Ελληνικά UAV Heron

Τον Μάιο του 2020 ανακοινώθηκε η τελική συμφωνία για την απόκτηση ολοκληρωμένων συστημάτων που περιλαμβάνουν αεροχήματα UAV Heron για τρία χρόνια έναντι 44,5 εκατομμυρίων ευρώ, εκ των οποίων 4.000.000 ευρω για την κάλυψη όλων των απαιτήσεων και εγγυήσεων που έθεσε η ελληνική πλευρά στην ισραηλινή εταιρεία.

Οι πληροφορίες γα τον αριθμό των συστημάτων και αεροχημάτων ήταν από την αρχή συγκεχυμένες, όμως τον Οκτώβριο του 2020 ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας διευκρίνισε ότι η συμφωνία αφορά σε μόλις δύο αεροχήματα (!!). Ο αριθμός είναι τραγικά χαμηλός σε σχέση τόσο με τις επιχειρησιακές ανάγκες, όσο και το κόστος του προγράμματος. Τον Ιούλιο του 2023, υπογράφηκε η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης για την επέκταση της χρονομίσθωσης κατά ένα έτος (Μάιος 2024), ενώ τον Οκτώβριο 2023 αποφασίστηκε στο Εθνικό Κοινοβούλιο η προμήθεια των συστημάτων μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος μίσθωσης. Η απόφαση ενεργοποιήθηκε τον Ιανουάριο 2024 με το κόστος να ανέρχεται σε 22.000.000 ευρώ και την υποστήριξη να κυμαίνεται στα 4.500.000 ευρώ ετησίως.

Τα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη τύπου HERON είναι κατηγορίας Medium Altitude Long Endurance (MALE) και κατασκευάζονται από την Israel Aerospace Industries. Επιχειρούν από την 135 Σμηναρχία Μάχης στη Σκύρο, δημιουργώντας μία προκεχωρημένη βάση UAV. Υπενθυμίζουμε ότι στην 110 ΠΜ στη Λάρισα υπάρχουν ήδη 6 UAV ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ Block 1, όμως κρίθηκε σκόπιμο τα ικανότερα και πολύ πιο σύγχρονα Heron να επιχειρούν ανατολικότερα, δηλαδή στην καρδιά του Αιγαίου και εγγύτερα στην Τουρκία. Η Ελλάδα προμηθεύτηκε τα δύο Μη Επανδρωμένα UAV μαζί με ολόκληρο τον απαραίτητο εξοπλισμό, ενώ η συμφωνία προβλέπει τόσο την εκπαίδευση όσο και την συντήρηση.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Μήκος	8,5μ
Εκπέτασμα πτερύγων	16,6μ
Μέγιστο βάρος	1.270 κιλά
Φορτίο	250 κιλά
Ταχύτητα	260 χαω
Αυτονομία	45 ωρες
Επιχειρησιακό ύψος οροφής	35.000 πόδια (10,7 χιλιόμετρα)
Κινητήρας	4 κύλινδρος εμβολοφόρος Rotax 914 ισχύος 115 ίππων

Τα Heron έχουν ηδη δοκιμαστεί στον ελληνικό εναέριο χώρο από την Frontex για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών αλλά και στην επιτήρηση των θαλάσσιων οδών για λαθρεμπόριο, και έχουν αφήσει εξαιρετικές εντυπώσεις καλύπτοντας όλες τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων στον συγκεκριμένο τομέα. Τα συστήματα επανδρωνονται από τρεις χειριστές στο έδαφος, οι δύο με καθήκοντα στη ναυτιλία και στις επικοινωνίες και ο τρίτος για την λήψη και αξιοποίηση των πληροφοριών (εικόνα και ήχο).

Τα Heron Mk 1 είναι εξοπλισμένα με ένα σταθεροποιημένο ηλεκτρο-οπτικό σύστημα ημέρας νύκτας (TV & IR ή τριπλό αισθητήρα TV/IR/LD) με θερμική ψυχώμενη κάμερα ισραηλινής κατασκευής, το ραντάρ SAR (Synthetic Aperture Radar) και ISAR (Inverse SAR) έχει δυνατότητα GMTI τεχνολογίας 3D τύπου EL/M-2022U της εταιρείας IAI/Elta, το οποίο λειτουργεί στη συχνότητα Χ βάρους 75 κιλών. Το συγκεκριμένο ραντάρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ναυτική επιτήρηση, σε αποστολές έρευνας και διάσωσης, επιτήρησης αέρος και εδάφους. Η εμβέλεια του σε αποστολές ναυτικής επιτήρησης φτάνει τα 200 ναυτικά μίλια (370 χλμ) και αέρος τα 70 ναυτικά μίλια (129 χλμ).

Επιπλέον, το αερόχημα είναι εξοπλισμένο με σύστημα SIGINT & ESM καθώς και σύστημα αναμετάδοσης επικοινωνιών. Ουσιαστικά το Heron Block1 μπορεί να ίπταται πάνω από το Αιγαίο καλύπτοντας μια τεράστια περιοχή αξιοποιώντας πρωτίστως τον αισθητήρα ραντάρ που διαθέτει, ο οποίος αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ο ίδιος με τον οποίο θα εξοπλιστούν τα αναβαθμισμένα ελληνικά P-3H Orion.

Η νεότερη έκδοση Heron Mk II περιλαμβάνει αερόχημα αυξημένου βάρους 1430 κιλών, επιτρέποντάς του να φέρει πλειάδα διαφορετικών συστημάτων μέχρι ανώτατου βάρους 490 κιλών. Μπορεί να εξοπλιστεί με έξι αισθητήρες ταυτόχρονα μαζί με το FLIR, καλύπτοντας μια σειρά από δυνατότητες όπως EO/IR/LRF/Laser, Designator, SAR/MPR, ELINT, COMINT, COM Relay. Το όχημα κινείται από ένα τετρακύλινδρο τετράχρονο κινητήρα Rotax 916 iS των 137 ίππων και επιτυγχάνει μέγιστη ταύτητα 150 κόμβων, ταχύτητα αποστολής 60-80 κόμβων σε μέγιστο ύψος αποστολής πάνω από 35000 πόδια. Η εμβέλεια του συστήματος αυξάνεται από τα 200 στα 250 χιλίόμετρα με «οπτική επαφή» και φτάνει τα 1000 χιλιόμετρα με δορυφορική καθοδήγηση, ενώ μπορεί να παραμείνει εν πτήση για 45 συνεχόμενες ώρες.

Τα Heron σε ελληνική υπηρεσία

Με δύο αεροχήματα στον αέρα, η Πολεμική Αεροπορία μπορεί θεωρητικά να καλύπτει την επιτήρηση στο Αιγαίο συμπληρώνοντας ή αντικαθιστώντας μερικώς τα πολύτιμα ΕΜΒ-145H AEW &C Erieye περιορίζοντας την φθορά τους, ενώ χάρη στο εξελιγμένο σύστημα COMINT/ESM μπορεί να συλλέγει και να καταχωρεί τις εκπομπές που πραγματοποιούνται στην περιοχή. Για παράδειγμα, αν πετούν κατά μήκος πάνω από τα ανατολικά ελληνικά θαλάσσια σύνορα τα Heron μπορούν να μεταδίδουν εικόνα από τα τουρκικά εδάφη σε βάθος 30 μιλίων με πλήρη ευκρίνεια ακόμα και με χρήση θερμικής κάμερας υψηλής τεχνολογίας. Κάτι ανάλογο κάνουν τα Τουρκικά UAV's ΑΝΚΑ & BAYRAKTAR που συνήθως πετούν στην οριογραμμή με την χώρα μας. Τέλος, το κόστος χρήσης των HERON είναι ελάχιστο σε σχέση με άλλα εναέρια μέσα που χρησιμοποιούν οι Ένοπλες Δυνάμεις για την επιτήρηση του Αιγαίου.

Τα ισραηλινά UAV Heron χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ» 2021. Μέχρι την έλευσή τους οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις υστερούσαν στον τομέα των επιχειρήσεων ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance), διαθέτοντας UAV με περιορισμούς όπως τα Sperwer και τα ΠΗΓΑΣΟΣ. Κατά τη διάρκεια της εθνικής διακλαδικής άσκησης τα UAV περνούσαν εικόνα σε πραγματικό χρόνο μέσα από ζεύξεις δεδομένα στα πλοία του Στόλου αλλά και στα στρατηγεία τόσο του ΕΘΚΕΠΙΧ / ΓΕΕΘΑ, όσο και του Αρχηγείου Στόλου, καθώς και του ΕΚΑΕ της Πολεμικής Αεροπορίας, συνθέτοντας την τακτική κατάσταση επιφανείας.

Στις 7 Οκτωβρίου 2021 αποφασίστηκε η ενεργοποίηση της δυνατότητας εκμίσθωσης ενός ακόμη συστήματος, που περιλαμβάνει δύο UAV τύπου HERON-1, με δυνατότητες υπέρυθρης καταγραφής εικόνας (EO/IR χρήσιμο σε νυχτερινές πτήσεις) και παρακολούθησης στην επιφάνεια της θάλασσας (Marine Patrol Radar). Τελικά το πρόγραμμα δεν προχώρησε, καθώς αποφασίστηκε η προμήθεια των αμερικανικών MQ-9b Sea Guardian.

Σε λιγότερο από δύο χρόνια, τα Heron κατάγραψαν 3.000 ώρες πτήσης παρέχοντας στις ελληνικές αρχές πολύτιμες υπηρεσίες επίγνωσης της κατάστασης και καταγραφής των δραστηριοτήτων κατά μήκος των χερσαίων και των θαλάσσιων συνόρων της χώρας και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Αναβαθμισμένα Heron Mk.2

Με τη λίξη της αρχικής σύμβασης προμήθειας με χρονομίσθωση, η Ελλάδα μπορεί να επεκτείνει τη μίσθωση τους, να αγοράσει τα συστήματα, να τα βελτιώσει με νέες δυνατότητες ή να προχωρήσει στην απόκτηση των νεότερων Heron Mk.2.

Το Heron Mk.2 ενσωματώνει μεγαλύτερη άτρακτο και επιτυγχάνει καλύτερες επιδόσεις, επιτρέποντάς του να υποστηρίζει μεγαλύτερο ωφέλιμο φορτίο. Η διάρκεια πτήσης ανέρχεται πλέον σε 45 ώρες, ενώ το μέγιστο επιχειρησιακό ύψος στα 35.000 πόδια. Το μεικτό βάρος απογείωσης έχει αυξηθεί σε 1.430 κιλά, εκ των οποίων τα 490 κιλά είναι το βάρος του μέγιστου ωφέλιμου φορτίου. Η μέγιστη ταχύτητα του Heron Mk.2 είναι 150 κόμβοι (278 χιλιόμετρα την ώρα), ενώ η τυπική ταχύτητα αποστολής είναι 60-80 κόμβοι (111-148 χιλιόμετρα την ώρα). Η τυπική εμβέλεια ανέρχεται σε 1.000 χιλιόμετρα.

6 Μαίου 2020