Ελληνικά UAV Heron

Τον Μάιο του 2020 ανακοινώθηκε η τελική συμφωνία για την απόκτηση ολοκληρωμένων συστημάτων που περιλαμβάνουν αεροχήματα UAV Heron για τρία χρόνια με το μίσθωμα να ανέρχεται σε 16.500.000 ευρώ για το πρώτο έτος και σε 9.500.000 ευρώ για το δεύτερο και το τρίτο έτος (σύνολο 35.500.000 ευρώ). Τον Σεπτέμβριο του 2018 έγινε αναπροσαρμογή του μισθώματος για να συμπεριληφθεί και το ασφάλιστρο (ανερχόμενο σε 1.147.000 ευρώ σε ετήσια βάση) και το τελικό κόστος ανήλθε σε 40.400.000 ευρώ.

Οι πληροφορίες γα τον αριθμό των συστημάτων και αεροχημάτων ήταν από την αρχή συγκεχυμένες, όμως τον Οκτώβριο του 2020 ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας διευκρίνισε ότι η συμφωνία αφορά σε μόλις δύο αεροχήματα (!!). Ο αριθμός είναι τραγικά χαμηλός σε σχέση τόσο με τις επιχειρησιακές ανάγκες, όσο και το κόστος του προγράμματος. Η μίσθωση προέβλεπε ετήσια εκμετάλλευση 1.800 ώρες πτήσης / τουλάχιστον 50 ώρες πτήσης μηνιαίως, περιλάμβανε έναν επίγειο σταθμό ελέγχου (GCS) και ως εξοπλισμό αποστολής EO-IR αισθητήρες.

Τον Ιούλιο του 2023, υπογράφηκε η άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης για την επέκταση της χρονομίσθωσης κατά ένα έτος (Μάιος 2024), ενώ τον Οκτώβριο 2023 αποφασίστηκε στο Εθνικό Κοινοβούλιο η προμήθεια των συστημάτων μετά το πέρας του χρονικού διαστήματος μίσθωσης. Η απόφαση ενεργοποιήθηκε τον Ιανουάριο 2024 με το κόστος να ανέρχεται σε 22.000.000 ευρώ και την υποστήριξη να κυμαίνεται στα 4.500.000 ευρώ ετησίως.

Τα Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη τύπου HERON είναι κατηγορίας Medium Altitude Long Endurance (MALE) και κατασκευάζονται από την Israel Aerospace Industries. Επιχειρούν από την 135 Σμηναρχία Μάχης στη Σκύρο, δημιουργώντας μία προκεχωρημένη βάση UAV. Υπενθυμίζουμε ότι στην 110 ΠΜ στη Λάρισα υπάρχουν ήδη 6 UAV ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ Block 1, όμως κρίθηκε σκόπιμο τα ικανότερα και πολύ πιο σύγχρονα Heron να επιχειρούν ανατολικότερα, δηλαδή στην καρδιά του Αιγαίου και εγγύτερα στην Τουρκία.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Μήκος	8,5μ
Εκπέτασμα πτερύγων	16,6μ
Μέγιστο βάρος	1.270 κιλά
Φορτίο	250 κιλά
Ταχύτητα	260 χαω
Αυτονομία	45 ωρες
Επιχειρησιακό ύψος οροφής	35.000 πόδια (10,7 χιλιόμετρα)
Κινητήρας	4 κύλινδρος εμβολοφόρος Rotax 914 ισχύος 115 ίππων

Τα Heron έχουν ηδη δοκιμαστεί στον ελληνικό εναέριο χώρο από την Frontex για τον έλεγχο των προσφυγικών ροών αλλά και στην επιτήρηση των θαλάσσιων οδών για λαθρεμπόριο, και έχουν αφήσει εξαιρετικές εντυπώσεις καλύπτοντας όλες τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων στον συγκεκριμένο τομέα. Τα συστήματα επανδρωνονται από τρεις χειριστές στο έδαφος, οι δύο με καθήκοντα στη ναυτιλία και στις επικοινωνίες και ο τρίτος για την λήψη και αξιοποίηση των πληροφοριών (εικόνα και ήχο).

Τα Heron Mk I είναι εξοπλισμένα με ένα σταθεροποιημένο ηλεκτρο-οπτικό σύστημα ημέρας νύκτας (TV & IR ή τριπλό αισθητήρα TV/IR/LD) με θερμική ψυχώμενη κάμερα ισραηλινής κατασκευής, το ραντάρ SAR (Synthetic Aperture Radar) και ISAR (Inverse SAR) έχει δυνατότητα GMTI τεχνολογίας 3D τύπου EL/M-2022U της εταιρείας IAI/Elta, το οποίο λειτουργεί στη συχνότητα Χ βάρους 75 κιλών. Το συγκεκριμένο ραντάρ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ναυτική επιτήρηση, σε αποστολές έρευνας και διάσωσης, επιτήρησης αέρος και εδάφους. Η εμβέλεια του σε αποστολές ναυτικής επιτήρησης φτάνει τα 200 ναυτικά μίλια (370 χλμ) και αέρος τα 70 ναυτικά μίλια (129 χλμ).

Επιπλέον, το αερόχημα είναι εξοπλισμένο με σύστημα SIGINT & ESM καθώς και σύστημα αναμετάδοσης επικοινωνιών. Ουσιαστικά το Heron Block1 μπορεί να ίπταται πάνω από το Αιγαίο καλύπτοντας μια τεράστια περιοχή αξιοποιώντας πρωτίστως τον αισθητήρα ραντάρ που διαθέτει, ο οποίος αξίζει να σημειωθεί ότι είναι ο ίδιος με τον οποίο θα εξοπλιστούν τα αναβαθμισμένα ελληνικά P-3H Orion.

Αναβαθμισμένα Heron Mk II

Η νεότερη έκδοση Heron Mk II αποτελεί ένα εξελιγμένο σύστημα αεροπορικής επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών, σχεδιασμένο για παρατεταμένη επιχειρησιακή παρουσία σε απαιτητικά και πολύπλοκα περιβάλλοντα. Με πτητική οροφή που φθάνει τα 35.000 πόδια και δυνατότητα κάλυψης εκατοντάδων χιλιομέτρων, το Heron MK II παρέχει πλήρη επίγνωση κατάστασης σε ακτίνα 360 μοιρών, καθιστώντας το ιδανικό για στρατηγικές αποστολές όπως η ναυτική επιτήρηση ευρείας περιοχής.

Το σύστημα ενσωματώνει μια ολοκληρωμένη σουίτα αισθητήρων που περιλαμβάνει συστήματα συλλογής τηλεπικοινωνιακών (COMINT) και ηλεκτρονικών πληροφοριών (ELINT), ηλεκτροπτικά και υπέρυθρα μέσα παρατήρησης, καθώς και ραντάρ επιτήρησης. Οι αισθητήρες αυτοί λειτουργούν σε πλήρη συνέργεια, επιτρέποντας στο αεροσκάφος να ανιχνεύει, να ταξινομεί και να παρακολουθεί στόχους με μεγάλη ακρίβεια και αξιοπιστία. Μπορεί επίσης να φέρει συστήματα SIGINT τρίτης γενιάς που ενσωματώνουν τεχνητή νοημοσύνη και βελτιστοποιεί την επεξεργασία και ανάλυση ψηφιακών σημάτων, διευκολύνοντας την εξαγωγή αξιοποιήσιμων δεδομένων, όπως ο εντοπισμός πλοίων μέσω του Αυτόματου Συστήματος Αναγνώρισης (AIS) ή η αποκάλυψη κεκαλυμμένων επικοινωνιών τύπου push-to-talk.

To αερόχημα έχει αυξημένο βάρος 1430 κιλών, επιτρέποντάς του να φέρει πλειάδα διαφορετικών συστημάτων μέχρι ανώτατου βάρους 490 κιλών. Μπορεί να εξοπλιστεί με έξι αισθητήρες ταυτόχρονα μαζί με το FLIR και κινείται από ένα τετρακύλινδρο τετράχρονο κινητήρα Rotax 916 iS των 137 ίππων πουεπιτυγχάνει μέγιστη ταύτητα 150 κόμβων. Η εμβέλεια του συστήματος αυξάνεται από τα 200 στα 250 χιλίόμετρα με «οπτική επαφή» και φτάνει τα 1000 χιλιόμετρα με δορυφορική καθοδήγηση, ενώ μπορεί να παραμείνει εν πτήση για 45 συνεχόμενες ώρες.

Τα Heron σε ελληνική υπηρεσία

Με δύο αεροχήματα στον αέρα, η Πολεμική Αεροπορία μπορεί θεωρητικά να καλύπτει την επιτήρηση στο Αιγαίο συμπληρώνοντας ή αντικαθιστώντας μερικώς τα πολύτιμα ΕΜΒ-145H AEW &C Erieye περιορίζοντας την φθορά τους, ενώ χάρη στο εξελιγμένο σύστημα COMINT/ESM μπορεί να συλλέγει και να καταχωρεί τις εκπομπές που πραγματοποιούνται στην περιοχή. Για παράδειγμα, αν πετούν κατά μήκος πάνω από τα ανατολικά ελληνικά θαλάσσια σύνορα τα Heron μπορούν να μεταδίδουν εικόνα από τα τουρκικά εδάφη σε βάθος 30 μιλίων με πλήρη ευκρίνεια ακόμα και με χρήση θερμικής κάμερας υψηλής τεχνολογίας. Κάτι ανάλογο κάνουν τα Τουρκικά UAV's ΑΝΚΑ & BAYRAKTAR, που συνήθως πετούν στην οριογραμμή με την χώρα μας. Τέλος, το κόστος χρήσης των HERON είναι ελάχιστο σε σχέση με άλλα εναέρια μέσα που χρησιμοποιούν οι Ένοπλες Δυνάμεις για την επιτήρηση του Αιγαίου.

Τα ισραηλινά UAV Heron χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της ΤΑΜΣ «ΠΑΡΜΕΝΙΩΝ» 2021. Μέχρι την έλευσή τους οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις υστερούσαν στον τομέα των επιχειρήσεων ISR (Intelligence, Surveillance, Reconnaissance), διαθέτοντας UAV με περιορισμούς όπως τα Sperwer και τα ΠΗΓΑΣΟΣ. Κατά τη διάρκεια της εθνικής διακλαδικής άσκησης τα UAV περνούσαν εικόνα σε πραγματικό χρόνο μέσα από ζεύξεις δεδομένα στα πλοία του Στόλου αλλά και στα στρατηγεία τόσο του ΕΘΚΕΠΙΧ / ΓΕΕΘΑ, όσο και του Αρχηγείου Στόλου, καθώς και του ΕΚΑΕ της Πολεμικής Αεροπορίας, συνθέτοντας την τακτική κατάσταση επιφανείας.

Σε λιγότερο από δύο χρόνια, τα Heron κατάγραψαν 3.000 ώρες πτήσης παρέχοντας στις ελληνικές αρχές πολύτιμες υπηρεσίες επίγνωσης της κατάστασης και καταγραφής των δραστηριοτήτων κατά μήκος των χερσαίων και των θαλάσσιων συνόρων της χώρας και στην Ανατολική Μεσόγειο.