Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ)

Η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων ιδρύθηκε το 1972 με την επωνυμία ΣΤΑΓΕΡ Ελλάς ΑΒΕ, με σκοπό την παραγωγή φορτηγών, τρακτέρ και κινητήρων. Η εταιρεία έχει παράξει πολιτικά και στρατιωτικά οχήματα χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία εταιρειών διεθνούς κύρους, όπως οι Mercedes Benz, Νeoplan, Scania, Steyer και Man. Είναι ο κύριος προμηθευτής στρατιωτικών οχημάτων των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και έχει αποκτήσει την πιστοποίηση του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας, σύμφωνα με το σύνολο των απαιτήσεων του Ευρωπαϊκού Προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001: 2000.

Η ΕΛΒΟ διαθέτει μεγάλη ακίνητη περιουσία, καθώς οι εγκαταστάσεις της στη βιομηχανική περιοχή της Θεσσαλονίκης (Σύνδος) εκτείνονται σε μια έκταση 270 στρεμμάτων, με καλυμμένη επιφάνεια 60.000 τετραγωνικά μέτρα (μηχανουργείο 7000 μ2, συναρμολόγηση οχημάτων 36.000 μ2, συναρμολόγηση αρμάτων 6.000μ2, αποθήκες 11.000μ2, γραφεία 3.700 μ2). Επίσης θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ΕΛΒΟ διαθέτει πιστοποιημένη γραμμή συναρμολόγησης αρμάτων μάχης Leopard και σταθμό διαγνωστικών και συντήρησής τους.

Φωτογραφίες: Εγκαταστάσεις στη Σύνδο - Παραγωγή Leopard 2HEL - Παραγωγή Hummer

Ιδιοκτησιακό καθεστώς ΕΛΒΟ

Ο έλεγχος της Σταγιερ Ελλάς περνά στο ελληνικό Δημόσιο και η εταιρεία αποκτά τη σημερινή της ονομασία "ΕΛΒΟ".

Έπειτα από διεθνή διαγωνισμό, η κοινοπραξία των εταιρειών Μυτιληναίος και ΜΕΤΚΑ αποκτούν το 43% του μετοχικού κεφαλαίου και το μάνατζμεντ. Τον Δεκέμβριο του 2001 πραγματοποιείται αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 5.600.000.000 δραχμές και η συμμετοχή του Ομίλου Μυτιληναίος αυξάνεται σε 47,5%.

Ένα χρόνο μετά την εξαγορά της, η εταιρεία περνά στην κερδοφορία και καταγράφει κέρδη 780 εκατ. δρχ., με τον τζίρο της να παραμένει στα ίδια σχεδόν επίπεδα. Η εξέλιξη αυτή τροφοδότησε προσδοκίες ότι η ΕΛΒΟ θα γύριζε σελίδα και θα μεταμορφωνόταν σε μια εταιρεία βιώσιμη και κερδοφόρα, προσδοκίες που διαψεύστηκαν.

Από το 2004 οι παραγγελίες για οχήματα από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα λιγοστεύουν ολοένα και περισσότερο, με αποτέλεσμα οι 1.000 εργαζόμενοι να περιοριστούν σταδιακά στους 600. Ο Όμιλος Μυτιληναίος αποχωρεί από την εταιρεία.

Η εταιρεία τίθεται σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης με απόφαση του Εφετείου Θεσσαλονίκης, μετά από αίτημα του Ελληνικού Δημοσίου. Το δημόσιο επιχορηγεί την ΕΛΒΟ με το ποσό των 13.000.000 ευρώ για την ολοκλήρωση της εκτέλεσης συμβάσεων έργου με το ΓΕΣ και για την επίτευξη της ειδικής εκκαθάρισης εν λειτουργία.

Η εταιρεία σταματά την παραγωγική λειτουργία της, με αποτέλεσμα τα περιουσιακά στοιχεία της να απαξιώνονται. Εάν η ΕΛΒΟ παρέμενε έτσι, το Δημόσιο θα έπρεπε να συνεχίσει να καταβάλλει την εκ του νόμου ετήσια επιχορήγησή της καθ' όλη τη διάρκεια της ειδικής εκκαθάρισης, ύψους άνω των 4.000.000 ευρώ κάθε έτος. Οι 330 τελευταίοι εργαζόμενοι μετατάσσονται σε άλλες θέσεις στο Δημόσιο.

Μετά από 3 άγονους διαγωνισμούς (Απρίλιος 2017, Αύγουστος 2017, Φεβρουάριος 2019), ανακοινώνεται η πώληση της ΕΛΒΟ στην ισραηλινή κοινοπραξία Naska Industries – SK Group Ltd, Plasan Sasa Ltd και την εταιρεία Αριστείδη – Ανάργυρο Γλύνη.

Στο νέο σχήμα η PLASAN SASA Ltd κατέχει το 47,6% του μετοχικού κεφαλαίου, αντίστοιχο ποσοστό ελέγχει η NASKA Industries – SK Group Ltd και ο κ. Αριστείδης – Ανάργυρος Γλύνης το 4,8%. Είχε προηγηθεί η βελτίωση της οικονομικής προσφοράς για την απόκτηση της υπό εκποίηση βιομηχανίας στα 3.000.000 ευρώ. Στις 22 Δεκεμβρίου 2020 υπογράφεται η συμφωνία για τη συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου με ποσοστό 20% στο μετοχικό κεφάλαιο της νέας εταιρείας «ΕΛΒΟ 2020» και στις 12 Φεβρουαρίου 2021 υπογράφηκε η σύμβαση μεταβίβασης της ΕΛΒΟ στους νέους μετόχους.

Κυριότερα προγράμματα ΕΛΒΟ

Ανάμεσα στα σημαντικότερα προγράμματα που έχει αναλάβει η εταιρεία κατά το παρελθόν βρίσκονται:

170 Leopard 2HEL
700 τεθωρακισμένα οχήματα ΤΟΜΠ (με εγχώρια προστιθέμενη αξία 55%)
681 οχήματα Hummer
12.500 τζιπ Mercedes (με εγχώρια προστιθέμενη αξία 43%)
13.000 φορτηγά (Steyr, Unimog, Oshkosh)
3.000 λεωφορεία και τρόλλεϋ (Scania, Mercedes-Benz, Neoplan, SNF) για αστικές, στρατιωτικές, πολιτικές χρήσεις
700 πυροσβεστικά οχήματα (προστιθέμενη αξία 37%)
συστήματα μεταφοράς Patriot και άλλων οπλικών συστημάτων
ειδικά οχήματα (ασθενοφόρα, απορριμματοφόρα, βυτιοφόρα)
3.000 τρακτέρ Steyr μέχρι και μοτοποδήλατα (Puch) την δεκαετία ‘70

Ανάμεσα στις μεγαλύτερες αποτυχίες της εταιρείες συγκαταλέγονται:

2001 - Κατασκευάζεται ένα ελληνικό επιβατικό όχημα (καμπριολέ) και του δίνεται το όνομα "Aletis". Στόχος είναι να παρουσιαστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες "Αθήνα 2004" και το κόστος ανάπτυξης ανέρχεται σε περίπου 1 δισ. δραχμές (2.935.000 ευρώ)! Η προσπάθεια δεν οδηγεί πουθενά και το όχημα αποκτά το παρατσούκλι "Alitis"
2006 - Η ΕΛΒΟ αποκλείεται από διαγωνισμό του ΟΑΣΑ για την προμήθεια 300 λεωφορείων, από τα οποία τα 100 ήταν αρθρωτά
2012 - διακόπτεται η σύμβαση με την Κύπρο για την κατασκευή 309 φορτηγών για την Εθνοφρουρά, μετά από αδυναμία της εταιρείας να εκτελέσει το συμβόλαιο ύψους 38.129.427 ευρώ. Τα οχήματα θα έπρεπε να παραδοθούν από 15 Σεπτεμβρίου 2010 έως 15 Φεβρουαρίου 2012, όμως μέχρι τον Ιούνιο του 2013 η ΕΛΒΟ παραδίδει μόνο 180 οχήματα (τα 37 εκπρόθεσμα)
2015 - η ΕΛΒΟ υπογράφει προσύμφωνο συνεργασίας με την Αίγυπτο για την ανακατασκευή στρατιωτικών οχημάτων ΒΜΡ-1, τα οποία θα παραχωρούνταν από την Ελλάδα. Το Υπουργείο Οικονομικών επιπλήττει την εταιρεία, καθώς υπάρχουν διαφορετικά σχέδια και η παραχώρηση δεν υλοποιείται
2018 - Εκδηλώνεται(;) ενδιαφέρον από την Κυβέρνηση του Ιράκ για την κατασκευή 250-300 Hummer, καθώς η ΕΛΒΟ είναι η μόνη εταιρεία εκτός ΗΠΑ με την απαραίτητη άδεια από τον αρχικό κατασκευαστή, όμως το πρόγραμμα δεν καρποφορεί

Οικονομικά αποτελέσματα

[*] Νούμερα σε χιλιάδες ευρώ

Ετος	Εργασίες	Εξαγωγές	Αποτέλεσμα	Εργαζόμενοι
2016	92.114		-19.219
2015	4.687		-14.580
2014	4.240		-13.109
2013	2.110		-41.634
2012	5.817		-19.274
2011	7.388		-23.831
2010	22.145		-21.822	493
2009	36.898		-20.727	600
2008	40.595		-6.831	640
2007	83.949		-1.057	700
2006	63.066		-9.294
2005	85.129		2.219
2004	178.728		7.590
2003	175.428	15.200	4.204	969
2002	123.614	13.500	8.728	965
2001	144.021	4.900	2.286	995
2000	159.200	2.900	-16.600	1025
1999	176.000	260	-3.100	1062

Το 2014 η ΕΛΒΟ τίθεται σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης και το 2017 σταματά την παραγωγική λειτουργία της με τους τελευταίους 300 εργαζόμενουν να μετατίθενται σε άλλες θέσεις του δημοσίου. Η εταιρεία -πριν την ιδιωτικοποίησή της το 2021- συγκέντρωνε υποχρεώσεις της τάξεως των 85.400.000 ευρώ και σωρευμένες ζημίες 170.300.000 ευρώ.

Με την πώληση της ΕΛΒΟ στο τέλος του 2020 κατατέθηκε νέο επιχειρηματικό πλάνο από την κοινοπραξία. Σύμφωνα με αυτό, ο κύκλος εργασιών της εταιρείας κατά το δεύτερο έτος λειτουργίας της θα αγγίξει τα 17.111.0000 ευρώ, για να φθάσει στα 192.079.000 ευρώ το πέμπτο έτος. Παράλληλα, από ζημιές 2.400.000 ευρώ το πρώτο έτος υλοποίησης του business plan, η κοινοπραξία εκτιμά ότι το πέμπτο έτος θα εμφανίσει κέρδη προ φόρων 40.226.000 ευρώ.

Με βάση το επιχειρηματικό σχέδιο που έχει καταθέσει ο επενδυτής, προβλέπεται η σταδιακή πρόσληψη νέου προσωπικού 600 ατόμων, αναβάθμιση των υπαρχουσών δομών και αγορά νέου εξοπλισμού (ύψους 28.000.000 ευρώ) και επέκταση της δραστηριότητας και σε μη στρατιωτικά οχήματα. Κύριος στόχος των ισραηλινών επιχειρηματιών είναι να αποκτήσουν τα προϊόντα τους Ευρωπαϊκό και ΝΑΤΟικό «διαβατήριο», ώστε να εξάγονται με μεγαλύτερη επιτυχία στην διεθνή αγορά. Η ισραηλινή Plasan κατασκευάζει ήδη δύο οχήματα το Guarder και το SandCat, τα οποία έχουν εξαιρετικά μικρή απήχηση εντός και εκτός Ισραήλ. Η νέα ΕΛΒΟ αναμένεται να στηριχθεί στα παρακάτω προγράμματα του Ελληνικού Δημοσίου:

Παραγωγή 1.000 λεωφορείων (συμπεριλαμβανομένων ηλεκτρικών λεωφορείων) για τις αστικές συγκοινωνίες σε Αθήνα (650-750 λεωφορεία) και Θεσσαλονίκη (250-350 λεωφορεία). Το συγκεκριμένο πρόγραμμα έχει προϋπολογισμό 500.000.000 ευρώ και χρηματοδοτείται από το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς (ΕΣΠΑ) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ)
Παραγωγή 10.000 νέων στρατιωτικών οχημάτων 4x4 και 6x6 (θωρακισμένα και μη), βάρους 5 τόνων για τις ανάγκες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας
Επισκευή και αναβάθμιση 1.200 θωρακισμένων οχημάτων M1117 που αναμένεται να παραχωρηθούν από τις ΗΠΑ στον Ελληνικό Στρατό

Επιπλέον η νέα ΕΛΒΟ στοχεύει σε αντίστοιχα προγράμματα σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Βόρειο Αφρική, όπως είναι η παραγωγή 1.400 ελαφρά θωρακισμένων οχημάτων 4x4 για τις ανάγκες του Ρουμανικού Υπουργείου Άμυνας προϋπολογισμού 400 εκατ. ευρώ και η παραγωγή 1.000 ελαφρά θωρακισμένων οχημάτων 4x4 για τις ανάγκες του Ιρακινού Υπουργείου Άμυνας προϋπολογισμού 290 εκατ. ευρώ.

Συζήτηση στο forum

Το άρθρο συνεχίζεται...