Ιστορία Ειδικών Δυνάμεων

H γέννηση των Ελληνικών Ειδικών Δυνάμεων ανάγεται στις μέρες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά την ολοκληρωτική κατάληψη της Ελλάδας από τους Γερμανούς, πολλοί Έλληνες διέφυγαν στη Μέση Ανατολή για να συνεχίσουν τον πόλεμο. Έτσι πολύ σύντομα σχηματίστηκαν οι I και II Ελληνικές Ταξιαρχίες, όμως η μεγάλη συρροή αξιωματικών δεν επέτρεπε την πλήρη απορρόφησή τους από τις υπάρχουσες μονάδες και γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας μιας μονάδας αποτελούμενης αποκλειστικά από αξιωματικούς, οι οποίοι όμως θα εκτελούσαν καθήκοντα απλού στρατιώτη.

Η ίδρυση του Ιερού Λόχου

Τον Αύγουστο του 1942, ο υπουργός Στρατιωτικών και αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κάιρο, Π. Κανελλόπουλος, εξέδωσε διαταγή για την εθελοντική κατάταξη Ελλήνων αξιωματικών σε μια μονάδα που ονομάστηκε Λόχος Επίλεκτων Αθανάτων. H ανταπόκριση από αυτούς που διψούσαν για δράση ήταν μεγάλη και σύντομα 130 αξιωματικοί του Στρατού, της Αεροπορίας και του Ναυτικού με 40 οπλίτες και 30 βοηθητικούς επάνδρωσαν τη μονάδα. Αργότερα, η μονάδα ονομάστηκε επίσημα Ιερός Λόχος με έμβλημα μια αρχαία σπάθη και τη σπαρτιάτικη επιταγή "H ταν ή επί τας" και τον μπεζ μπερέ.

Ο Τολμών Νικά

Διοικητής της ανέλαβε ο συνταγματάρχης Χριστόδουλος Τσιγάντες, ο οποίος δεν βρήκε καθόλου ευχάριστη την προοπτική χρησιμοποίησης της μονάδας ως Λόχο Βαρέων Πολυβόλων αποσπασμένο στη II Ελληνική Ταξιαρχία. Έτσι μετά από επαφή που είχε με το συνταγματάρχη Στέρλιγκ, διοικητή της επίσης νεοϊδρυθείσας καταδρομικής μονάδας SAS, ο Ιερός Λόχος υπήχθη σ' αυτήν και το Νοέμβριο του '42 μεταστάθμευσε στο Καμπρίτ, στο στρατόπεδο Commando. H εκπαίδευση περιλάμβανε αντικείμενα όπως αλεξίπτωτα, εκρηκτικά, πλωτά μέσα και διάφορα είδη οπλισμού. H δράση του Ιερού Λόχου άρχισε με καταδρομικές επιχειρήσεις σε συνεργασία με την SAS στην Κυρηναϊκή, το Φεβρουάριο του '43 στην Τυνησία σε συνεργασία με τους Γάλλους του στρατηγού Λεκλέρκ και τη Νεοζηλανδική Μεραρχία του στρατηγού Φρέιμπεργκ. Κατόπιν επιστρέφει στην Αίγυπτο, όπου τον Ιούνιο μαζί με την SAS, την SBS και το LRDG αποτελούν τις περίφημες Raiding Forces υπό τον ταξίαρχο Τέρνμπουλ.

Ο Ιερός Λόχος στα ελληνικά νησιά

Τον Σεπτέμβριο η Ιταλία συνθηκολογεί με τους Συμμάχους και οι Βρετανοί στέλνουν δυνάμεις σε ορισμένα νησιά, με ένα τμήμα Ιερολοχιτών να φθάνει στη Λέρο και τον Οκτώβριο το σύνολο των 334 Ιερολοχιτών να μεταβαίνει στη Σάμο. Λίγο αργότερα οι Γερμανοί αποκτούν τον έλεγχο των Δωδεκανήσων και το Νοέμβριο οι Βρετανικές δυνάμεις αποχωρούν. O Ιερός Λόχος μαχόμενος περνά στην Τουρκία κι απ' εκεί επιστρέφει στην Αίγυπτο για ξεκούραση. Τον Φεβρουάριο του '44, και σε συνεργασία με την SBS, αρχίζει καταδρομικές επιχειρήσεις σε νησιά του ελληνικού αρχιπελάγους. Τον Απρίλιο η δύναμή του έχει ανέλθει σε 425 άνδρες, οπότε αποφασίζεται η ανάπτυξή του σε Σύνταγμα με τις A και B Μοίρες και τη Μοίρα Διοικήσεως και προσωπικό πέραν των 1000 ανδρών.

Τον Οκτώβριο οι Ιερολοχίτες αποβιβάζονται στον Πειραιά, αλλά παρά την εκκένωση της ηπειρωτικής χώρας οι Γερμανοί εξακολουθούν να κρατούν αποκομμένα τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη, τη Μήλο, τη Λήμνο, τη Σαμοθράκη και τη Θάσο. O Ιερός Λόχος αναλαμβάνει την απελευθέρωσή τους, πράγμα το οποίο επιτυγχάνει. H εθνική προσφορά του ήταν τεράστια, καθώς με την απελευθέρωση των Δωδεκανήσων ήταν φυσικό επακόλουθο να περάσουν αυτά, κάτω από την ελληνική κυριαρχία.

Τον Ιούνιο του '45 ο Ιερός Λόχος επιστρέφει στην Αίγυπτο, όπου αφοπλίζεται για να διαλυθεί οριστικά στις 7 Αυγούστου 1945, μετά από τελετή στην Αθήνα. Τα στελέχη του Ιερού Λόχου αποτέλεσαν τη βάση για τη δημιουργία αρχικά το 1946 των περίφημων ΛΟΚ (Λόχοι Ορεινών Καταδρομών) και μετέπειτα (το 1947) των Δυνάμεων Καταδρομών, που οργανωμένες σε Μεραρχία των 5 Μοιρών έλαβαν μέρος στον εμφύλιο πόλεμο μέχρι το 1949. H φιλοσοφία της δημιουργίας τους ήταν η ύπαρξη μονάδων ικανών να μάχονται κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες.

Σύγχρονη ιστορία ειδικών δυνάμεων

Η ιστορία των σύγχρονων ελληνικών ειδικών δυνάμεων αρχίζει το 1978 με την ίδρυση της ΙΙΙ Μεραρχίας Ειδικών Δυνάμεων, η οποία καταργήθηκε μία δεκαετία αργότερα για να ανασυσταθεί το 1998 ως Β' Σώμα Στρατού. Το Σώμα αυτό καταργήθηκε το 2013, για να εμφανιστεί και πάλι το 2021 ως Διοίκηση Ειδικού Πολέμου.

08 Σεπτεμβρίου 2006

Το άρθρο συνεχίζεται...

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής