Δυνάμεις Αλεξιπτωτιστών

Η Σχολή Αλεξιπτωτιστών ιδρύθηκε το 1955 και από αυτή αποφοίτησαν τα πρώτα στελέχη των ειδικών δυνάμεων. Τον Απρίλιο του 1965 σχηματίστηκε η 2η Τακτική Διοίκηση Καταδρομών, ενώ τον Οκτώβριο του 1967 μετονομάστηκε σε 2ο ΣΑΛ με έδρα τον Ασπρόπυργο.

Όλοι οι αλεξιπτωτιστές είναι εθελοντές και η επίγεια εκπαίδευση στη ΣΧΑΛ διαρκεί 3 βδομάδες, κατά τη διάρκεια των οποίων ένα ποσοστό υποψηφίων εγκαταλείπει για διάφορους λόγους. Η εκπαίδευση στο Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Αλεξιπτωτιστών περιλαμβάνει την σωματική ενδυνάμωση, ασκήσεις αλεξιπτωτιστή, άλματα από πύργο 34 ποδών, διαδικασίες ενεργειών σε ενδεχόμενα περιστατικά κατά την εκτέλεση άλματος, διαδικασία εξόδου από αεροσκάφος, άλματα από ελικόπτερο CH-47D και από αεροσκάφος C-130. Κατόπιν πρέπει να εκτελεστούν 5 άλματα για ν' απονεμηθεί στον υποψήφιο το πτυχίο αλεξιπτωτιστή, οπότε μετατίθεται σε κάποια από τις μονάδες του 2ου ΣΑΛ

Κύριο χαρακτηριστικό των αλεξιπτωτιστών είναι (εκτός του πράσινου μπερέ) η περίφημη 'πουλάδα' στο στήθος που κοσμεί τη στολή τους. Παρόλα αυτά, όσοι έχουν την εντύπωση ότι αλεξιπτωτιστής σημαίνει μόνο άλματα από αεροπλάνα και βόλτες με ελικόπτερα κάνουν λάθος. Το προσωπικό των Ειδικών Δυνάμεων πρέπει να είναι πάντα έτοιμο να μπει στη μάχη με οποιονδήποτε τρόπο και φυσικά το περπάτημα, που ακόμη και στην εποχή της έντονης μηχανοποίησης, αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του στρατιώτη. Για μια καταδρομική μονάδα που θέλει να προσεγγίσει το στόχο χωρίς να γίνει αντιληπτή η κίνησή της για να τον προσβάλλει αιφνιδιαστικά δεν υπάρχει άλλη επιλογή από τη νυχτερινή πορεία. Πορεία με όλο το προβλεπόμενο φόρτο που θα πρέπει να μεταφερθεί στις πλάτες των ανδρών.

ETA (Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών)

H μονάδα αυτή αποτελεί τη κορυφή της ελίτ του Ελληνικού Στρατού και συγκροτήθηκε το 1959 στη Σχολή Αλεξιπτωτιστών. Κύρια αποστολή της είναι η στρατηγική αναγνώριση σε μεγάλο βάθος, πίσω από τις εχθρικές γραμμές και ο τρόπος οργάνωσης της μονάδας δεν έχει καμία σχέση με αυτήν άλλων μονάδων των Ειδικών Δυνάμεων. Το 1997 το ΕΤΑ αποσπάστηκε από τη ΣΧΑΛ και εντάχθηκε στο 13ο ΣΑΚ, το οποίο αναδιοργανώθηκε σε Ταξιαρχία Ειδικών Επιχειρήσεων το 2001 και μετονομάσθηκε σε Διεύθυνση Ειδικών Επιχειρήσεων (13η ΔΕΕ). Λόγω της λεπτής αποστολής του, το ETA επανδρώνεται αποκλειστικά από μόνιμα στελέχη των ειδικών δυνάμεων και επαγγελματίες οπλίτες, κάτι που προσδίδει το χαρακτηριστικό του επαγγελματισμού που πρέπει να το διακρίνει.

Το πρόγραμμα εκπαίδευσης του ETA διαφέρει ουσιαστικά και είναι απαλλαγμένο από τις εγγενείς αδυναμίες που χαρακτηρίζουν το πρόγραμμα των υπολοίπων μονάδων των ειδικών δυνάμεων. O αριθμός ασκήσεων που εκτελεί η μονάδα είναι αυξημένος, ενώ ένα σημαντικό στοιχείο είναι η συχνή εξάσκησή της με εκπαιδευτικά ταξίδια στο εξωτερικό, σε συνεργασία με άλλες επίλεκτες μονάδες χωρών του NATO. Επίσης τα στελέχη του ETA εκπαιδεύονται τόσο σε σχολεία του εσωτερικού (ΜΥΚ, ΚΕΑΠ) όσο και στο εξωτερικό (International Long Range Reconnaissance Patrol/ILRRP) ή στα πλαίσια ΝΑΤΟικών ασκήσεων (π.χ. Trial Spartan Hammer).

Τον Δεκέμβριο του 2021, και για πρώτη φορά για ελληνική μονάδα Ειδικών Επιχειρήσεων, το ΕΤΑ αξιολογήθηκε από το ΝΑΤΟ και έλαβε πιστοποίηση για την ανάληψη Ειδικών Επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, από 29 Νοεμβρίου έως 2 Δεκεμβρίου 2021, διεξήχθη στην ευρύτερη περιοχή της Στερεάς Ελλάδας η αξιολόγηση του ΕΤΑ από το Στρατηγείο Ειδικών Επιχειρήσεων ΝΑΤΟ (NSHQ) ως προς τη δυνατότητα ανάληψης αποστολών Χερσαίας Τακτικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Operations Land Task Group – SOLTG) σύμφωνα με τα Συμμαχικά πρότυπα. Με το πέρας της διαδικασίας, η επιτροπή αξιολόγησε το ΕΤΑ ως "Combat Ready" για ανάληψη αποστολών Ειδικών Επιχειρήσεων, χαρακτηρίζοντας την απόδοσή του ως "Exceptional".

Αυτό είναι το πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση της συγκροτήσεως Σύνθετης Τμηματικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (C-SOCC) από την Ελλάδα στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Κάθε SOCC απαρτίζεται από μέχρι 6 Τακτικές Διοικήσεις Ειδικών Επιχειρήσεων (SOTG) οι οποίες μπορεί να είναι Χερσαίες (SOLTG) ή και συνδυασμός με Ναυτικές (SOMTG) και απαραιτήτως μία Αεροπορική Τακτική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων (SOATG). Μετά το ΕΤΑ θα ακολουθήσει ανάλογη διαδικασία πιστοποίησης των υπολοίπων συστατικών δυνάμεων που θα διαθέσει η Ελλάδα, ώστε το 2025 να είναι διαθέσιμη η C-SOCC στην Συμμαχία. Σημειώνεται ότι η αξιολόγηση έχει ισχύ 3 ετών και κατόπιν η μονάδα πρέπει να επαναξιολογηθεί.

Ειδικός εξοπλισμός ΕΤΑ

Ενδεικτικό της έμφασης που δίνεται και της σημασίας των μονάδων είναι ο εξοπλισμός τους με υλικό σύγχρονης τεχνολογίας, το οποίο ανταποκρίνεται καλύτερα στις ξεχωριστές τους ανάγκες.

Το 2021 παρελήφθη το υποβρύχιο σκούτερ DIVEJET RD2 της εταιρείας Rotinor. Το σκούτερ φέρει κινητήρα ιπποδύναμης 3,4 ίππων και μπορεί να μεταφέρει έναν ή δύο βατραχανθρώπους σε βάθος έως και 60 μέτρα. Έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί έως 2 ώρες σε μέγιστη απόσταση 5,4 ναυτικών μιλίων και ζυγίζει 35 κιλά. Επιχειρησιακά αξιοποιείται για την καλυμμένη διείσδυση βατραχανθρώπων. Αλεξιπτωτιστές που το φέρουν μπορούν να εκτελέσουν άλμα ελεύθερης πτώσης (είτε HALO είτε HAHO) σε θαλάσσιο περιβάλλον και να το χρησιμοποιήουν για να προσεγγίσουν μια τοποθεσί α.Εναλλακτικά το DIVEJET RD2 μπορεί να αφεθεί από τορπιλοσωλήνα υποβρυχίου.

Την άνοιξη του 2022, το ΕΤΑ παρέλαβε 4 ελαφρά τροχοφόρα οχήματα, προσφέροντας ταχύτητα και ευκινησία εκτός δρόμου. Πρόκειται για το MRZR 4 (4×4) της αμερικανικής εταιρείας Polaris Defense, που χαρακτηρίζεται ως Όχημα Ειδικών Αποστολών – Επιχειρήσεων και το ύψος της προμήθειας ανέρχεται σε 750.000 ευρώ. Το MRZR 4 έχει βάρος 900 κιλά, το ωφέλιμο φορτίο ανέρχεται σε 680 κιλά και στην τυπική διαμόρφωση διαθέτει 4 καθίσματα για ισάριθμους επιβάτες (υπάρχει δυνατότητα για 2 επιπλέον καθίσματα στην μικρή καρότσα). Στην θέση του συνοδηγού μπορεί να προσαρμοστεί πολυβόλο 5,56 ή 7,62 mm, καθώς και βαρύ πολυβόλο Μ2ΗΒ των 12,7 mm ή πολυβόλο βομβίδων 40 mm. Οι διαστάσεις 3,59 / 1,52 / 1,87 μέτρα (Μήκος / Πλάτος / Ύψος) επιτρέπουν τη μεταφορά 2 οχημάτων ως εσωτερικό φορτίο από τα ελικοπτέρου Chinook.

Σχολή Αλεξιπτωτιστών

Η Σχολή Αλεξιπτωτιστών του Ελληνικού Στρατού, γνωστή ως «Πουλάδα», γιόρτασε 70 χρόνια ιστορίας το 2025 και συνεχίζει να αποτελεί βασικό πυλώνα των Ειδικών Δυνάμεων. Από την ίδρυσή της το 1955, με πρωτοβουλία του Ανδρέα Καλλίνσκη, θεμελιωτή των Δυνάμεων Καταδρομών, η Σχολή ανέλαβε την εκπαίδευση στρατιωτών σε αερομεταφερόμενες επιχειρήσεις υψηλής επικινδυνότητας. Οι πρώτοι Έλληνες αξιωματικοί εκπαιδεύτηκαν στις ΗΠΑ (Fort Benning και Fort Bragg), ενώ το πρώτο άλμα πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 1955 στα Μέγαρα.

Η εκπαίδευση που παρέχεται στη Σχολή είναι πολυεπίπεδη και απαιτητική. Περιλαμβάνει θεωρητικά μαθήματα για αερομεταφερόμενες επιχειρήσεις, εντατική φυσική προετοιμασία, εκπαίδευση σε πτώσεις με αλεξίπτωτο στατικού ιμάντα και ελεύθερης πτώσης, καθώς και εξειδικευμένα σενάρια μάχης σε εχθρικό περιβάλλον. Οι εκπαιδευόμενοι μαθαίνουν να επιχειρούν σε δύσκολες συνθήκες, να εκτελούν αποστολές διείσδυσης και να συνεργάζονται με άλλες μονάδες Ειδικών Δυνάμεων. Η Σχολή δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην πειθαρχία, την αντοχή και την ψυχική ετοιμότητα, ώστε οι αλεξιπτωτιστές να ανταποκρίνονται σε αποστολές υψηλού κινδύνου. Εκτός από το βασικό πρόγραμμα, λειτουργούν επίσης εξειδικευμένα σχολεία που καλύπτουν διαφορετικές ανάγκες των Ειδικών Δυνάμεων:

• Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Αλεξιπτωτιστών (ΣΒΕΑ): Αφορά τους νεοσύλλεκτους και τα στελέχη που πρέπει να αποκτήσουν την πρώτη τους πιστοποίηση σε πτώσεις με αλεξίπτωτο. Περιλαμβάνει θεωρητική κατάρτιση, φυσική προετοιμασία και πρακτικές ρίψεις.
• Σχολείο Ελεύθερης Πτώσης: Απευθύνεται σε στελέχη που προορίζονται για ειδικές αποστολές υψηλού κινδύνου. Εκπαιδεύει στρατιώτες σε άλματα από μεγάλα ύψη με εξοπλισμό μάχης, συχνά σε νυχτερινές ή δύσκολες καιρικές συνθήκες.
• Σχολείο Αρχηγών Ρίψεων (Jump Master School): Εξειδικευμένη εκπαίδευση για αξιωματικούς και υπαξιωματικούς που αναλαμβάνουν τον ρόλο του αρχηγού ρίψεων. Εδώ μαθαίνουν να οργανώνουν, να ελέγχουν και να εκτελούν ασφαλείς ρίψεις προσωπικού και υλικών.
• Σχολείο Ειδικών Αποστολών: Παρέχει εκπαίδευση σε σενάρια μάχης πίσω από τις εχθρικές γραμμές, διείσδυση και επιχειρήσεις σε συνδυασμό με άλλες μονάδες Ειδικών Δυνάμεων.
• Σχολείο Αναπληρωτών Εκπαιδευτών: Στόχος του είναι να δημιουργήσει νέα στελέχη-εκπαιδευτές που θα συνεχίσουν την παράδοση της Σχολής και θα διατηρήσουν υψηλά πρότυπα εκπαίδευσης.

Σήμερα, η ΣΧ.ΑΛ. εκπαιδεύει όχι μόνο νεοσύλλεκτους αλλά και στελέχη που προορίζονται για Στρατονομία, Προεδρική Φρουρά και Ειδικές Δυνάμεις, με στόχο τη δημιουργία στρατιωτών που μπορούν να επιχειρούν σε κάθε πεδίο μάχης. Η Σχολή παραμένει σημείο αναφοράς για την εκπαίδευση αλεξιπτωτιστών στην Ελλάδα, συνδυάζοντας την παράδοση με σύγχρονες μεθόδους εκπαίδευσης και τεχνολογίες.