Ιταλικό εκπαιδευτικό M-346 Master
Στις 15 Μαΐου 2023 προσγειώθηκαν στην 120 ΠΕΑ τα δύο πρώτα εκπαιδευτικά αεροσκάφοι Μ-346, τα οποία υποδέχτηκαν εκπρόσωποι της Ελληνικής Κυβέρνησης και του Υπουργείου Άμυνας, της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, αλλά και εκπρόσωποι του Ισραηλινού Υπουργείου Άμυνας.
Τα δύο M-346 είναι τα πρώτα από τα 10 αεροσκάφη που αναμένονται στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας μεταξύ του Ελληνικού και του Ισραηλινού Υπουργείου Άμυνας, με την Elbit Systems να έχει αναλάβει τη δημιουργία Διεθνούς Κέντρου Εκπαίδευσης Πιλότων στην 120 ΠΕΑ Καλαμάτας. Τα αεροσκάφη αποκτήθηκαν με τη μέθοδο της χρονομίσθωσης και θα προσφέρουν 3.200 ώρες πτητικής εκπαίδευσης κατ' έτος. Είναι εξοπλισμένα με εικονικά ηλεκτρονικά συστήματα της Elbit Systems που προσομοιώνουν σενάρια μάχης και πτήσης, προκειμένου να φέρουν την εκπαιδευτική εμπειρία των πιλότων στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο.
Η ιστορία του M-346 ξεκίνησε το 1991, ως ένα κοινό πρόγραμμα ανάπτυξης ενός νέου εκπαιδευτικού αεροπλάνου προκεχωρημένου και επιχειρησιακού σταδίου (LIFT) σε συνεργασία με τη ρωσική Yakovlev. Το 2000, η Alenia Aermacchi αποφάσισε να αποχωρήσει από το κοινό πρόγραμμα και να αναπτύξει το M-346 με δικά της κεφάλαια, ενώ η προώθησή του στην Ελλάδα ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2005! Τότε, στο ΕΜΠΑΕ 2006-2010 περιλήφθηκε δαπάνη ύψους 900.000.000 ευρώ για την αγορά 37 νέων αεροσκαφών προχωρημένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης. Παράλληλα, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπέγραψε Μνημόνιο Κατανόησης με την κατασκευάστρια εταιρεία Alenia Aermacchi (σήμερα Leonardo) για τη συμμετοχή της χώρας μας στο πρόγραμμα ανάπτυξης του αεροσκάφους. Τέλος, το 2006 η ΕΑΒ υπόγραψε συμφωνία βιομηχανικής συνεργασίας με την Alenia Aermacchi, σε περίπτωση επιλογής του αεροσκάφους από την Πολεμική Αεροπορία.
Παρουσίαση του αεροσκάφους
Το M-346 είναι ένα διθέσιο δικινητήριο αεροσκάφος με πλήρως ψηφιακό χειριστήριο και συστήματα πτήσης, όπως σύστημα ελέγχου fly-by-wire και διαθέτει Head-Up Displays (HUD). Στην κατασκευή της ατράκτου έχει γίνει ευρεία χρήση σύνθετων υλικών για τον περιορισμό του συνολικού βάρους, των κραδασμών και της δομικής καταπόνησης του αεροσκάφους.
| ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ | |
|---|---|
| Κατασκευαστής | Alenia Aermacchi |
| Συνολικό Μήκος/Πλάτος/Ύψος | 11,49/9,72/4,76 μέτρα |
| Βάρος (μέγιστο) | 9.600 κιλά |
| Εμβέλεια | 1.925 χλμ / 2.722 χλμ με 3 εξωτερικές δεξαμενές |
| Μέγιστη ταχύτητα | 1.093 χ.α.ω (0,9 mach) |
| Μέγιστος ρυθμός ανόδου | 22.000 πόδια ανά λεπτό |
| Επιχειρησιακή οροφή | 45.000 πόδια |
| Όρια δυναμικής φόρτισης | +8/-3g |
| Κινητήρες | 2 x F124-GA-200 της Honeywell (ώση 6.280 λιβρών) |
Το Μ-346 διαθέτει δύο κινητήρες F124-GA-200 της Honeywell, κάθε ένας από τους οποίους αποδίδει μέγιστη ώση 6.280 λιβρών και ελέγχεται από υπολογιστή FADEC (Full Authority Digital Engine Control). Από πλευράς εξοπλισμού συστημάτων πτήσης και ναυτιλίας, τα χειριστήρια (αεροπλάνου και κινητήρων) είναι φιλοσοφίας HOTAS (Hands On Throttle And Stick) και το σύστημα ελέγχου πτήσης ψηφιακό (Fly-by-Wire). Ψηφιακά είναι και τα πιλοτήρια με τρεις οθόνες πολλαπλών απεικονίσεων (MFD), τεχνολογίας LCD (υγρών κρυστάλλων) και διαστάσεων 5×5 ιντσών με παράλληλη δυνατότητα απεικόνισης κινούμενου χάρτη, HUD (Head-Up Display) ευρείας γωνίας και δυνατότητα αξιοποίησης συστημάτων απεικόνισης και στοχοποίησης επί κάσκας (HMD: Helmet Mounted Display).
Στα συστήματα εκπαίδευσης υπάρχει ενσωματωμένη τεχνολογία επί του αεροσκάφους που προσομοιώνει την τακτική εκπαίδευση και ολοκληρώνεται από το σύστημα εκπαίδευσης εδάφους, το οποίο βελτιστοποιεί τη διαχείριση τόσο του στόλου, όσο και του προσομοιωτή. Ο χειρισμός του M-346 είναι παρόμοιος με αυτόν των πολεμικών αεροσκαφών επόμενης γενιάς, στοχεύοντας έτσι στην μεγιστοποίηση της πτητικής εκπαίδευσης των πιλότων.
M-346 FA (Fighter-Attack)
Η Πολεμική Αεροπορία έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον και για την απόκτηση αριθμού ελαφρών μαχητικών τύπου M-346FA. Το ιταλικό δικινητήριο στην οπλισμένη έκδοση μπορεί να λειτουργήσει ως μαχητικό εισαγωγής των ιπταμένων τόσο στο F-16C/D Block 50M, όσο και στο F-16 Viper και το Rafale F3R, αντικαθιστώντας τα F-16C/D Block 30 που φαίνεται ότι δεν θα εκσυγχρονιστούν.
Ο σύγχρονος εξοπλισμός πτήσης και αποστολής του M-346, καθώς και η ικανότητά του να επιχειρεί από διαδρόμους μικρού μήκους (STOL – Short take Off & Landing) και να εκμεταλλεύεται τμήματα του εθνικού οδικού δικτύου το καθιστούν ιδανικό και για εκπαίδευση επιχειρησιακού σταδίου με βάση τα σημερινά και μελλοντικά δεδομένα.
Στους εφτά σταθμούς ανάρτησης εξωτερικών φορτίων, το M-346FA μπορεί να μεταφέρει όπλα και καύσιμο μέγιστου βάρους 3.000 κιλών. Για αποστολές αέρος-αέρος έχει πιστοποιηθεί ο ευρωπαϊκός IRIS-T μέγιστης ακτίνας 25 χιλιομέτρων, σχεδιάζεται η ενσωμάτωση του ισραηλινού I-Derby (50-70 χιλιόμετρα) και ο αμερικανικός AIM-9L Sidewinder. Για αποστολές κρούσης και ISR, είναι ήδη πιστοποιημένα τα ισραηλινά ατρακτίδια LITENING 5 και RecceLITE, ατρακτίδια πολυβόλων AMP-400 των 12,7 χιλιοστών, κάλαθοι ρουκετών LAU-32, βόμβες Μk.82 των 500 λιβρών, Μk.83 των 1000 λιβρών, πυραύλους AGM-65 Maverick και αντιπλοϊκούς Marte MK-2A, βόμβες JDAM (Joint Direct Attack Munitions), SDB (Small Diameter Bomb), καθοδήγησης λέιζερ Paveway και ισραηλινές Lizard-4. Επίσης, ο αντιπλοϊκός Marte-ER, ακτίνας 140 κατά προσέγγιση χιλιομέτρων, για την αεροφερόμενη από μαχητικά έκδοσή του και ο αντιαρματικός Brimestone, ακτίνας μεγαλύτερης των 20 χιλιομέτρων.
Οι Leonardo και Nexter θα ενσωματώσουν και το όπλο 20M621 της γαλλικής εταιρείας στο ελαφρύ μαχητικό, για να προσφέρουν μεγαλύτερη εμβέλεια και ακρίβεια από το πυροβόλο των 12,7 mm που παρέχεται από τη βελγική FN Herstal, το οποίο προσφέρεται ήδη με το αεροσκάφος. Τέλος, δυνατότητα στοχοποίησης ακρίβειας στο έδαφος μέσω λειτουργικών διαμορφώσεων SAR (Synthetic Aperture Radar) και GMTI (Ground Moving Target Indicator) προσφέρεται μέσω του ατρακτιδίου RecceLITE της ισραηλινής Rafael.
Η τιμή αγοράς του -FA διαμορφώνεται κάτω από τα 30 εκατομμύρια ευρώ ανά μονάδα, ενώ το κόστος ανά ώρα πτήσης διαμορφώνεται στο ένα τρίτο περίπου του αντίστοιχου ενός F-16 Viper.
