112 Πτέρυγα Μάχης

Τοποθεσία: Ελευσίνα

Μοίρα	Όνομα	Αεροσκάφη
352 ΜΜΥΠ	Κόσμος	Embraer Legacy, Gulfstream V
354 ΜΤΜ	Πήγασος	C-27J Spartan
355 ΜΤΜ	Άτλας	Canadair CL-215
356 ΜΤΜ	Ηρακλής	C-130 Hercules
358 Μοίρα Έρευνας Διάσωσης	Φαέθων	Agusta Bell 205/205Α1, Bell-212, A-109E Power
384 Μοίρα Έρευνας Διάσωσης	Πούμα	AS 332C1 Super Puma
380 Μ.ΑΣΕΠΕ	Ουρανός	EMB-145H AEW&C Erieye
31 Μοίρα Ειδικών Επιχειρήσεων	Αχιλλέας
ΜΣΕ/Π	-	Όλοι οι τύποι ελικοπτέρων
ΜΣΑ	Ουρανός	CL-215/415

Ιστορία της 112 Πτέρυγας Μάχης

Η Αεροπορική Βάση Ελευσίνας συγκροτήθηκε το 1946. Οι κτηριακές εγκαταστάσεις περιορίζονταν στα γνωστά μας «toll», ενώ ο διάδρομος προσγείωσης, οι τροχόδρομοι αλλά και η πίστα ήταν χωμάτινοι επιστρωμένοι με τα περίφημα PSP.

Δημιουργείται η 337 Μοίρα Δίωξης εξοπλισμένη με Spitfire IX και ακολουθούν η 355 Μοίρα Μεταφορών με Anson και C-47 Dakota, καθώς και το 345 Σμήνος Αναγνώρισης με Anson και Auster III.

Το 1950 ξεκινούν έργα επέκτασης του διαδρόμου και στρώσιμο με τσιμέντο, κατασκευάζονται υπόστεγα συντήρησης, αποθήκες καυσίμων και πύργος ελέγχου. Μέσα σε ένα περίπου χρόνο η «Αεροπορική Βάσις Ελευσίνος» μετατρέπεται σε αεροδρόμιο ΝΑΤΟικών προδιαγραφών και θα προσγειωθούν εκεί τα πρώτα αεριωθούμενα της Ελληνικής Αεροπορίας, δύο Lockheed Τ-33Α Silver Star που εντάχθηκαν στην Εκπαιδευτική Μοίρα Αεριωθουμένων.

Η Ελλάδα γίνεται, μαζί με την Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ και η Αεροπορία αρχίζει να παραλαμβάνει τα πρώτα μαχητικά αεριωθούμενα Republic F-84G Thunderjet. Πρώτη μοίρα που θα εφοδιαστεί με αυτά θα είναι η 337 που μετονομάζεται σε Μοίρα Διώξεως-Βομβαρδισμού. Η Μοίρα αυτή θα εγκατασταθεί το Νοέμβριο εκείνης της χρονιάς στη Λάρισα, ενώ στην Ελευσίνα θα δημιουργηθούν οι 338 και 339 Μοίρες Διώξεως-Βομβαρδισμού.

Η «Αεροπορική Βάσις Ελευσίνος» μετονομάζεται σε «112 Πτέρυγα Μάχης» και τον επόμενο μήνα φεύγει για την 110 Πτέρυγα Μάχης στη Λάρισα η 339 ΜΔ/Β. Θα την ακολουθήσει τον Απρίλιο η 338 ΜΔ/Β και τη θέση τους θα πάρουν οι 335 Μοίρα Διώξεως και η 336 Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού που θα εφοδιαστούν με F-84G Thunderjet. Μια ακόμα νέα μοίρα θα δημιουργηθεί στις 18 Απριλίου 1953, η 340 Μοίρα Διώξεως/Βομβαρδισμού επίσης με F-84G Thunderjet. Η 340 ΜΔ/Β θα φύγει πρώτη τον Σεπτέμβριο για την 111 Σμηναρχία Μάχης στη Ν. Αγχίαλο. Θα την ακολουθήσει, τον Δεκέμβριο, η 336 ΜΔ/Β.

Καταφθάνουν αεροσκάφη Lockheed RT-33A (τροποποιημένα Τ-33 που στο ρύγχος τους έφεραν φωτομηχανές) και συγκροτείται στις 10 Σεπτεμβρίου 1953 το 348 Σμήνος Αναγνωρίσεως.

Το 348 ΣΑ μετασταθμεύει στη Λάρισα όπου μετονομάζεται σε 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνωρίσεως και λίγες ημέρες αργότερα, στις 20 Ιουλίου, θα φτάσουν στην Ελευσίνα τα North American F-86E(M) Sabre που θα σχηματίσουν την 341 Μοίρα Αναχαιτίσεως, την 342 ΜΑ και την 343 ΜΑ. Στις αρχές Νοεμβρίου του 1956, και οι τρεις Μοίρες θα μετασταθμεύσουν στην 114 ΠΜ.

Εγκαθίσταται η 356 Μοίρα Μεταφορών που χρησιμοποιούσε C-47 Dakota.

Η Αεροπορία αποκτά τα πρώτα της ελικόπτερα Sikorsky H-19B Chickashaw, με τα οποία συγκροτείται το 357 Σμήνος Ελικοπτέρων με κύρια αποστολή την Έρευνα και Διάσωση.

Παραλαμβάνονται North American F-86D Dog Sabre και η Ελληνική Αεροπορία αποκτά ικανότητες «Παντός Καιρού».

Παραλαμβάνονται τα εκπαιδευτικά Cessna T-37C, με τα οποία εφοδιάζεται η 361 Μοίρα Βασικής Εκπαίδευσης.

Δημιουργείται η 353 Μοίρα Ναυτικής Συνεργασίας που εφοδιάζεται με Grumman HU-16B (ASW) Albatros και εννέα μόλις μήνες αργότερ (Μάιος 1970) δημιουργείται η 354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών που εφοδιάστηκε με αεροπλάνα γερμανικής κατασκευής, τα Nord 2501D και 2508 Noratlas. Την ίδια χρονιά αλλάζει και ο εξοπλισμός της 357 Μοίρας Ελικοπτέρων με την προμήθεια Agusta-Bell AB.205.

Κάνουν την εμφάνισή τους τα Canadair CL-215, οπότε και θα ενταχθούν στην 355 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών. Τον Σεπτέμβριο θα φθάσει στην Ελευσίνα και το πρώτο Lockheed C-130H Hercules της 356 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών. Το 1976 έρχονται και άλλα ΑΒ.205 αλλά και Agusta-Bell AB.206, όπως και Bell B.212.

Μετά τη λήξη του εμπάργκο των Ηνωμένων Εθνών προς τη Νέα Γιουγκοσλαβία, φθάνουν στην 355 ΜΤΜ τέσσερα CL-215 και αργότερα τα Lockheed P-3B Orion που θα αντικαταστήσουν τα εναπομείναντα γερασμένα HU-16B Albatros.

Μοίρα Συντήρησης Αεροσκαφώ

Η Μοίρα Συντήρησης Αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αποτελείται από 75 μηχανικούς (το έτος 2022), ενώ τα καλοκαίρια δέχεται ενισχύσεις με προσωπικό της ΕΑΒ. Στις βάρδιες επιφυλακής κάθε μηχανικός έχει και μια βαλίτσα έτοιμη, καθώς πέρα από την Ελευσίνα κάποια από τα αεροσκάφη της 355 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών στέλνονται το καλοκαίρι σε Βόλο και Ανδραβίδα και εκεί τους ακολουθούν και μηχανικοί.

348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης

Η 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης (ΜΤΑ) έχει ως αποστολή τη διεξαγωγή Τακτικών Αναγνωρίσεων επ’ ωφελεία και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, με σκοπό τη συλλογή πληροφοριών, ημέρα και νύχτα και με κάθε καιρό. Επιπλέον, εκτελούσε αποστολές επ’ ωφελεία υπηρεσιών και κοινωνικών φορέων όπως φωτογράφηση πυρκαγιών, οικισμών, οριοθέτηση εκτάσεων κ.α. καθώς επίσης και αποστολές γενικής υποστηρίξεως Ηλεκτρονικού Πολέμου (ΗΠ), και συλλογής ηλεκτρονικών πληροφοριών (ELINT), σε περίοδο ειρήνης, κρίσης και πολέμου.

H 348 MTA είναι μία από τις αρχαιότερες και ιστορικές Μοίρες της Π.Α. και η μοναδική σε ρόλο Τακτικής Αναγνώρισης. Συγκροτήθηκε αρχικά ως Σμήνος στις 26 Νοεμβρίου του 1953, στην 112 Πτέρυγα Μάχης (Ελευσίνα) με αεροσκάφη F-84G. Οι αποστολές αναγνώρισης εκτελούνταν με τις φωτομηχανές κατακόρυφης σάρωσης τοποθετημένες στο εμπρός τμήμα της αριστερής δεξαμενής καυσίμου στο ακροπτερύγιο. Στις 5 Ιουλίου του 1954, το Σμήνος μεταστάθμευσε στο αεροδρόμιο της Λάρισας. Στις 5 Μαΐου του 1955, το Σμήνος οργανώθηκε σε Μοίρα, ενώ με την απόσυρση των F-84G άρχισε η παραλαβή των αεροσκαφών RT-33A.

Το Μάιο του 1993, άρχισε η παραλαβή 27 αεροσκαφών RF-4E από τη Γερμανική Αεροπορία προκειμένου να αυξηθεί ο στόλος της Μοίρας. Η παραλαβή των αεροσκαφών ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 1994. Είκοσι αεροσκάφη εντάχθηκαν στη δύναμη της Μοίρας, ενώ τα υπόλοιπα χρησιμοποιήθηκαν ως πηγή ανταλλακτικών για την υποστήριξη του τύπου. Στις 5 Μαΐου 2017, ανεστάλη η λειτουργία της 348ΜΤΑ και τα RF-4E Phantom II αποσύρθηκαν.

354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών

Στις 16 Μαΐου 2025, η 354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών (354 ΜΤΜ) της Πολεμικής Αεροπορίας γιόρτασε την 55η επέτειο από την ίδρυσή της, στο πλαίσιο συμφωνίας με τη Δυτική Γερμανία για την παραχώρηση αεροσκαφών τύπου Nord N2501D Noratlas. Μέχρι τότε, οι τακτικές αερομεταφορές καλύπτονταν με τα παλαιωμένα C-47 Dakota της 355 Μοίρας Μεταφορών.

Η συγκρότηση της 354 ΜΜ έγινε με επίσημη διαταγή και υιοθέτησε ως έμβλημα τον Πήγασο και συνοδεύτηκε από την αποστολή ιπταμένων και τεχνικών στην Δυτική Γερμανία για εκπαίδευση, τόσο θεωρητική όσο και τεχνική, σε εξειδικευμένες βάσεις της Luftwaffe. Τα Noratlas που παραχωρήθηκαν ήταν αποσυρμένα, μερικά σε κακή κατάσταση λόγω πλημμυρών, και χρησιμοποιήθηκαν είτε για πτήσεις είτε για ανταλλακτικά. Αρχικά παραδόθηκαν 16 επιχειρησιακά αεροσκάφη και αργότερα άλλα 35, με την τεχνική υπηρεσία να προσπαθεί να τα καταστήσει πάλι ενεργά.

Η 354 ΜΜ ανέλαβε πλέον τον κύριο ρόλο στις αερομεταφορές και αξιολογήθηκε το 1973 από το ΝΑΤΟ, λαμβάνοντας διάκριση Κατηγορίας Ι. Κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, η Μοίρα διέθετε 20 επιχειρησιακά Noratlas, αριθμός που αυξήθηκε λόγω της προσπάθειας του τεχνικού προσωπικού. Κομβικής σημασίας υπήρξε η αποστολή με την κωδική ονομασία «ΝΙΚΗ» τη νύχτα της 21ης προς 22α Ιουλίου 1974, που αφορούσε τη μεταφορά της Α΄ Μοίρας Καταδρομών από τη Σούδα στην Κύπρο. Από τα 15 αεροσκάφη που απογειώθηκαν, ένα καταρρίφθηκε από φίλια πυρά, τρία έμειναν στη Λευκωσία και καταστράφηκαν, ενώ δύο δεν προσγειώθηκαν ποτέ στο νησί. Παρά τις απώλειες, η αποστολή πέτυχε τον στόχο της, με τη μεταφορά της κύριας δύναμης των καταδρομέων που συμμετείχαν στις επιχειρήσεις.

Η «ΝΙΚΗ» αποτέλεσε τη μοναδική αποστολή της Πολεμικής Αεροπορίας για την ενίσχυση των ελληνικών δυνάμεων στην Κύπρο κατά τη διάρκεια της κρίσης.