Πυραυλικό σύστημα Μ-270 MLRS

Το πυραυλικό σύστημα MLRS (Multiple Launch Rocket System) κατασκευάζεται από την Lockheed Martin Missiles και υπηρετεί στον αμερικανικό στρατό και σε 14 ακόμη χώρες: Μπαχρέιν, Δανία, Γαλλία, Ελλάδα, Γερμανία, Ισραήλ, Ιταλία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ολλανδία, Νορβηγία, Τουρκία και Μεγάλη Βρετανία. Το σύστημα κατασκευάζεται και στην Ευρώπη μέσω ενός διεθνούς κονσόρτσιουμ από γαλλικές, γερμανικές ιταλικές και αγγλικές εταιρείες, ενώ η αξία του έχει αποδειχθεί και επανηλλειμένα στα πεδία των μαχών. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα ευέλικτο αυτόματο σύστημα που βασίζεται στην οπλική πλατφόρμα M270, εκτοξεύοντας πυραύλους εδάφους - εδάφους και Army Tactical Missile System (ATACMS).

Στα 1994, ο Ελληνικός Στρατός προμηθεύτηκε αρχικά 18 συστήματα MLRS, Αμερικανικής κατασκευής (LMVS). Η παράδοσή τους έγινε σε δύο παρτίδες: Η πρώτη παρτίδα των 9 συστημάτων παραδόθηκε στις αρχές του 1996, ενώ τα υπόλοιπα 9 συστήματα παραδόθηκαν στα μέσα του 1997. Τα 18 συστήματα εξόπλισαν την, νεοϊδρυθείσα, 193η ΜΠΕΠ/MLRS). Ακολούθησε δεύτερη παραγγελία το 1998 για 18 πρόσθετους εκτοξευτές, που επέτρεψαν τη συγκρότηση και μιας δεύτερης μονάδας, της 194η ΜΠΕΠ. Οι δυο Μοίρες υπάγονται στο 1ο Σύνταγμα Πυροβολικού της Διοίκησης Πυροβολικού της 1ης Στρατιάς.

Κάθε Μοίρα αποτελείται από την Πυροβολαρχία Διοίκησης και 3 Πυροβολαρχίες Βολής. Η κάθε Πυροβολαρχία Βολής αποτελείται από τον Ουλαμό Διοίκησης και 2 Ουλαμούς Βολής, εξοπλισμένη η καθεμία με 3 εκτοξευτές Μ-270 και 4 οχήματα μεταφοράς πυρομαχικών Μ-985 HEMTT. Τους εκτοξευτές της Μοίρας συνοδεύουν και 11 Τεθωρακισμένα Οχήματα Διεύθυνσης Πυρός Μ-577Α2. Ο Ελληνικός Στρατός έχει προμηθευτεί πάνω από 200 επιπλέον ΚΔΠ του ιδίου τύπου, μέσω παραχώρησης πλεονάζοντος υλικού-EDA (Excess Defence Articles). Έτσι, του παρέχεται η δυνατότητα αυτόνομης ανάπτυξης στοιχείων των Ουλαμών Βολής και σε άλλες τοποθεσίες όπως π.χ. στα νησιά του Αιγαίου.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Διαμέτρημα	227 χιλ.
Βάρος (μάχης)	24,915 τόνοι
Μήκος/Πλάτος/Ύψος	6,858 / 2,9 / 2,6 μ
Αυτονομία	483 χιλιόμετρα
Βεληνεκές	32 χιλιόμετρα (165 με ATACAMS)
Ταχύτητα	65 χλμ/ώρα
Πλήρωμα	3 άτομα (οδηγός, πυροβολητής, αρχηγός)
Οπλισμός	12 πύραυλοι (σε 2 συσκευασίες) ή 2 Army Tactical Missile System (ATACMS)

Ο Πολλαπλός Εκτοξετευτής Πυροβολικού (ΠΕΠ) M-270 MLRS αποτελείται από το Μ-269 Σύστημα Εκτόξευσης και Επαναγέμισης (Launcher Loader Module / LLM) και το Μ-993 Ερπυστριοφόρο Όχημα-Φορέα (Tracked Carrier Vehicle / TCV). Το LLM είναι η αυτόνομη πλατοφόρμα σκόπευσης, εκτόξευσης και επαναγέμισης ενώ το TCV, βασισμένο στο πήγμα του Μ2/Μ3 "Bradley" ICV/CFV, εξασφαλίζει τη γρήγορη μετακίνηση του συστήματος και την προστασία του πληρώματος. Το σύστημα υπηρετείται από τριμελές πλήρωμα (οδηγός, πυροβολητής, αρχηγός στοιχείου). Tο MLRS εκτοξεύει ρουκέτες των 8,9in/227mm που φορτώνονται συναρμολογημένες, ελεγμένες και συσκευασμένες σε εξαπλό φορέα (Launch Pot Container / LPC). Η κάθε ρουκέτα είναι ασφαλισμένη μέσα σε ένα σωλήνα από fiberglass, που παίζει το ρόλο του σωλήνα εκτόξευσης, ενώ παράλληλα προστατεύει τη ρουκέτα από τις καιρικές συνθήκες.

Οι MLRS μπορούν να βάλουν 12 ρουκέτες σε χρόνο μικρότερο του ενός λεπτού σε έξι στόχους ή δύο βλήματα ATACMS σε χρόνο 20 δεύτερων σε δύο στόχους και να μετακινηθούν σε άλλη θέση (Shoot-and-Scoot). Η ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου είχε ως πρωταρχικό σκοπό, πέραν της αντιμετώπισης αποβατικών και αεραποβατικών επιχειρήσεων και της εξάλειψης προγεφυρωμάτων, την προσβολή πυροβολικού στα παράλια της Μικράς Ασίας (που θα υποστήριζε την τουρκική ενέργεια), την προσβολή πολεμικών πλοίων που θα συμμετείχαν στην επιχείρηση στα σημεία εκκίνησής τους και δευτερευόντως την προσβολή στόχων στη θάλασσα (αποβατικών πλοίων, ΑΒΑΚ κ.α.).

Πυρομαχικά MLRS

Οι ρουκέτες που εκτοξεύει το MLRS έχουν μήκος 13 πόδια και διάμετρο 9 ίντσες, διαθέτουν 4 αναδιπλούμενα πτερύγια σταθεροποίησης και αποτελούνται από τη μονάδα προώθησης (πυραυλοκινητήρας) και την κεφαλή. Ακολουθούν βαλλιστική τροχιά ελεύθερης πτήσης μέχρι το στόχο, προωθούμενες από ένα πυραυλοκινητήρα στερεού καυσίμου (HTPB). Η μονάδα προώθησης είναι κοινή για όλες τις κεφαλές, οπότε η εμβέλεια της ρουκέτας εξαρτάται μόνο από τη γωνία ανύψωσης του LLM. Η βασική Μ26 κεφαλή περιέχει 644 M77 DPICM (Dual Purpose Improved Conventional Munition) βομβίδια που διασκορπίζονται επάνω από την περιοχή του στόχου. Τα βομβίδια, που χρησιμοποιούνται είτε εναντίον προσωπικού είτε εναντίον υλικού, οπλίζονται κατά τη διάρκεια της πτώσης τους προς το έδαφος και προσανατολίζονται με τη βοήθεια μιας κορδέλας από συνθετικό υλικό που παίζει το ρόλο του πηδαλίου. Ο κάθε εκτοξευτής MLRS μπορεί να εξαπολήσει 7728 τέτοια βομβίδια σε λιγότερο από ένα λεπτό, σε απόσταση μεγαλύτερη από 30 χιλιόμετρα.

Η ρουκέτα HM26A1 MLRS Αυξημένης Εμβέλειας (Extended Range, ER-MLRS) είναι η εξέλιξη της M26 και μεταφέρει 518 (αντί για 644) M85 βομβίδια σε αποστάσεις μεγαλύτερες των 45 χιλιομέτρων. Για να αυξηθεί η εμβέλεια της ρουκέτας, ο πυραυλοκινητήρας επιμηκύνθηκε κατά 274 χιλιοστά και αντίστοιχα επιβραχύνθηκε η κεφαλή. Η Αντιαρματική Κεφαλή ΗΑΤ2 είναι δυτικογερμανικής σχεδίασης και κατασκευής (Dynamit Nobel) και χρησιμοποιείται για τη δημιουργία ενός ναρκοπεδίου από 28 DM1399 αντιαρματικές νάρκες. Αποτελείται από ένα λεπτό αλουμινένιο κέλυφος, που περιέχει 7 κάνιστρα διασποράς ναρκών (MDC) με 4 νάρκες το καθένα.

Ο Ελληνικός Στρατός προμηθεύτηκε σημαντικό αριθμό ρουκετών M26 και M26A2, αλλά είναι άγνωστη η ακριβής ποσότητα που τελικά αποκτήθηκε αλλά και πόσες ρουκέτες είναι επιχειρησιακές σήμερα, καθώς οι M26 έχουν διάρκεια ζωής 22 έτη (ή 25 έτη σύμφωνα με νεότερη οδηγία) και οι M26A2 10 έτη. Είναι προφανές ότι η διάρκεια ζωής κάποιων εξ’ αυτών έχει παρέλθει, εφόσον δεν έχει εφαρμοστεί πρόγραμμα επαναπιστοποίησης.

Πυρομαχικά GLSDB

Το κατευθυνόμενο πυρομαχικό GLSDB επιτυγχάνει μέγιστο βεληνεκές περί τα 150 χιλιόμετρα και Πιθανότητα Κυκλικού Σφάλματος, στο μέγιστο βεληνεκές, μόλις ένα μέτρο. Επίσης μπορεί να προσβάλει κινούμενους στόχους, όπως πλοία, με την προϋπόθεση της καθοδήγησης από σύστημα λέιζερ. Το σύστημα βασίζεται σε μια βόμβα των 250 λιβρών (130 κιλών) και ενσωματώνει σύστημα καθοδήγησης GPS/INS (στη διαμόρφωση με τη βόμβα GBU-39A/B) ή GPS/INS και ημί-ενεργού λέιζερ (για την τερματική φάση) στη διαμόρφωση με τη βόμβα GBU-39B/B Laser. Μετά την εκτόξευση του και σε προκαθορισμένο ύψος η βόμβα αποχωρίζεται από τον κινητήρα και κινείται για την προσβολή του επιλεγμένου στόχου, στο έδαφος ή τη θάλασσα. Να σημειωθεί ότι το βεληνεκές των 150 χιλιομέτρων αφορά σε κατά μέτωπο προσβολή. Σε πλευρικές προσβολές (με κατά μέτωπο εκτόξευση), το μέγιστο βεληνεκές είναι της τάξεως των 115 χιλιομέτρων.

MGM-140 ATACMS (Army Tactical Missile System)

Ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα του MLRS είναι η δυνατότητα εκτόξευσης των καθοδηγούμενων πυραύλων μακράς ακτίνας ATACMS. Ο ATACMS είναι ένας αδρανειακά καθοδηγούμενος, συμβατικός πύραυλος εδάφους - εδάφους μεγάλης εμβέλειας, ικανός να πλήξει στατικούς "μαλακούς" στόχους που βρίσκονται έξω από την εμβέλεια των πυροβόλων, πυραύλων και ρουκετών που διαθέτει σήμερα ο Στρατός. Όπως και οι ρουκέτες του MLRS, οι πύραυλοι ATACMS έρχονται από το εργοστάσιο συναρμολογημένοι, ελεγμένοι και συσκευασμένοι στους φορείς τους (Guided Missile Launch Assembly / GMLA). Ο σωλήνας εκτόξευσης είναι από αλουμίνιο και στηρίζεται επάνω σε ένα πλαίσιο από το ίδιο υλικό. Τα LLM του MLRS γεμίζουν είτε με δύο LPC (12 ρουκέτες), είτε με δύο GMLA (2 ATACMS). O ίδιος εκτοξευτής δεν μπορεί να εκτοξεύσει παράλληλα ρουκέτες και πύραυλο.

Οι πύραυλοι ATACMS Block 1 χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου πολέμου στο Ιράκ το 1991, μεταφέρουν 644 βομβίδια διπλής χρήσεως τύπου Μ-74 και το βεληνεκές τους ξεπερνά τα 165 χιλιόμετρα. Οι βελτιωμένοι Block 1A παρουσιάστηκαν τον Απρίλιο του 2001, διαθέτουν καθοδήγηση GPS, μεταφέρουν 300 βομβίδια τύπου Μ-74 και το βεληνεκές τους ξεπερνά τα 300 χιλιόμετρα. Τέλος, οι εκδόσεις Block II και Block IIA εισήλθαν σε υπηρεσία το 2003 και το βεληνεκές τους ανέρχεται σε 140 χιλιόμετρα. Η έκδοση Block II μεταφέρει 13 αντιαρματικά υποπυρομαχικά ΒΑΤ (Brilliant Αnti Τank).

Το απόθεμα των 153 βλημάτων MGM-140A Block.1 (εκ των οποίων τα δύο εκπαιδευτικά) δημιουργήθηκε μετά από τρεις διαδοχικές παραγγελίες: Τον Απρίλιο του 1996 παραλήφθηκαν 41 βλήματα ($ 28.600.000), τον Οκτώβριο του 1997 ακολούθησαν 31 βλήματα ($ 31.000.0000) και το Σεπτέμβριο του 1998 τα τελευταία 81 βλήματα ($ 105.300.000).

Υπό εξέταση πρόγραμμα εκσυγχρονισμού

Ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των 36 εκτοξευτών M-270 MLRS θα αυξήσει την ελληνική αποτροπή, καθώς θα δυσχεραίνει εξαιρετικά τις τουρκικές αποβατικές ενέργειες στην περιοχή ευθύνης της ΑΣΔΕΝ. Το πρόγραμμα που εξετάζεται αυτή τη στιγμή (Νοέμβριος 2021) αφορά τόσο στον εκσυγχρονισμό των εκτοξευτών, όσο και στην αναβάθμιση των ρουκετών μέσου και μεγάλου βεληνεκούς για στόχους τακτικού και στρατηγικού ενδιαφέροντος αντίστοιχα. Ανάλογο πρόγραμμα τρέχει και για τους RM-70.

Ανάμεσα στα νέα πυρομαχικά που ενδιαφέρουν το ελληνικό πυροβολικό είναι και ο GLSDB (Ground Launched Small Diameter Bomb), που μπορεί να προσβάλει στόχους σε αποστάσεις των 150 χιλιομέτρων με ακρίβεια 1 μέτρου, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί και εναντίων κινούμενων στόχων, όπως πλοία, με καθοδήγηση λέιζερ. Το σύστημα βασίζεται σε μια τροποποιημένη βόμβα 250 λιβρών (130 κιλών) που σε συνδυασμό με αυξημένες δυνατότητες στοχοποίησης και συλλογής πληροφοριών σε μεγάλο βάθος, δημιουργούν ένα πλέγμα Αντί-Πρόσβαση/Άρνηση Περιοχής (A2/AD Anti-Access/Area Denial) στην περιοχή του Αιγαίου. Ο πύραυλος αυτός μπορεί να υποκαταστήσει τον ATACMS εναντίον κάποιων κατηγοριών στόχων προσφέροντας μεγαλύτερο όγκο πυρός, καθώς τοποθετούνται έξι ανά pod αντί για ένα βλήμα ATACMS. Τον Σεπτέμβριο 2023, η Lockheed Martin ανακοίνωσε την επιτυχημένη δοκιμή του ER GMLRS (Extended-Range Guided Multiple-Launch Rocket System) σε απόσταση 150 χιλιομέτρων και αναμένεται να τεθεί σε παραγωγή εντός τους 2023.

Τέλος, ο Precision Strike Missile (PrSM) είναι το «βαρύ» όπλο των ρουκετοβόλων HIMARS/MLRS και αντικαθιστά τους ATACMS που έχει ήδη η Ελλάδα. Ο αμερικανικός στρατός θα προμηθευτεί 3.986 βλήματα κατά τη διάρκεια όλου του προγράμματος, με το μέσο κόστος να ανέρχεται σε περίπου 3.900.000 δολάρια έκαστος. Συγκριτικά με τους ATACMS που αντικαθιστούν, οι PrSM μπορούν να πλήξουν στόχους σε απόσταση μεγαλύτερη των 500 χιλιομέτρων, με την εμβέλεια να αναμένεται να διπλασιαστεί στα επόμενα στάδια της ανάπτυξης, ενώ επιτρέπει τη χρήση 2 βλημάτων από το ίδιο pod με αποτέλεσμα ένα MLRS M270 να μπορεί να φέρει 4 PrSM στην θέση των 2 ATACMS, ενώ ένα HIMARS μπορεί να φέρει 2 PrSM.

19 Δεκεμβρίου 2021