Μειωμένη στρατιωτική θητεία

"Κάθε Έλληνας που μπορεί να φέρει όπλα, είναι υποχρεωμένος να συντελεί στην άμυνα της Πατρίδας, σύμφωνα με τους ορισμούς των νόμων" προβλέπει το άρθρο 4 παράγραφος 6 του Συντάγματος. Σε εκτέλεση της συνταγματικής αυτής επιταγής, η στρατολογική νομοθεσία ορίζει ότι όλοι οι Έλληνες από την 1η Ιανουαρίου του έτους κατά το οποίο διανύουν το 19o έτος μέχρι την 31η Δεκεμβρίου κατά το οποίο συμπληρώνουν το 45o έτος της ηλικίας τους, έχουν υποχρέωση στράτευσης στις Ένοπλες Δυνάμεις.

H ελάχιστη θητεία στον ελληνικό στρατό, έχει καθοριστεί στους 3 μήνες. Σύμφωνα με νομοσχέδιο που κατατέθηκε στην Βουλή τον Μάιο του 2004, ο εκάστοτε υπουργός είναι δυνατόν να μειώσει τη θητεία μέχρι το 1/3 της δωδεκάμηνης θητείας (δηλαδή 4 μήνες) και το ήμισυ της εξάμηνης θητείας (δηλαδή 3 μήνες).

Από την θητεία απαλλάσσονται:

  • Όσοι έχουν προβλήματα υγείας που κρίνονται από τις υγειονομικές υπηρεσίες της στρατολογίας ότι ανήκουν στην κατηγορία Σωματικής Ικανότητας 5 ("Γίωτα Πέντε")
  • Ο μόνος ή ο μεγαλύτερος γιός γονέων που έχουν πεθάνει, εφόσον έχει ένα τουλάχιστον άγαμο και ανήλικο ή άγαμο και ανίκανο για κάθε εργασία αδελφό ή αδελφή
  • Ο χήρος πατέρας ενός τουλάχιστον ζώντος ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου
  • O πατέρας ενός τουλάχιστον ανήλικου ή ανίκανου για κάθε εργασία άγαμου τέκνου, εφόσον ο πατέρας αυτός έχει σύζυγο ανίκανη για κάθε εργασία
  • Ο πατέρας τριών ζώντων τέκνων
  • Ο μόνος γιος ή ο μεγαλύτερος γιος οικογένειας που έχουν πεθάνει οι γονείς, εφόσον υπάρχει τουλάχιστον ένα άγαμο και ανήλικο ή άγαμο και ανίκανο για κάθε εργασία αδερφός ή αδερφή
  • Οι μοναχοί ή δόκιμοι μοναχοί, που μονάζουν σε μονή του Αγίου Ορους εφόσον το επιθυμούν, σύμφωνα με τα άρθρα 93 του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Ορους (ΚΧΑΟ) και 38 του ν.δ. 10/1926
  • Οσοι απόκτησαν ή αποκτούν την ιδιότητα του μοναχού ή δόκιμου μοναχού, σε μονή του Αγίου Ορους, κατά τη διάρκεια της ανυποταξίας ή λιποταξίας τους, υπάγονται στα άρθρα 93 του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Ορους (ΚΧΑΟ) και 38 του ν.δ. 10/1926, μετά τη διακοπή της ανυποταξίας ή λιποταξίας τους
  • Σύμφωνα με το άρθρο 58 παρ. 1 του Νόμου 3421/2005 (ΦΕΚ 302/13-12-2005 τ. Α'), ο μόνος ή ο μεγαλύτερος γιος ή αδελφός προσώπου που απεβίωσε κατά τη διάρκεια της υπηρεσίας του, με οποιαδήποτε ιδiότητα στις Ένοπλες Δυνάμεις ή στα Σώματα και εξαιτίας αυτής, καθώς και όλοι οι γιοι ή αδελφοί προσώπου που απεβίωσε ή τραυματίστηκε εξαιτίας τρομοκρατικής ενέργειας, απολύονται οριστικά από τις τάξεις των Ενόπλων Δυνάμεων μετά την συμπλήρωση χρόνου πραγματικής στρατιωτικής υπηρεσίας τουλάχιστον τριών μηνών, εφόσον το επιθυμούν

Οι μοναχοί ή δόκιμοι μοναχοί υποβάλλουν με αίτησή τους στο αρμόδιο στρατολογικό γραφείο, οποτεδήποτε μετά την αρχική πρόσκληση της κλάσης τους, βεβαίωση της Ιεράς Μονής του Αγίου Ορους στην οποία μονάζουν, επικυρωμένη από την Ιερά Επιστασία, από την οποία να προκύπτει η ιδιότητα του μοναχού ή δόκιμου μοναχού.

Μειωμένη θητεία 6μηνης διάρκειας

Δικαιούνται:

  • Όλοι οι αδελφοί από τέσσερα (4) ή περισσότερα ζώντα αδέλφια
  • Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος του οποίου και οι δύο γονείς είναι ανίκανοι για κάθε εργασία ή έχουν πεθάνει.
  • Ο πατέρας δύο ζώντων τέκνων.
  • Όσοι έχουν σύζυγο ανίκανη για κάθε εργασία.
  • Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού
  • Όσοι υπηρέτησαν ενόπλως με στρατιωτική ιδιότητα σε τακτικές ένοπλες δυνάμεις άλλου κράτους, πλην συμμαχικού ή μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για χρονικό διάστημα τουλάχιστον έξι μηνών.
  • Όσοι, μετά τη συμπλήρωση του τριακοστού πέμπτου έτους της ηλικίας τους, αποκτούν την Ελληνική Ιθαγένεια με πολιτογράφηση ή εγγράφονται σε μητρώα αρρένων ως αδήλωτοι, επειδή απέκτησαν την Ελληνική Ιθαγένεια λόγω γέννησής τους στο έδαφος της Ελληνικής Επικράτειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν.3284/2004 (ΦΕΚ Α ́ 217).

Μειωμένη θητεία 9μηνης διάρκειας

Δικαιούνται οι παρακάτω κατηγορίες στρατευσίμων αλλά και όσοι υπηρετούν 8μηνη θητεία και πληρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις του διζωνικού συστήματος.

  • Όλοι οι αδελφοί από τρία (3) ζώντα αδέλφια
  • Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος γονέα που είναι ανίκανος για κάθε εργασία ή έχει συμπληρώσει το εβδομηκοστό έτος της ηλικίας του ή διατελεί σε χηρεία.
  • Ο μόνος ή μεγαλύτερος γιος θανόντος γονέα ή άγαμης μητέρας.
  • Ο πατέρας ενός ζώντος τέκνου.

Όσοι ανήκουν στις κλάσεις 1987 και παλαιότερες (γεννηθέντες το έτος 1966 και προηγούμενα) καθώς και όσοι ανεξαρτήτως κλάσεως έτυχαν οποτεδήποτε αναβολής κατάταξης ως κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος που διαπρέπουν σε επιστημονικές εργασίες ή έρευνες στο εξωτερικό, δικαιούνται να εξαγοράσουν το υπόλοιπο των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων μετά την εκπλήρωση στρατιωτικής υπηρεσίας:

  • Έξι (6) μηνών, οι υπόχρεοι πλήρους θητείας
  • Τεσσάρων (4) μηνών, οι υπόχρεοι μειωμένης θητείας ή τριών (3) μηνών, εφόσον επιπλέον κριθούν ικανοί κατηγοριών τρίτης (Ι3) ή τέταρτης (Ι4)

Οι προαναφερόμενοι έχουν δικαίωμα να εκπληρώσουν και τμηματικά κατά δίμηνα τουλάχιστον, τη στρατιωτική τους υποχρέωση, εντός τριετίας από την αρχική τους κατάταξη.

Για την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων ισχύουν τα εξής:

  • Τέκνα θεωρούνται όσα γεννήθηκαν από γάμο και όσα αναγνωρίσθηκαν ή υιοθετήθηκαν
  • Τα θετά τέκνα λογίζονται ως τέκνα μόνο των θετών γονέων
  • Αδέλφια θεωρούνται όσα προέρχονται από τους ίδιους γονείς ή από κοινό πατέρα ή μητέρα
  • Από αδελφούς που γεννήθηκαν την ίδια ημερομηνία, μεγαλύτερος είναι αυτός που γεννήθηκε πρώτος
  • Χηρεία είναι η κατάσταση που δημιουργήθηκε και υφίσταται για έναν σύζυγο εξαιτίας θανάτου του άλλου. Αυτή παύει να υφίσταται με την τέλεση μεταγενέστε­ρου γάμου από τον επιζώντα σύζυγο
  • Τέκνα που υιοθετήθηκαν μετά τη συμπλήρωση του δέκατου πέμπτου έτους της ηλικίας τους, λογίζονται ως τέκνα μόνο των φυσικών τους γονέων
  • Τέκνα άγαμης μητέρας είναι όσα γεννήθηκαν από μητέρα που δεν έχει συνάψει γάμο και εξακολουθεί να είναι άγαμη. Ομοίως, ως τέκνα άγαμης μητέρας θεωρούνται και όσα γεννήθηκαν εκτός γάμου από διαζευγμένη μητέρα, η οποία συνεχίζει να διατελεί σε διάζευξη

Αρμόδια για την κρίση της ανικανότητας ή μη για κάθε εργασία όσων επικαλούνται ανικανότητα για εργασία είναι η πλησιέστερη στον τόπο διαμονής τους επιτροπή απαλλαγών του Στρατού Ξηράς. Ειδικά για τους διαμένοντες στο νομό Αττικής, αρμόδια είναι η Επιτροπή Απαλλαγών Αθηνών (ΕΑΑ) ή η Ανωτάτη Ναυτικού Υγειονομική Επιτροπή (ΑΝΥΕ) ή η Ανωτάτη Αεροπορική Υγειονομική Επιτροπή (ΑΑΥΕ). Η παραπομπή στην αρμόδια υγειονομική επιτροπή γίνεται με έγγραφο του αρμόδιου στρατολογικού γραφείου. Σε περίπτωση που οι παραπεμπόμενοι διατελούν σε αναβολή για λόγους υγείας ή έχουν κριθεί ακατάλληλοι για στράτευση (Ι/5) κρίνεται ταυτόχρονα και η σωματική τους ικανότητα για στράτευση.

Η εκ νέου παραπομπή προς εξέταση όσων δεν έχουν κριθεί ανίκανοι για κάθε εργασία επιτρέπεται μόνο εφόσον από νεότερα επίσημα στοιχεία νοσοκομείων του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή νοσηλευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού προκύπτει χειροτέρευση της κατάστασης της υγείας τους.

Οι οπλίτες που επιθυμούν να μεταφερθούν στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης εξάμηνης διάρκειας ως μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, πρέπει να έχουν την ιδιότητα αυτή κατά την ημερομηνία κατάταξής τους στις Ένοπλες Δυνάμεις. Όσοι από αυτούς διατελούσαν σε αναβολή κατάταξης ως μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού και η αναβολή τους διακόπηκε για οποιονδήποτε λόγο, δικαιούνται να μεταφερθούν στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης εξάμηνης διάρκειας, εφόσον έχουν καταταγεί εμπρόθεσμα στις Ένοπλες Δυνάμεις εξαιτίας της διακοπής.

Η ένοπλη υπηρεσία σε τακτικές ένοπλες δυνάμεις άλλου κράτους αποδεικνύεται με επίσημα έγγραφα της αρμόδιας υπηρεσίας του οικείου κράτους. Από τα έγγραφα αυτά πρέπει να προκύπτει η συνολική διάρκεια του χρόνου υπηρεσίας με στρατιωτική ιδιότητα, οι ημερομηνίες κατάταξης και απόλυσης, οι τυχόν ενδιάμεσες απολύσεις και επανακατατάξεις, καθώς και ο βαθμός και οι ειδικότητες που αποκτήθηκαν στις τακτικές ένοπλες δυνάμεις του ξένου κράτους.

Η ημερομηνία και ο τρόπος απόκτησης της Ελληνικής Ιθαγένειας, καθώς και η εγγραφή στα μητρώα αρρένων μετά τη συμπλήρωση του τριακοστού πέμπτου έτους της ηλικίας, προκύπτουν από έγγραφα της αρμόδιας αρχής του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης ή της αρμόδιας περιφέρειας ή νομαρχιακής αυτοδιοίκησης.

Διαδικασία υπαγωγής στην μειωμένη θητεία

Για να μεταφερθούν στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης, οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν στο αρμόδιο Στρατολογικό Γραφείο μία αίτηση και τα απαιτούμενα κατά περίπτωση δικαιολογητικά, οποτεδήποτε μετά την κατάταξή τους στις Ένοπλες Δυνάμεις. Εφόσον oι στρατεύσιμοι με την μεταφορά τους στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης δεν υπέχουν παραπέρα υποχρέωση εκπλήρωσης πραγματικής στρατιωτικής υπηρεσίας ή πρόσθετης στρατιωτικής υποχρέωσης, υποβάλλουν τα δικαιολογητικά οποτεδήποτε μετά την αρχική πρόσκληση της κλάσης τους. Αν μετά τη μεταφορά στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης απομένει υπόλοιπο πραγματικής στρατιωτικής υπηρεσίας που μπορεί να εξαγορασθεί, τα δικαιολογητικά για τη μεταφορά και την εξαγορά υποβάλλονται ταυτόχρονα και ο υπολογισμός του χρόνου που εξαγοράζεται γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 72 του ν.3421/2005.

Όσοι έχουν μεταφερθεί στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης μπορούν με αίτησή τους στο αρμόδιο Στρατολογικό Γραφείο να παραιτηθούν από το δικαίωμα εκπλήρωσης μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης. Τα Στρατολογικά Γραφεία καταχωρίζουν τη σχετική μεταβολή στη στρατολογική μερίδα και τη γνωστοποιούν στη Μονάδα που αυτοί υπηρετούν. Εφόσον υποβάλλουν δικαιολογητικά για την εκ νέου μεταφορά τους στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης εξετάζεται και πάλι η συνδρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 7 και 8 του ν. 3421/2005.

Σε περίπτωση απόρριψης αιτήματος μεταφοράς στους υπόχρεους μειωμένης στρατεύσιμης στρατιωτικής υποχρέωσης, τα Στρατολογικά Γραφεία γνωστοποιούν στον ενδιαφερόμενο, με αιτιολογημένο έγγραφο, τους λόγους απόρριψης και τη δυνατότητά του να ασκήσει προσφυγή, χωρίς να επιστρέφουν σ' αυτόν τα σχετικά δικαιολογητικά, τα οποία τηρούν στο αρχείο τους. Η γνωστοποίηση γίνεται μέσω της Μονάδας στην οποία υπηρετεί ο ενδιαφερόμενος, η οποία συντάσσει σχετικό αποδεικτικό και το αποστέλλει στο αρμόδιο Στρατολογικό Γραφείο.

Τελευταία ενημέρωση: 3 Μαρτίου 2021

Συζήτηση στο forum

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής