Διαδικασία επιστράτευσης

Μετά την ολοκλήρωση της στρατιωτικής θητείας τους, οι στρατεύσιμοι απολύονται από τις τάξεις του Ελληνικού Στρατού. Η απόλυση αυτή δεν είναι οριστική, αφού στην πραγματικότητα οι στρατεύσιμοι λαμβάνουν μία άδεια μακράς διαρκείας μέχρι ο Ελληνικός Στρατός να τους ξανακαλέσει για μετεκπαίδευση, επιστράτευση, ή για τη δοκιμή του συστήματος επιστράτευσης.

Σκοπός της Επιστράτευσης είναι η συμπλήρωση των Μονάδων του Στρατού που πάσχουν από τον καιρό της ειρήνης και η συγκρότηση νέων με προσωπικό, μεταφορικά μέσο και λοιπά υλικά, ώστε να αυξηθεί η δύναμη του Στρατού και να γίνει ικανός να αντιμετωπίσει μια εξωτερική απειλή. Η συμπλήρωση των ενεργών Μονάδων και η συγκρότηση νέων, γίνεται με προσωπικό που προέρχεται από πρόσκληση και κατάταξη Εφ. Αξκών και Οπλιτών και με κάθε είδους υλικά και μέσα, που άλλα βρίσκονται από τον καιρό της ειρήνης στις αποθήκες και άλλα επιτάσσονται από αυτά που διαθέτουν οι πολίτες της χώρας.

Γενική Επιστρά́τευση - «πορτοκαλί» συναγερμός

Σε περίπτωση «πορτοκάλι» συναγερμού, οι υπόχρεοι καλούνται με Φύλλα Ατομικής Προσκλήσεως (τα οποία επιδίδονται από την αστυνομία όλο το 24ώρο) να παρουσιαστούν στις μονάδες που αναγράφουν πάνω τα ΦΑΠ μέσα στο χρονικό διάστημα που αναγράφεται. Στις περιοχές πρώτης γραμμής, το χρονικό αυτό διάστημα ορίζεται ως ΑΜΕΣΑ και όχι πέραν των 2-4 ωρών (τελευταία μερική επιστράτευση έγινε στο ανατολικό αιγαίο τον Γενάρη του 1996 και όριζε χρονικό διάστημα 2 ωρών).

Στις υπόλοιπες περιοχές, το χρονικό περιθώριο αυξάνεται ανάλογα με την απόσταση. Οι μετακινήσεις προς τη μονάδα και πίσω (μετά τη λήξη) είναι δωρεάν και γίνονται με ειδικά κουπόνια που βρίσκονται στο κάτω μέρος ΦΑΠ. Εφόσον υπάρχει αντικειμενική αδυναμία μετάβασης το χρονικό περιθώριο που τίθεται, τότε ΑΜΕΣΑ πρέπει να μεταβείς στο ΣΠΕ (υπάρχουν πολλά σε κάθε νομό), το οποίο αναλαμβάνει από εκεί και πέρα την υποχρέωση είτε να σε προωθήσει στη μονάδα σου ή να σε εντάξει σε άλλη μονάδα σε συνεννόηση με ΓΕΕΘΑ.

Σύμφωνα με τον κανονισμό υπάρχουν δύο φάσεις επιστράτευσης. Στην πρώτη φάση καλούνται όσοι είναι κάτω των 41 ετών και στην δεύτερη οι μεταξύ 41 και 45 ετών. Οι μεγαλύτεροι των 45 ετών απαλλάσσονται προσωρινά της ειδικής και μερικής επιστράτευσης. Πρακτικά όμως, όσοι έχουν πράσινα φύλλα πορεία είναι αυτοί που θα κληθούν πρώτοι. Όσοι έχουν λευκά ανήκουν στη Β΄ Φάση! Υπάρχουν άτομα που έχουν λευκά φύλλα πορεία σε ηλικία μικρότερη των 41 ετών. Αυτοί δεν έχουν κρίσιμη ειδικότητα γι΄αυτό και δεν αποτελούν άμεση προτεραιότητα.

Γενική Επιστράτευση - «κόκκινος» συναγερμός

Στην κατάσταση αυτή, όσον αφορά στις ηλικίες ισχύουν ό,τι και παραπάνω, ωστόσο μέσα στον κανονισμό ορίζεται ότι τα όρια ηλικίας μπορούν να διαφοροποιηθούν ανάλογα με τις ανάγκες της χώρας, χωρίς να ορίζεται η μικρότερη ή η μεγαλύτερη ηλικία. Πρακτικά, στην εμπόλεμη κατάσταση, καλούνται να πολεμήσουν ΟΛΟΙ οι ικανοί να κρατάνε όπλο.

Πρόσκληση Εφέδρων

Ως έφεδρος θα κληθείς στα όπλα, σε περίπτωση Επιστράτευσης, με κάποιο από τους εξής τρόπους:

  • Με προκηρύξεις που τοιχοκολλούνται σε πολυσύχναστα, μέρη πόλεων ή χωριών, ή με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης του κοινού (Ραδιόφωνο, Τηλεόραση, Εφημερίδες), με βάση τα συνθηματικά που είναι γραμμένα πάνω στο Ειδικό Φύλλο Πορείας που θα σου δοθεί κατά την απόλυσή σου και θα αντικαταστάται από καιρό σε καιρό
  • Με ΦΑΠ που θα σου επιδοθεί από Αστυνομικό Όργανο και ενδεχόμενα από Στρατιωτική Αρχή

Με τους ίδιους τρόπους, εκτός από τις προκηρύξεις, θα κληθείς και κατά την ειρήνη για μετεκπαίδευση ή συμμετοχή σε ασκήσεις. Εάν η ανακοίνωση γίνει με τα Μέσα Ενημερώσεως του κοινού τότε θα κληθείς με μια από τις συνθηματικές λέξεις που υπάρχουν στο επάνω μέρος του ΕΦΠ, όπως:

  • Το χρώμα του ΕΦΠ
  • Το γράμμα Η μαζί με έναν αριθμό
  • Το γράμμα Ω μαζί με έναν αριθμό
  • Τον κωδικό αριθμό της Μονάδας, που αποτελείται από δύο γράμματα με έναν τετραψήφιο αριθμό

Κατά την αναχώρησή για τη Μονάδα θα πρέπει να πάρεις μαζί σου:

  • Την Αστυνομική ταυτότητα
  • Το Ατομικό Βιβλιάριο Μεταβολών και Εκπαίδευσης
  • Το Ειδικό Φύλλο Πορείας (ΕΦΠ)
  • Το ΦΑΠ (εφόσον κλήθηκες μ' αυτό)
  • Το δίπλωμα οδηγού αυτ/του ή μηχανήματος (εφόσον έχεις)
  • Ένα μικρό σακίδιο με τα ατομικά είδη
  • Ξηρή τροφή, για δυο (2) μέρες

Σύντομη Ιστορία της Επιστράτευσης

Προηγουμένως οι επιστρατεύσεις γίνονταν χωρίς κανένα συστηματικό σχεδιασμό, όμως εξαιτίας της απειλής πολέμου από την Τουρκία η Ελλάδα κηρύσσει επιστράτευση και συγκροτεί νέες Μονάδες. Η συνολική δύναμη του Ελληνικού Στρατού ανέρχεται σε 73.142 άνδρες, από τους οποίους 1.742 είναι Αξιωματικοί.

Γίνεται η πρώτη προσπάθεια συστηματικής ρύθμισης της προπαρασκευής του Στρατού. Με Βασιλικό Διάταγμα καθορίζεονται τα σχετικά καθήκοντα των Σχηματισμών, των Μονάδων και των Στρατολογικών Γραφείων, η σύνταξη από το Γενικό Επιτελείο Σχεδίου Επιστρατεύσεως, η έκδοση διοικητικών οδηγιών, καθώς και η δημιουργία αποθηκών για το υλικό επιστράτευσης.

Εκδίδεται νόμος που καθορίζει τη συγκρότηση σε κάθε περιοχή μιας εφεδρικής Μεραρχίας από επιστράτους, ρυθμίζεται ο τρόπος μετάβασης του στρατού στην εμπόλεμη σύνθεση, αποφασίζεται η δυνατότητα συμμετοχής της εθνοφρουράς στην εμπόλεμη δύναμη και η χρησιμοποίηση της εφεδρείας της για την ασφάλεια στο εσωτερικό της Χώρας.

Καταστρώνεται λεπτομερές Σχέδιο Επιστράτευσης, που προβλέπει τη δυναμικότητα της Χώρας σε επιστρατευόμενο πληθυσμό, επιτάξιμα κτήνη, οχήματα και κάθε είδους υλικά. Επίσης, ορίζεται με νόμο, σε περίοδο επιστράτευσης κάθε εδαφικό διαμέρισμα να συγκροτεί και ένα εφεδρικό Σύνταγμα.

Ο Πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος υπογράφει το διάταγμα της επιστράτευσης για τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Η επιστράτευση διεξάγεται με υποδειγματικό τρόπο και δεν αργεί να ολοκληρωθεί.

Η Ελλάδα κηρύσσει επιστράτευση, κυρίως για προληπτικούς λόγους, επειδή νωρίτερα είχε κηρύξει επιστράτευση και η Βουλγαρία. Ο Στρατός παραμένει υπό τα όπλα για εννέα (9) μήνες και η αποστράτευσή του έγινε σταδιακά.

Το υλικό επιστρατεύσεως διακρίνεται σε υλικό Στρατού, Πυροβολικού, Μηχανικού, Αυτοκινήτων, Υγειονομικού και κοινής χρήσεως. Τον Νοέμβριο του ίδιου έτους καθορίζεται με πάγιο τρόπο η αποθήκευση, κατανομή, ταξινόμηση, διαχείριση, διάθεση, αποστολή και παράδοση στα αρμόδια διαχειριστικά όργανα του υλικού επιστρατεύσεως, ενώ καταργείται το σύστημα εφοδιασμού που ίσχυε μέχρι τότε.

Αρχίζει να γίνεται τμηματικά νέα επιστράτευση μέχρι το 1922, οπότε λήγει η εκστρατεία του Ελληνικού Στρατού στη Μικρά Ασία. Η συνολική δύναμη, κατά την κορύφωση της επιστράτευσης, το καλοκαίρι του 1921, ξεπερνά τους 300.000 άνδρες.

Εφαρμόζεται το Σχέδιο Επιστράτευσης που είχε συνταχθεί τον Σεπτέμβριο του 1939 και συνοδευόταν από πολλά επιμέρους σχέδια επιτάξεων, μεταφορών, διασποράς κ.λπ., με σκοπό τη βαθμιαία και αθόρυβη μετάπτωση του στρατού, αρχικά στη μερική και στη συνέχεια στη γενική επιστράτευση.

Η μερική μυστική επιστράτευση αρχίζει τον Αύγουστο του 1940, μετά τον τορπιλισμό της Έλλης, και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους, συγκροτείται στη περιοχή Αλεξανδρουπόλεως η Μεραρχία Αρχιπελάγους.

Mέσα σε δεκαπέντε (15) ημέρες επιτυγχάνεται η κινητοποίηση και η προώθηση 300.000 ανδρών και 125.000 κτηνών στις παραμεθόριες περιοχές προς την Αλβανία και τη Βουλγαρία.

Με νόμο κηρύσσεται η λήξη της εμπόλεμης καταστάσεως.

Λήγει και η γενική επιστράτευση στην οποία βρισκόταν η χώρα από τις 28 Οκτωβρίου 1940.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις διατηρούνταν πλέον σε μερική επιστράτευση, όμως από τις 30 Οκτωβρίου 1948 ολόκληρη η επικράτεια κηρήσσεται σε κατάσταση πολιορκίας, λόγω του εμφύλιου πολέμου και της έκρυθμης καταστάσεως που επικρατούσε στην ύπαιθρο.

Γίνεται το πρώτο μεταπολεμικό σχέδιο επιστρατεύσεως, το οποίο τρία χρόνια αργότερα, το 1954, προσαρμόζεται στις απαιτήσεις ετοιμότητας του ΝΑΤΟ.

Εξαιτίας της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, πραγματοποιείται επιστράτευση και η δύναμη του Στρατού αυξάνεται σε 200.000 άνδρες.

Τους πρώτους μήνες του 1987, η Τουρκία στέλνει διαδοχικά τα πλοία ωκεανογραφικών ερευνών Πίρι Ρέις και Σισμίκ στο Αιγαίο, κάνοντας ξεκάθαρο ότι δεν θα σεβασθεί την υφαλοκρηπίδα των ελληνικών νησιών. Ο στρατός βρίσκεται σε επιφυλακή και τελικά διατάσσεται Μερική Επιστράτευση.

Η τελευταία κινητοποίηση του εφεδρικού δυναμικού της χώρας, για την αντιμετώπιση του θερμού επεισοδίου που ξεκίνησε με τις επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας να αμφισβητήσει την ελληνικότητα των βραχονησίδων Ίμια. Διατάσσεται μερική επιστράτευση της τοπικής εφεδρείας στην περιοχή της Θράκης και των νησιών του Αιγαίου.

Άρεται πλήρως το καθεστώς παρατεταμένης επιστράτευσης.

Συζήτηση στο forum