Ελληνική Βιομηχανία Όπλων (ΕΒΟ)

Η συγχώνευση των εταιρειών ΕΒΟ και ΠΥΡΚΑΛ ολοκληρώθηκε το 2003 με την παράλληλη δημιουργία της εταιρείας Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα.

Η ΕΒΟ ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1977 ως ανώνυμη επιχείρηση με μοναδικό μέτοχο-ιδιοκτήτη το Ελληνικό Δημόσιο και ξεκίνησε τη λειτουργία της με τη συναρμολόγηση του τυφεκίου G3 και στη συνέχεια με την πλήρως καθετοποιημένη παραγωγή, φτάνοντας σε επίπεδα ελληνικής προστιθέμενης αξίας της τάξης του 90%. Η εκκίνηση της εταιρείας έγινε με τη δημιουργία του Συγκροτήματος Αιγίου, που τότε ήταν και ολόκληρη η Ελληνική Βιομηχανία Όπλων και είχε σχεδιαστεί για να καλύψει τις απαιτήσεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε μικρού διαμετρήματος οπλισμό.

Το εργοστάσιο βρίσκεται σε έκταση 90 στρεμμάτων, με στεγασμένο χώρο 22 στρέμματα και αποτελείται από 12 τμήματα παραγωγής. Διέθετε το σύνολο σχεδόν της εφαρμοσμένης τεχνολογίας κατεργασίας μετάλλων, όπως φρέζες, τόρνους, λειαντικές, σφυρηλατικές, πρέσσες έκκεντρες και υδραυλικές, ηλεκτροδιαβρώσεις βύθισης και σύρματος, εγκαταστάσεις θερμικών και επιφανειακών διεργασιών, CNC κέντρα κατεργασίας, καθώς και CNC μηχανές μετρήσεως 3 αξόνων με ακρίβεια μέτρησης δέκατο του μικρού (1/10 του χιλιοστού του χιλιοστομέτρου). Με τη γρήγορη αφομοίωση της τεχνογνωσίας ήλθε και η απόκτηση εμπειρίας, ενώ στις βασικές εγκαταστάσεις τον Αιγίου, προστέθηκαν και τρεις νέες μονάδες:

• Το Εργαλειοκατασκευαστήριο Μοντελοποιείο
• Το εργοστάσιο παραγωγής μικρών και μεσαίων Διαμετρημάτων
• Το εργοστάσιο παραγωγής Μεταλλικών μερών πυρομαχικού 30mm

Εικοσιτρία χρόνια από την ίδρυσή της, η εταιρεία διπλασίασε τις δραστηριότητές της και εκτός από την ΕΒΟ Αιγίου απέκτησε τα εξής συγκροτήματα εργοστασίων:

• ΣΕΛ - Συγκρότημα Εργοστασίου Λαυρίου:
  Λαύριο Αττικής - Χημικό εργοστάσιο - ιδρύθηκε το 1981
  Αρ. Εργαζομένων: 243 άτομα
  Παραγωγή γομώσεων, πυρίτιδων και τελική συναρμολόγηση πυρομαχικών μεσαίων και μεγάλων διαμετρημάτων, πυρομαχικά αντιαρματικών CARL GUSTAV, συναρμολόγηση μερών PATRIOT
• ΣΕΜ - Συγκρότημα Εργοστασίου Μάνδρας:
  Μάνδρα Αττικής - Μηχανουργικές κατεργασίες και Συναρμολόγηση Ηλεκτρονικών Συστημάτων
  Αρ. Εργαζομένων: 197 άτομα
  Παραγωγή και συναρμολόγηση κιλλίβαντα, απορριπτόμενες δεξαμενές καυσίμων αεροσκαφών, μεγάλες μηχανουργικές κατασκευές υψηλής ακριβείας, μέρη PATRIOT, ναυτικοί, πύργοι. Το συγκρότημα της Μάνδρας αγοράστηκε από τον Όμιλο ΕΒΟ το 1983

Επίσης, ο Όμιλος Εταιρειών ΕΒΟ περιλάμβανε δύο θυγατρικές εταιρείες:

• Μεταλλουργική Βιομηχανία Ηπείρου - Χυτήρια και Ελασμουργία
  Έδρα: Κεφαλόβρυσο Ιωαννίνων
  Αρ. Εργαζομένων: 87 άτομα
  Παραγωγή: Χύτευση μη σιδηρούχων μετάλλων και κραμάτων και ελασμοποίησή τους. Προϊόντα: κυάθια, μεταλλικά νομίσματα, όπως το ευρώ κ.λπ. Αγοράστηκε από τον Όμιλο ΕΒΟ το 1983
• Ηλεκτρομηχανική Κύμης - Ιδρύθηκε το 1985:
  Αρ. Εργαζομένων: 97 άτομα
  Παραγωγή Προϊόντα: Στρατιωτικές στολές, στολές Ειδικών Δυνάμεων, Αστυνομίας, στολές εργασίας, αλεξίσφαιρα γιλέκα, κράνη

Η ΕΒΟ λειτουργούσε κάτω από το Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας ISO 9001 και οι μέθοδοι παραγωγής περιλάμβαναν και τεχνολογίες αιχμής, όπως για παράδειγμα η ιοντοεναζώτωση που χρησιμοποιείται στις σκληρύνσεις των καννών και η ηλεκτροδιάβρωση. Η ΕΒΟ Αιγίου συμμετείχε, ενίσχυε και βοηθούσε την πανεπιστημιακή έρευνα με προγράμμάτα που την αφορούν, ενώ επίσης συμμετείχε σε ερευνητικά προγράμματα της ΕΕ. Το Κέντρο Εκπαίδευσης της ΕΒΟ Αιγίου κατάρτιζε επαγγελματικά το προσωπικό της, τους πελάτες της, αλλά και ανέργους της περιοχής.

Ενδεικτικά προϊόντα

Η συμπαραγωγή των πυραύλων Patriot αποτέλεσε τη βάση για μεταφορά τεχνογνωσίας στο εργοστάσιο του Λαυρίου, η οποία αξιοποιήθηκε και για την κατασκευή τορπιλών για το Πολεμικό Ναυτικό. Το μεγαλύτερο πρόγραμμα που σχεδιαζόταν να αναλάβει η εταιρεία ήταν το τυφέκιο 5,56 χιλ. (ύψους 132.000.000 ευρώ για 120 χιλιάδες τυφέκια) που θα αποτελούσε τον βασικό οπλισμό του συνόλου των οπλιτών, σε αντικατάσταση του G3, πρόγραμμα που δεν προχώρησε.

Σχεδιαζόταν επίσης η ανάθεση ειδικού αναπτυξιακού προγράμματος για την προετοιμασία του εργοστασίου του Αιγίου, όπου θα κατασκευαζόταν το τυφέκιο κατά 100%. Στην ΠΥΡΚΑΛ είχε επίσης ανατεθεί πρόγραμμα για την κατασκευή του πυρομαχικού 5,56 χιλ.

• Όλμοι: 60, 81 & 120χιλ.
• Πολυβόλα: ΜG3 (7,62Χ51 mm)
• Πολυβόλα: 750 Minimi (5,56 mm) -- 9.535.704,74 ευρώ
• Υποπολυβόλα: ΜΡ5 (cal 9Χ19mm)
• Ελαφρά Πολυβόλα: ΗΚ11 (7,62Χ51mm)
• Πιστόλια: Ρ7, Ρ9, USP (cal 9Χ19mm)
• Τυφέκια Εφόδου: G3A3 & G3A4 (7,62Χ51mm)
• 762 διόπτρες νυκτερινής όρασης με τις βάσεις τους
• Κλείστρα: 30mm Α-30 κ 20mm RH202
• Κάννες: 30mm Α-30 κ 20mm RΗ202
• Κλείστρα: 30mm Α-30 κ 20mm RH202
• Δίποδες, ξιφολόγχες, γεμιστήρες G3
• Μηχανές πληρώσεως γεμιστήρων G3
• Τρίποδες πολυβόλων
• Βάσεις διοπτρών τυφεκίου
• Τυφέκια καταστροφής υλικού ΝΕΜΕΣΙΣ 0,50 (ΒΑRRΕΤΤ)
• Βάσεις πολυβόλων ελικοπτέρων και σκαφών
• Ημιαυτόματα κυνηγ. τυφ. G3 εξαγωγής
• Πολυβομβιδοβόλα AGL 40mm
• Μεταλλικά μέρη πυρομαχικού 30mm
• Σύστημα Ταχείας Αλλαγής Κάννης Πολυβόλων Βrοwning 0,50
• Κυνηγετικά όπλα: fairfοx (bolt action)
• Πυροβόλα άνευ οπισθοδρόμησης: ΠΑO 90 mm
• Τυφέκια Ελεύθερου Σκοπευτού, τύπου ΚΗΦΕΥΣ 7,62Χ51

Οικονομικά αποτελέσματα σε χιλιάδες ευρώ

Ετος	Εργασίες	Εξαγωγές	Αποτέλεσμα	Εργαζόμενοι
2003	70.560	15.264	-76.765	2153
2002	128.469	27.043	-83.811	2460
2001	129.955	15.095	-58.037	2449
2000	106.722	22.383	-65.659	2713
1999	57.440	22.302	-64.576	2951

Σκάνδαλο ARTEMIS-30

Τον Οκτώβριο του 1981, το ΥΕΘΑ ανέθεσε με σύμβαση στην EBO την ανάπτυξη ενός αντιαεροπορικού συστήματος, που σε πλήρη σύνθεση θα αποτελούνταν από ένα ραντάρ ντόπλερ πολλαπλών λειτουργιών για έρευνα και πρόσκτηση στόχων με ενσωματωμένο IFF, δύο ραντάρ ελέγχου πυρός με ηλεκτρο-οπτική κάμερα και αποστασιόμετρο λέιζερ, και 8 μονάδες πυρός με διπλά πυροβόλα των 30mm βασισμένα στο πυροβόλο MAUSER F. H εταιρία, μη διαθέτοντας η ίδια την τεχνογνωσία προχώρησε στη διεθνώς πλήρως αποδεκτή πρακτική να προμηθευτεί τα απαραίτητα υποσυστήματα από ειδικευμένους οίκους του εξωτερικού, φροντίζοντας παράλληλα για τη μεταφορά τεχνογνωσίας ώστε να αυξηθεί η ελληνική προστιθέμενη αξία στο τελικό προϊόν.

ARTEMIS-30
Πλήρωμα	2
Μήκος x Πλάτος x Ύψος	7,95μ x 2,375μ x 2,25μ
Βάρος	6840 κιλά
Βεληνεκές	3000 μέτρα
Μεταφερόμενα πυρομαχικά	500 βλήματα
Ρυθμός Βολής	720-850 rpm
Ταχύτητα βλήματος	1025 m/sec
Δυνατότητα περιστροφής / ανύψωσης	360ο / -5ο έως +85ο

Τρία χρόνια αργότερα, η EBO υπογράφει συμφωνία με το ΥΕΘΑ για την προμήθεια 16 ολοκληρωμένων συστημάτων Άρτεμις 30 (αποτελούμενα από κέντρο διεύθυνσης και ραντάρ έρευνας, δύο μονάδες καθοδήγησης και οκτώ μονάδες διδύμων αντιαεροπορικών πυροβόλων), 56 επιπλέον μεμονωμένων διπλών πυροβόλων και μεγάλης ποσότητας πυρομαχικών. Στους όρους της σύμβασης περιλαμβάνονται προδιαγραφές -άγνωστες στο σύνολό τους μέχρι σήμερα- και την υποχρέωση της εταιρίας να ενσωματώσει στο A-30 πυραυλικό σύστημα στο μέλλον.

Τελικά η EBO δεν παρέδωσε κανένα ολοκληρωμένο σύστημα, παρόλο που -σύμφωνα με την σχετική έκθεση- είχε προχωρήσει αμέσως σε μαζική προμήθεια υποσυστημάτων από τη Σουηδική Φίλιπς (Ραντάρ και εξοπλισμό καθοδήγησης), την Ζήμενς (ραντάρ έρευνας και κέντρα βολής), την Κούκα (κιλίβαντας), την Μάουζερ (πυροβόλο), και άλλες εταιρίες. Οι μαζικές παραγγελίες των υλικών και η κατασκευή εκατοντάδων πυροβόλων (που αντιπροσωπεύουν την ελληνική προστιθέμενη αξία) υπολογίζεται ότι απορρόφησαν πάνω από 40 δισεκατομμύρια δραχμές (117.000.000 ευρώ).

Το ARTEMIS-30 (στη μορφή που παραδόθηκε) αποτελείται από διπλά αυτόματα πυροβόλα 30 χιλιοστών Mauser MK30 Μοντέλο F, συνδεδεμένα σε έναν μεγάλο κεντρικό γεμιστήρα τύπου τυμπάνου και εδραιωμένα σε τετράτροχο ρυμουλκούμενο όχημα. Το σύστημα έχει χωρητικότητα 500 φυσιγγίων έτοιμων προς βολή και στην συνηθισμένη ανάπτυξη διαθέτει 6 συστοιχίες ανά πυροβολαρχία. Διαθέτει μέγιστη εμβέλεια 8.400 μέτρων και ρυθμό πυρός 800 φυσίγγια ανά λεπτό ανά κάνη, ενώ εξοπλίζεται με ένα στοιχειώδες σκοπευτικό σύστημα της FERRANTI. Το μέγεθος της αποτυχίας γίνεται κατανοητό αν αναλογιστούμε ότι επειδή δεν είναι διασυνδεμένο με σύστημα Ελέγχου Πυρός, ο χειριστής της μονάδας πρέπει να εντοπίσει με τα μάτια του τον επερχόμενο κίνδυνο (αεροσκάφος)!

Tο 1996 έγινε η ενσωμάτωσή του στο υπάρχον σύστημα SKYGUARD και η ΕΒΟ συνέχισε την εξέλιξή του αναπτύσσοντας μια έκδοση των πυροβόλων με ενσωματωμένους Α/Α πυραύλους τύπου CROTALE σε δύο διπλούς εκτοξευτές αναρτημένους στο επάνω μέρος της βάσης του κάθε πυροβόλου. Επίσης υπήρξε η σκέψη για την ανάπτυξη δύο επιπλέον εκδόσεων του πυροβόλου: μία για ναυτική χρήση σε δίδυμο να καιυτικό πύργο και μία για χερσαία χρήση για τον εξοπλισμό οχημάτων ΤΟΜΑ. Παράλληλα, όσον αφορά την τελευταία έκδοση, είχε αποφασιστεί να αναπτυχθεί και πυρομαχικό τύπου APDS. Παρουσιάστηκε και μια παραλλαγή του ΤΟΜΠ ΛΕΩΝΙΔΑΣ με πύργο εξοπλισμένο με το πυροβόλο του ΑΡΤΕΜΙΣ 30. To 2000, στην έκθεση Defendory, παρουσιάστηκε μια έκδοση της μονάδας βολής με πηνία μέτρησης ταχύτητας εξόδου βλήματος, κατά τα πρότυπα του συστήματος AHEAD, της ελβετικής OERLIKON CONTRAVES.

Σε ερώτηση που κατατέθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2010 στη βουλή, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας απάντησε ότι "τα πυροβόλα ΑΡΤΕΜΙΣ-30 λόγω των τεχνικών χαρακτηριστικών τους, κρίθηκε ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του Στρατού Ξηράς, ενώ το κόστος επισκευής και συντηρήσεώς τους κρίνεται ασύμφορο. Για την αντιαεροπορική προστασία των εγκαταστάσεων του Στρατού Ξηράς, όπου χρησιμοποιούνταν τα εν λόγω πυροβόλα, θα χρησιμοποιηθούν, εφόσον απαιτηθεί, υφιστάμενα σύγχρονα οπλικά συστήματα κατευθυνόμενων βλημάτων. Εξετάζεται όμως η δυνατότητα χρησιμοποίησης των συστημάτων αυτών από την Π.Α. και το Π.Ν.".

19 Ιανουαρίου 2003