Αντιαεροπορικό Skyguard III "Βέλος"

Η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει σε υπηρεσία 12 συστήματα "ΒΕΛΟΣ", που διαθέτουν συνολικά 6 ραντάρ Super Giraffe - "ΟΜΗΡΟΣ", 20 τετραπλούς εκτοξευτές βλημάτων RIM-7M (με αναχορηγία 280 βλήματα) και 44 δίδυμα πυροβόλα GDF-003 των 35 χιλιοστών.

Φωτογραφία Skyguard III Βέλος
Φωτογραφίες: 1 - 2 - 3 - 4

Ήδη από το 1992, η Πολεμική Αεροπορία εκδήλωσε το ενδιαφέρον της για τον εκσυγχρονισμό των αντιαεροπορικών μικρού βεληνεκούς τύπου "Βέλος", που είχε αγοράσει από την Oerlickon για την προστασία των αεροδρομίων της την δεκαετία του '80. Παράλληλα, ζήτησε από την ΕΒΟ και την Oerlikon να τροποποιήσουν τo ΑΡΤΕΜΙΣ-30 ώστε το σύστημα ελέγχου πυρός του "Βέλος" να κατευθύνει και ARTEMIS-30. Με την αναβάθμιση αυτή, κάθε σύστημα θα μπορούσε να ελέγχει 5 μονάδες πυρός αντί 4 της αρχικής διαμόρφωσης και έτσι θα αξιοποιούνταν πλήρως 12 από τα υπάρχοντα συστήματα ARTEMIS-30 της ΠΑ, ενισχύοντας απλά ως πέμπτη μονάδα πυρός τα υπάρχοντα 12 συστήματα "Βέλος". Το πρόγραμμα αυτό τελικά ακυρώθηκε, καθώς το κόστος του κρίθηκε υπερβολικό.

Το πρόγραμμα αναβάθμισης του συστήματος ΒΕΛΟΣ μπήκε στην τελική του ευθεία με καθυστέρηση αρκετών δεκαετιών, αφού μόλις στις 9 Οκτωβρίου 2008 (στο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης Defendory) η Rheinmetall Defence ανακοίνωσε πως το αρχικό αναβαθμισμένο σύστημα είναι πλέον διαθέσιμο για άμεση παράδοση. H πιστοποίηση του συστήματος περιέλαβε επιτυχείς βολές με πυρομαχικά Προηγμένης Απόδοσης Πλήγματος Και Καταστροφής (AHEAD) κατά τηλεχειριζόμενων στόχων περιορισμένου μεγέθους, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πεδίο Βολής Κρήτης.

Το αρχικό σύστημα ΒΕΛΟΣ, αποτελούμενο από δύο μονάδες βολής, ολοκλήρωσε με επιτυχία τις δοκιμές αποδοχής θέσης εγκατάστασης και είναι έτοιμο για παράδοση. Η μονάδα βολής αποτελείται από σύστημα ελέγχου βολής Skyguard, το οποίο ελέγχει δύο δίδυμα ρυμουλκούμενα πυροβόλα GDF-002A των 35mm και δύο τετραπλούς φορείς εκτόξευσης βλημάτων Sparrow. Οι δύο μονάδες βολής κάθε συστήματος συντονίζονται από ραντάρ μακράς εμβέλειας Super Giraffe (SUGI), ενώ η εισαγωγή ζεύξης δεδομένων Link-11B επιτρέπει την πλήρη ολοκλήρωση στο ελληνικό σύστημα αεράμυνας.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Rheinmetall Defence, η θυγατρική της Oerlikon Contraves οριστικοποίησε το 2006 σύμβαση γενικής επισκευής και αναβάθμισης του συστήματος ΒΕΛΟΣ, με σκοπό την εξασφάλιση της εφοδιαστικής του υποστήριξης στο μέλλον, την εκπαίδευση προσωπικού με προηγμένη τεχνολογία και εξομοιωτές, καθώς και την προσθήκη της μοναδικής ικανότητας των πυρομαχικών AHEAD κατά στόχων περιορισμένου μεγέθους όπως βλήματα αεροδυναμικής πτήσης, Μη-επανδρωμένα Εναέρια Οχήματα (UAV) και βλήματα αντι-ραντάρ υψηλής ταχύτητας. Οι ικανότητες εντοπισμού του ραντάρ βελτιώθηκαν σημαντικά, όπως και η συνολική τεχνολογία Διασύνδεσης Ανθρώπου-Μηχανής (ΗΜΙ). Επιπρόσθετα, η Oerlikon Contraves εφοδίασε τους φορείς εκτόξευσης βλημάτων με νέο σύνολο ψηφιακών ηλεκτρονικών. Καθένας από τους φορείς αυτούς διαθέτει ραντάρ Συνεχούς Κύματος (CW) ιχνηλάτησης και καταύγασης, για να αναλαμβάνει την αυτόνομη εμπλοκή ενός μεταβιβαζόμενου στόχου από το Skyguard.

H αρχική σύμβαση ύψους 84.108.928 ευρώ ανατέθηκε στην Oerlikon Contraves στις 15 Νοεμβρίου 2002, για να ακολουθήσει στις 4 Σεπτεμβρίου 2004 η άσκηση δικαιώματος προαίρεσης ύψους 79.081.488 ευρώ. Η ΕΒΟ ανέλαβε την εφαρμογή του εκσυγχρονισμού στις εγκαταστάσεις της Μάνδρας και του Λαυρίου.

Το βλήμα AHEAD

Το βλήμα AHEAH βάρους 0,75kg αποτελεί ουσιαστικά φορέα 152 κυλινδρικών βολίδων βολφραμίου βάρους 3,3gr. Η θραύση της επιφάνειας των βλημάτων και η ανάπτυξη των βολίδων σε κώνο 10° στην πορεία του στόχου, εξασφαλίζεται με την πυροδότηση εκρηκτικού βάρους 1gr. Η απόσταση του σημείου πυροδότησης και του στόχου εξαρτάται από την ακτίνα εμπλοκής και είναι τυπικά 10m στα 1.000m, 20m στα 2.000m και 40m στα 3.000m. Οι αποστάσεις αυτές είναι υπολογισμένες για μεγιστοποίηση του αριθμού πληγμάτων και αντιστάθμιση τυχόν σφαλμάτων σκόπευσης.

Οι κατασκευαστές αναφέρουν πως 7 με 25 πλήγματα βολίδων των πυρομαχικών αρκούν για να αποτρέψουν την εκτέλεση αποστολής οποιουδήποτε βλήματος. Με την εγκατάσταση των μονάδων καταγραφής ταχύτητας εξόδου, προγραμματισμού πυροσωλήνων και του ειδικού επεξεργαστή, κάθε GDF-002A μπορεί να επιτύχει ανάλογη πυκνότητα πληγμάτων σε ακτίνα 1.650m κατά βλήματος αντι-ραντάρ υψηλής υπερηχητικής ταχύτητας και 3.000m κατά υπο-ηχητικού βλήματος.

17 Οκτωβρίου 2008

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής