Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως

Τα Πυροβόλα Άνευ Οπισθοδρομήσεως είναι τύπου ανοικτού σωλήνα, με τα προωθητικά αέρια να εκτονώνονται από το ανοικτό κλείστρο στο πίσω μέρος του σωλήνα μετά τη πυροδότηση του βλήματος. Ο συγκεκριμένος τρόπος λειτουργίας ελαχιστοποιεί την ανάκρουση - οπισθοδρόμηση του όπλου, μειώνει σημαντικά τις πιέσεις που ασκούνται στα τοιχώματα του σωλήνα και επομένως επιτρέπει την κατασκευή του από ελαφρά κράματα και έτσι τη μείωση του συνολικού βάρους του όπλου.

Τα αντιαρματικά όπλα που διατίθενται στο επίπεδο του λόχου πεζικού είναι έξι φορητά ΠΑΟ 90 χιλ. ή έξι Carl Gustaf Μ2. Τα όπλα αυτά διατίθενται συνήθως ανά δύο στις οργανικές διμοιρίες πεζικού και για κάθε όπλο διατίθεται αναχορηγία πέντε αντιαρματικών βλημάτων.

Carl Gustaf M2

Περίπου 1.988 εκτοξευτές Carl Gustaf M2 παρελήφθησαν το 1995 από τα αποθέματα του γερμανικού στρατού. Τα ελληνικά M2 εξοπλίζονται επίσης με 1.950 διόπτρες νυχτερινής, παθητικής σκόπευσης και ενίσχυσης ειδώλου, σε μία προμήθεια που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2017. Είχε προηγηθεί, το 2002, η υπογραφή σύμβασης προμήθειας 450 σκοπευτικών διοπτρών ημέρας και η πραγματοποίηση εργασιών τροποποίησης των σκοπευτικών διαφραγμάτων των διοπτρών, έτσι ώστε οι εκτοξευτές να μπορούν να βάλλουν τα πυρομαχικά HEAT-551. Παρά την παλαιότητά του, το Carl Gustav διαμετρήματος 84mm μπορεί να βάλει μία μεγάλη ποικιλία βλημάτων, όπως:

• το HEAT-781 υψηλής εκρηκτικότητας που είναι ικανό να προσβάλει θωράκιση τύπου ERA διαμετρήματος 425mm σε αποστάσεις έως και τα 500 μέτρα
• το HEAT-551 που είναι ικανό να προσβάλει θωράκιση τύπου ERA διαμετρήματος 350mm σε αποστάσεις 400 και 700 μέτρων, κατά κινούμενων και στατικών στόχων αντίστοιχα. Ζυγίζει 3,2 κιλά και επιτυγχάνει μέγιστη ταχύτητα 254 μέτρα το δευτερόλεπτο
• το HE-441B για ελαφρά θωρακισμένους στόχους
• το HEDP-502 σχεδιασμένο για χρήση σε αστικό περιβάλλον

Ως προς τα πυρομαχικά, το Νοέμβριο του 1999 υπογράφηκαν δύο (2) συμβάσεις για την προμήθεια συνολικά 21.400 αντιαρματικών βλημάτων υψηλής εκρηκτικότητας HEAT-551. Η πρώτη σύμβαση ανατέθηκε στην κατασκευάστρια εταιρεία και αφορούσε στην προμήθεια 4.400 βλημάτων που παραλήφθηκαν έως το 2001, ενώ η δεύτερη ήταν συνολικού ύψους 27.400.000 ευρώ, ανατέθηκε στα ΕΑΣ και αφορούσε στην προμήθεια 17.000 βλημάτων που παραδόθηκαν ως το 2005.

Η εξέλιξη των Carl Gustaf έχει προχωρήσει από την αρχική έκδοση Μ1 (1948), στην έκδοση M2 (1964), στην έκδοση M3 (1991) και τέλος στην έκδοση M4, η ανάπτυξη της οποίας ολοκληρώθηκε το 2014. Πρόκειται για ένα όπλο πολλαπλού ρόλου, αντιαρματικό ή κατά προσωπικού, βάρους 6,7 κιλών, δηλαδή κατά 3 κιλά ελαφρύτερο από την έκδοση M3 και κατά 50% ελαφρύτερο από την έκδοση Μ2 (14,2 κιλά) που διαθέτει ο ΕΣ. Η έκδοση M4 ενσωματώνει και καλύτερη εργονομία, έτσι ώστε η χρήση του να είναι ευκολότερη για τον στρατιώτη. Κατά οχημάτων, το μέγιστο βεληνεκές του M4 ανέρχεται στα 500 μέτρα, ενώ κατά στατικών στόχων το μέγιστο βεληνεκές αυξάνει στα 700 μέτρα. Το μέγιστο βεληνεκές μπορεί να αυξηθεί στα 1.000 μέτρα, κατά στατικών στόχων, με τη χρήση πυρομαχικών αυξημένου βεληνεκούς.

STRIM LRAC 89

Οι Ειδικές Δυνάμεις διαθέτουν το γαλλικό STRIM LRAC των 89 χιλ., ένα σχετικά σύγχρονο ΠΑΟ. Το STRIM έχει μέγιστο ωφέλιμο βεληνεκές 300 μέτρων και επιτυγχάνει επίδοση διάτρησης μεγαλύτερη από αυτή του ΠΑΟ 90 χιλ.

Είναι ελαφρύ, κατασκευασμένο από ίνες γυαλιού και πλαστικό. Υπηρετείται από δύο (2) άτομα, τον πυροβολητή και τον γεμιστή. Ο πύραυλος ζυγίζει 2,2 κιλά και η κεφαλή μπορεί να διεισδύσει 400 χιλιοστά θωράκισης ή ένα (1) μέτρο σκυροδέματος. Το σύστημα δέχεται και βλήματα κατά προσωπικού με εναερίως πυροδοτούμενα πυρομαχικά, τα οποία ενσωματώνουν 1.600 σφαιρίδια που διασπείρονται σε ακτίνα 20 μέτρων καθώς και βλήματα υψηλής εκρηκτικότητας (HEAT - High Explosive Anti-Tank). Επιπλέον, δύναται να βάλει και καπνογόνα και φωτιστικά βλήματα.

ΠΑΟ M40A1

Τα ΠΑΟ M40A1 των 106 χιλ. αποτέλεσαν τη δεκαετία του '50 και μέχρι την εμφάνιση των κατευθυνόμενων αντιαρματικών πυραύλων τα αντιαρματικά οπλικά συστήματα με το μεγαλύτερο διαμέτρημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το διαμέτρημα του όπλου ανέρχεται στην πραγματικότητα σε 105 χιλ., αλλά για λόγους ευκολίας διάκρισης από το αντίστοιχο των πυροβόλων του πυροβολικού προστέθηκε ακόμη ένα χιλιοστό στην ονομασία του. Το σκοπευτικό του επιτρέπει βολή μέχρι τα 2.000 μέτρα κατά ακίνητου στόχου και μέχρι τα 1.100 κατά κινητού στόχου. Οι επιδόσεις διάτρησης μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 500 χιλ. επί ομοιογενούς χάλυβα, ενώ το πυροβόλο διαθέτει τυφέκιο επισήμανσης διαμετρήματος 0,50, που χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση της ορθής σκόπευσης και προσβολής του στόχου. Με απλά λόγια, ο χειριστής προσβάλει αρχικά τον στόχο με το φυσίγγιο των 0,50', εκτελεί τυχόν διορθώσεις και κατόπιν εκτοξεύει το κυρίως αντιαρματικό βλήμα.

Τα των 106 χιλ. φέρονται επί ανοικτών οχημάτων Μercedes 240G DV, κατάλληλα τροποποιημένων για την εγκατάσταση του όπλου, των πυρομαχικών αλλά και των χειριστών του. Χαρακτηριστικά εξωτερικά γνωρίσματα των οχημάτων-φορέων είναι το χώρισμα στο τζάμι του οδηγού, απ' όπου εξέρχεται κατά τις μετακινήσεις ο μακρύς σωλήνας του πυροβόλου, καθώς και η μεταλλική πρόσθετη πλάκα προστασίας του διαμερίσματος του κινητήρα. Η τελευταία τοποθετήθηκε για την προστασία του καλύμματος του κινητήρα από την εκτόνωση των αερίων του πυροβόλου, αφού σε αρκετές δοκιμαστικές βολές παρατηρήθηκε η καταστροφή της. Σήμερα, τα όπλα αυτά διατίθενται μόνο από επιστρατευόμενες μονάδες ή από επιστρατευόμενα τμήματα ενεργών μονάδων.

Παλαιότερα ΠΑΟ σε απόσυρση

Η πλειονότητα των αντιαρματικών όπλων που απέκτησε μεταπολεμικά ο ΕΣ ήταν τύπου ΠΑΟ. Κατά τις δεκαετίες του 1950, 1960 και 1970 χρησιμοποιούσε τα ΠΑΟ των 57, 75, 90 και 106 χιλ., καθώς επίσης και τα bazookas 2,36 και 3,5 ιντσών. Τα τελευταία έγιναν ευρύτερα γνωστά όταν η τρομοκρατική οργάνωση 17Ν κατάφερε να κλέψει τις ρουκέτες τους από το στρατόπεδο Συκουρίου, τους εκτοξευτές από το Πολεμικό Μουσείο και τελικά να τα χρησιμοποιήσει σε διάφορα τρομοκρατικά χτυπήματα. Το σύνολο των όπλων αυτών, όπως επίσης και τα ΠΑΟ των 57 και 75 χιλ έχουν ήδη αποσυρθεί, ενώ τα ΠΑΟ των 90 χιλ. συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται παρά τη μεγάλη σχεδιαστική ηλικία τους που υπερβαίνει τα 50 χρόνια. Οι διατρητικές τους επιδόσεις επιτρέπουν την καταστροφή κάθε άρματος δεύτερης γενιάς (400 χιλ. ομοιογενούς χάλυβα), ενώ το βεληνεκές ανέρχεται σε 800 και 450 μέτρα για προσβολή ακίνητων και κινούμενων στόχων αντίστοιχα.