Ναρκαλιευτικά τύπου "Α"

Αμερικανικής σχεδίασης και κατασκευής. Ο ακριβής χαρακτηρισμός τους είναι MSC 294 (Mine-Sweeper Coastal: παράκτιο ναρκαλιευτικό). Μπορούν να εκτελέσουν ναρκαλιεία μονής "Ο" και διπλής "ΟΟ" Oropesa. Στην πρώτη περίπτωση το συρματόσχινο αναπτύσσεται στη μία μόνο πλευρά του σκάφους, ενώ στη δεύτερη και στις δύο. Επίσης μπορούν να εκτελέσουν ναρκαλιεία επίδρασης (ακουστική, μαγνητική) και να επιχειρούν κατα μονάς ή κατά ζεύγη (ναρκαλιεία ομάδας).

Τα Ναρκαλιευτικά / Ναρκοθηρικά τύπου Α αποσύρθηκαν τον Ιούνιο του 2010

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Εκτόπισμα320 τόνοι (πλήρες 380 τόνοι)
Μήκος / πλάτος / βύθισμα44,3μ / 8,3μ / 3,6μ
Ταχύτητα (οικονομική)10 κόμβοι
Ταχύτητα (μέγιστη)12 κόμβοι
Εμβέλεια (ν.μ. / κόμβους)2.500/10
Πλήρωμα38 (4 αξιωματικοί)
Κινητήρες2 ντιζελοκινητήρες General Motors, GM 8-268A των 880 Βhp
Οπλισμός1 πυροβόλο Oerlikon των 20χιλ
ΜΟΝΑΔΑAΡ. ΣΕΙΡΑΣΠΑΡΑΔΟΣΗ
ΑΛΚΥΩΝ (πρώην MSC 319)Μ21103/12/1968
ΚΛΕΙΩ (πρώην MSC 317)Μ21321/09/1968
ΑΥΡΑ (πρώην MSC 318)Μ21403/10/1968
ΑΗΔΩΝ (πρώην MSC 310)Μ24022/06/1967
ΚΙΧΛΗ (πρώην MSC 308)Μ24114/07/1964
ΚΙΣΣΑ (πρώην MSC 309)Μ24201/09/1964
ΔΑΦΝΗ (πρώην MSC 307)Μ24723/09/1964
ΠΛΕΙΑΣ (πρώην MSC 314)Μ24813/10/1964
Ναρκαλιευτικά ΔΑΦH - ΝΜ247
Φωτογραφίες: Μ242

Το σύνολο των σκαφών ναυπηγήθηκε στις ΗΠΑ για λογαρισμό του ΠΝ και όπως και τα Adjutant είναι κατασκευασμένα από ξύλο. Αποκτήθηκαν εννέα πλοία του τύπου, όμως το ΔΩΡΙΣ παροπλίσθηκε το 1972 και μετετράπη σε υδρογραφικό πλοίο. Το 1965 παρελήφθησαν το ΑΙΓΛΗ (πρώην MSC 299) και το ΑΡΓΩ, όμως το δεύτερο μετονομάσθηκε σε ΚΛΕΙΩ (Μ-213). Από το 1990 μέχρι το 1995 συμμετείχαν σε πρόγραμμα μερικού εκσυγχρονισμού που αφορούσε στην αντικατάσταση των κινητήρων πρόωσης και του ραντάλ ναυτιλίας.

Την περίοδο 1969-1970 παραλάβαμε 6 ακόμα ναρκαλιευτικά τύπου MSC 60, αμερικανικής κατασκευής που είχαν αρχικά παραχωρηθεί στο Βέλγιο, από όπου τα πήρε η χώρα μας, για να αποτελέσουν την ομάδα ναρκαλιευτικών τύπου Β. Πρόκειται για τα ΑΤΑΛΑΝΤΗ (Μ-202), ΦΑΙΔΡΑ (Μ-206), ΘΑΛΕΙΑ (Μ-210), ΝΙΟΒΗ (Μ-254), ΠΛΕΙΑΣ (Μ-248) και ΑΛΚΥΩΝ (Μ-211). Το εκτόπισμα αυτών των πλοίων είναι περίπου 400 τόνοι, οι διαστάσεις τους 44 μέτρα μήκος, 8 μέτρα μέγιστο πλάτος και βύθισμα 3,6 μέτρα. Ο οπλισμός τους αποτελείται από ένα δίδυμο πυροβόλο τύπου Oerlikon των 20 χιλιοστομέτρων και η πρόωσή τους εξασφαλιζόταν αρχικά από 4 κινητήρες ντίζελ τύπου GM 671, οι οποίοι αργότερα αντικαταστάθηκαν από 2 μηχανές GM 8268 A με την προσθήκη 1 αεροστροβίλου Solar. Η αλλαγή αυτή αφορούσε τα πρώτα σκάφη που παραλάβαμε απευθείας από τις ΗΠΑ.

Παροπλισμός ναρκαλιευτικών

Το ΑΙΓΛΗ (πρώην MSC 299) και το ΔΑΦΝΗ (πρώην MSC 307) έχουν αποσυρθεί από την ενεργό υπηρεσία, ενώ η επίσημη τελετή υποστολής σημαίας του Ναρκοθηρευτικού (Ν/ΘΗ) ΕΡΑΤΩ και του Ναρκαλιευτικού (Ν/Α) ΚΛΕΙΩ πραγματοποιήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2006, στον Ναύσταθμο Κρήτης. Το Ναρκαλιευτικό ΚΛΕΙΩ (Μ-213) ναυπηγήθηκε στο S TURGEON BAY των ΗΠΑ και παραχωρήθηκε στην Ελλάδα στο πλαίσιο στρατιωτικής βοήθειας. Παραλήφθηκε την 21η Νοεμβρίου 1968 στην Βοστόνη των ΗΠΑ και έλαβε μέρος σε διάφορες ασκήσεις και επιχειρήσεις ναρκοπολέμου, σε περιπολίες, καθώς και σε διάφορες άλλες αποστολές τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Το πλοίο κατά την διάρκεια των ταξιδιών του διάνυσε συνολικά 234.620 ν.μ.

Στις 21 Ιουνίου 2010 πραγματοποιήθηκε στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας η επίσημη τελετή υποστολής σημαίας και του Ναρκαλιευτικού ΚΙΣΣΑ. Το πλοίο ναυπηγήθηκε στο STARGEON BAY της πολιτείας WISCOSIN των ΗΠΑ στα ναυπηγεία της εταιρείας PETERSON BUILDERS CORP και καθελκύστηκε την 7 Δεκεμβρίου 1963. Η επίσημη παραλαβή του πλοίου από την Αμερικάνικη Κυβέρνηση και η ύψωση της Ελληνικής Σημαίας πραγματοποιήθηκε στο Ναύσταθμο της Βοστώνης των ΗΠΑ την 3 Οκτωβρίου 1964. Το πλοίο κατέπλευσε στην Ελλάδα την 6 Μαρτίου 1965.

Τον Ιανουάριο του 2012 αποφασίστηκε η εκποίηση ως scrap των Ν/Α ΔΑΦΝΗ και Ν/Α ΘΑΛΕΙΑ, τα οποία βρίσκονταν στη Σαλαμίνα, που μαζί με 2 αποβατικά (A/B ΜΗΛΟΣ και A/B ΚΥΘΗΡΑ) κοστολογήθηκαν στις 262 χιλιάδες ευρώ. Το ναρκαλιευτικό ΔΑΦΝΗ M-247 (πρώην USS MSC307) παρελήφθη από το Στόλο στις 2 Ιουλίου 1964 στο Ναύσταθμο της Βοστώνης, και παροπλίστηκε ατο 2004. Το ναρκαλιευτικό ΘΑΛΕΙΑ M-210 είναι από τα πέντε ναρκαλιευτικά που παρελήφθησαν από το Βέλγιο (ΑΤΑΛΑΝΤΗ, ΑΝΤΙΟΠΗ, ΝΙΟΒΗ και ΦΑΙΔΡΑ) επιστρεφόμενα από την αμερικανική στρατιωτική βοήθεια, κατασκευής 1960-62. Η παραλαβή του έγινε στην Οστάνδη του Βελγίου στις 26 Σεπτεμβρίου 1969 και παροπλίστηκε το 2004.

Ναρκαλιεία vs Ναρκοθηρεία vs Ναρκοθέτηση

Τα ναρκαλιευτικά ψαρεύουν μια περιοχή με 3 τρόπους: με μηχανική γρίπιση, εκθέτοντας 2 γρίπους με μηχανικά ψαλίδια και όσες νάρκες συναντούν στο πέρασμά τους τις κόβουν και αυτές ανεβαίνουν στην επιφάνεια της θάλασσας. Ο δεύτερος τρόπος ναρκαλιείας είναι η μαγνητική ναρκαλιεία, που γίνεται με ένα καλώδιο φορτισμένο με ρεύμα το οποίο κατά τη διέλευση του ναρκαλιευτικού ενεργοποιεί τις υπάρχουσες μαγνητικές νάρκες. Η τρίτη μέθοδος είναι η ακουστική ναρκαλιεία, με μια σφύρα και ένα καλώδιο φορτισμέναι στην πρύμνη του πλοίου, που ενεργοποιούν αντίστοιχα ακουστικές νάρκες. Και βέβαια υπάρχει και 4ος τρόπος, ο οποίος είναι συνδυασμός μαγνητικής και ακουστικής για μαγνητοακουστικές νάρκες.

Η ναρκοθηρεία είναι η έρευνα μιας συγκεκριμένης περιοχής από το ναρκοθηρευτικό, που πηγαίνει με πολύ μικρή ταχύτητα και με την ανθυποβρυχιακή του συσκευή (sonar) κάθε στόχο που εντοπίζει έχει τη δυνατότητα να τον αναγνωρίζει. Αφού "δει" ότι είναι νάρκη με ένα ειδικό υποβρύχιο όχημα και με μια ομάδα βατραχανθρώπων, που επιβαίνει στο πλοίο, εξουδετερώνεται η νάρκη με εκρηκτικά.

Τα ναρκαλιευτικά έχουν δυνατότητα ναρκαλιείας μιας ευρείας περιοχής με ταχύτητα 8 κόμβων και μπορούν να επιχειρούν σε διάφορα βάθη και σε ρηχά νερά και σε μεσαία και σε βαθιά. Τα ναρκοθηρευτικά επιχειρούν σε μια συγκεκριμένη, περιορισμένη περιοχή με πολύ μικρή ταχύτητα της τάξεως του 1 κόμβου, σε βάθη ανάλογα, μπορούν περίπου μέχρι 60 μέτρα βάθος. Είναι βραδεία η μέθοδος, θέλει πάρα πολύ χρόνο αλλά είναι πιο αποτελεσματικά, διότι ψάχνουν και βλέπουν.

Ως προς τη ναρκοθέτηση υπάρχει η αρνητική και η επιθετική ναρκοθέτηση. Η πρώτη αφορά στη ναρκοθέτηση στενών και λιμένων με στόχο την αποτροπή της εχθρικής πρόσβασης και η άλλη αφορά στη ναρκοθέτηση μιας ολόκληρης περιοχής με στόχο να γίνει δυσκολότερη η κίνηση του εχθρού. Σε περίοδο ειρήνης δεν διατηρούνται θαλάσσια ναρκοπέδια, όμως ακόμα και σήμερα υπάρχουν υπόνοιες για περιοχές στο Αιγαίο και στο Ιόνιο με βυθισμένες νάρκες από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής