Προμήθεια φρεγατών FDI HN

Τον Σεπτέμβριο του 2021, υπογράφηκε στο Παρίσι η συμφωνία για την προμήθεια των φρεγατών κλάσσεως FDI (Belharra). Η συμφωνία προβλέπει την αγορά τριών FDI με τη δυνατότητα προαίρεσης για μια ακόμα φρεγάτα -όταν αυτό κριθεί απαραίτητο- και το συνολικό κόστος ανήλθε αρχικά στα 2.900.000.000 ευρώ. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται το σύνολο του οπλισμού των τριών πλοίων και η εν συνεχεία υποστήριξή τους (FOS) για τέσσερα χρόνια, ενώ αργότερα αναθεωρήθηκε σε 3.048.000.000 ευρώ.

Οι συμβάσεις με τις εταιρείες Naval Group και MBDA France έγιναν με όρο την υλοποίηση με βάση την αρχή του προτιμώμενου έθνους/πελάτη. Αυτό σημαίνει ότι οι τιμές είναι σταθερές και χωρίς αναπροσαρμογή και ίδιες με εκείνες που τιμολογήθηκαν οι FDI για τις γαλλικές ένοπλες δυνάμεις για το ίδιο αντικείμενο. H κλειδωμένη συνολική τιμή για την εξάσκηση της προαίρεσης για την 4η φρεγάτα ανερχόταν σε: 719.600.000 ευρώ για το πλοίο, 19.400.000 για αρχικές υπηρεσίες υποστήριξης, κάποια εργαλεία, 4 τορπίλες και 8 αντίμετρα CANTO και άλλα 200.000.000 για τον οπλικό φόρτο των αντιαεροπορικών πυραύλων Aster 30 και των αντιπλοικών πυραύλων Exocet MM40. Έτσι, το σύνολο ανερχόταν σε 939.000.000 ευρώ, σε περίπτωση που η απόφαση λαμβανόταν μέχρι τις 30 Ιουνίου του 2023. Η προαίρεση αυτή δεν εξασκήθηκε εμπρόθεσμα και η εταιρεία επανήλθε, κατόπιν ελληνικού αιτήματος, με προσφορά προσαυξημένη κατά 20% τον Αύγουστο του 2024 ανεβάζοντας το κόστος σε 935.000.000 ευρώ χωρίς το φόρτο όπλων.

Τον Απρίλιο 2025, πληροφορίες ανάφεραν ότι το κόστος της τέταρτης φρεγάτας αγγίζει πλέον τα 983.000.000 ευρώ, περιλαμβάνοντας το κόστος τεχνικής υποστήριξης αλλά και αλλαγές στα ηλεκτρονικά συστήματα, αισθητήρες και λογισμικό που αφορά στο σύνολο των τεσσάρων πλοίων.

Χρονοδιάγραμμα παραδόσεων

Η σύμβαση προέβλεπε την παραλαβή της πρώτης φρεγάτας στις 31 Μαρτίου 2025, της δεύτερης στις 31 Οκτωβρίου 2025 και της τελευταίας στις 31 Οκτωβρίου 2026. Τον Οκτώβριο 2024, έγινε γνωστό ότι το χρονοδιάγραμμα παρουσιάζει καθυστέρηση τουλάχιστον 4 μηνών, γεγονός που σημαίνει ότι η πρώτη φρεγάτα αναμενόταν να παραδοθεί το καλοκαίρι του 2025. Λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο 2025, το χρονοδιάγραμμα αναθεωρήθηκε εκ νέου, τοποθετώντας την παράδοση της πρώτης φρεγάτας στο τέλος του 2025 με ενεάμηνη καθυστέρηση.

Αρχικά είχε διαρρεύσει ότι οι πρώτες δύο φρεγάτες θα παραλαμβάνονταν με γαλλική διαμόρφωση (χαμηλότερες προδιαγραφές οπλισμού) και θα συμπληρώνονταν σε δεύτερο χρόνο, ώστε να ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές της σύμβασης. Λόγω της καθυστέρησης στην παραλαβή των πλοίων, φαίνεται ότι τελικά ο οπλισμός τους θα είναι εξαρχής ο προβλεπόμενος. Έτσι, δεν θα χρειστεί η τοποθέτηση δύο ακόμη εκτοξευτών A50 Sylver (σύνολο 32 ASTER), και του εκτοξευτή RAM πάνω από το υπόστεγο των ελικοπτέρων. Οι εργασίες προβλεπόταν να γίνουν κατά την διάρκεια της πρώτης ακινησίας των φρεγατών (2027 - 2028).

ΟΝΟΜΑ	ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ	ΣΕ ΥΠΗΡΕΣΙΑ
F601 ΚΙΜΩΝ	04/10/2023
F602 ΝΕΑΡΧΟΣ	19/09/2024
F603 ΦΟΡΜΙΩΝ	04/06/2025

Η τιμή κάθε συλλογής «Επιπρόσθετων Δυνατοτήτων» καθορίζεται στα 68.315.000 ευρώ. Η πρώτη συλλογή θα παραδοθεί στις 31 Ιανουαρίου 2027 και η δεύτερη στις 30 Σεπτεμβρίου 2027, δηλαδή 22 και 23 μήνες αντίστοιχα μετά την προβλεπόμενη παράδοση των φρεγατών και η εγκατάσταση των συστημάτων τους θα γίνει στην Ελλάδα. Οι σχετικές εργασίες προβλέπεται να εκτελεστούν στην Ελλάδα, μάλλον στο Ναύσταθμο της Σαλαμίνας, μέχρι το τέλος του 2028.

Οι λεπτομέρειες της σύμβαση προμήθειας των Belharra

Σύμφωνα με πληροφορίες, το συμβόλαιο για τις Belharra θα περιλαμβάνει τρεις συμβάσεις: Η πρώτη θα αφορά τις πλατφόρμες των πλοίων, η δεύτερη τον οπλισμό και η τρίτη την τεχνική υποστήριξη των οπλικών συστημάτων. Εκτιμάται ότι πάνω από 40 ελληνικές εταιρείες θα αναλάβουν προγράμματα αξίας άνω των 400.000.000 από τις Γαλλικές κατασκευάστριες εταιρείες (σε βάθος δεκαετίας), δημιουργώντας εκατοντάδες θέσεις εργασίας υψηλής προστιθέμενης αξίας. Πιο συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι 300.000.000 ευρώ θα είναι οι επιστροφές από την Naval Group (13%) και 100.0000.000 ευρώ από Thales και MBDA.

Σύμφωνα με τη Σύμβαση 016Β/21, οι ημερομηνίες παράδοσης των τριών φρεγατών FDI-HN δεν συνιστούν ορόσημα (milestones) για την καταβολή πληρωμών από το Ελληνικό Δημόσιο. Συγκεκριμένα το χρονοδιάγραμμα πληρωμής των τριών φρεγατών, των όπλων τους και της Εν-Συνεχεία-Υποστήριξης (ΕΣΥ) κάθε φρεγάτας για διάστημα 36 μηνών (για τρία έτη) μετά την παράδοση της στο Πολεμικό Ναυτικό έχει ως ακολούθως:

• 2022: 1.168.000.000 ευρώ
• 2023: 517.000.000 ευρώ
• 2024: 479.000.000 ευρώ
• 2025: 490.000.000 ευρώ
• 2026: 271.000.000 ευρώ
• 2027: 181.000.000 ευρώ
• 2028: 109.000.000 ευρώ
• 2029: 22.000.000 ευρώ

Σύμφωνα με τον ΥΕΘΑ Νικόλαου Παναγιωτόπουλου σε ερώτηση Κοινοβουλευτικού Ελέγχου (υπ’ αριθμόν 645/30-03-2023): "Εκπρόσωποι εταιρειών πάνε κι έρχονται στα ναυπηγεία της εταιρείας, στο Λωριάν της Γαλλίας για να αναζητήσουν και να βρουν νέες ευκαιρίες στη ναυπήγηση των φρεγατών “Belharra” στη Γαλλία. Θυμίζω ότι σε αυτό το project έχει ανατεθεί έργο περί το 15% κατά τους υπολογισμούς στις ελληνικές εταιρίες. Εγώ λέω ας είναι και λιγότερο, 10% να είναι. Δέκα τοις εκατό στα 3 δισ. είναι 300 εκατομμύρια με πρόχειρα μαθηματικά στις ελληνικές εταιρίες που θα αναλάβουν υποκατασκευαστικό έργο για τις “Belharra”".

Για την συνεργασία με την ελληνική βιομηχανία, η Naval Group έχει ξεκινήσει συνομιλίες για να συμπεριλάβει ελληνικές βιομηχανικές εταιρείες στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού του, όπως:

• ΑΚΜΩΝ Α.Ε.: Το εύρος του χαρτοφυλακίου της ΑΚΜΩΝ κυμαίνεται από την κατασκευή, αναβάθμιση και ανακατασκευή καλωδίων και ιμάντων για αεροδιαστημική χρήση, ηλεκτρομηχανικά συγκροτήματα για τη συναρμολόγηση υψηλής τεχνολογίας τηλεπικοινωνιακού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού για εφαρμογές χερσαίας, εναέριας και θαλάσσιας άμυνας.
• ELFON: H εταιρείας εξειδικεύεται στην κατασκευή καλωδίων, ιμάντες καλωδίωσης και ηλεκτρομηχανικών συγκροτημάτων.
• ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΚΑΛΩΔΙΑ: Η εταιρεία σχεδιάζει, κατασκευάζει και εγκαθιστά ένα μεγάλο εύρος καλωδίων από καλώδια ρεύματος έως οπτικές ίνες και σύνθετα καλώδια.
• IDE INTRACOM: Η εταιρεία είναι κορυφαίος πάροχος ηλεκτρονικών, τηλεπικοινωνιακών και υβριδικών ενεργειακών συστημάτων στους τομείς της άμυνας και της ασφάλειας.
• MALLIONDA: νέες δραστηριότητες που αφορούν συγκολλητές και τεχνίτες σωληνώσεων στο ναυπηγείο της Naval Group στο Lorient.
• METKA: Οι βιομηχανικές δραστηριότητες της ΜΕΤΚΑ επικεντρώνονται στην κατασκευή μεταλλικών κατασκευών υψηλής προστιθέμενης αξίας για εφαρμογές στους κλάδους της ενέργειας, των υποδομών και της άμυνας.
• MEVACO: Πρόκειται για μία κορυφαία κατασκευαστική εταιρεία που αναλαμβάνει έργα υψηλής τεχνολογίας στους τομείς των μεταλλικών προϊόντων και κατασκευών (διάτρηση, κοπή με laser, διαμόρφωση, συγκόλληση, μηχανουργικές εργασίες σε ανθρακοχάλυβα, ανοξείδωτο χάλυβα ή αλουμίνιο) για σχεδόν οποιοδήποτε τύπο ή μέγεθος μεταλλικών προϊόντων (από μεμονωμένα εξαρτήματα έως σύνθετα ηλεκτρομηχανικά συγκροτήματα), βάσει των απαιτήσεων του πελάτη.
• MILTECH HELLAS S.A: Η MILTECH είναι μία σύγχρονη αμυντική βιομηχανία που δραστηριοποιείται στους κλάδους των συστημάτων θερμικής αποτύπωσης, των ραδιοσυσκευών, της αεροηλεκτρονικής και ιμάντων αεροσκαφών και άλλων ηλεκτρονικών εφαρμογών ειδικού σκοπού.
• PRISMA: παραγωγή εξαρτήματος ναυτικών όπλων.
• Salamis Shipyards & Engineering: Δραστηριότητες προεξοπλισμού σε μπλοκ κύτους τόσο για Ελληνικές όσο και Γαλλικές FDI.
• TELETEL: Η εταιρεία προσφέρει υπηρεσίες σχεδιασμού και ανάπτυξης προϊόντων λογισμικού και εξαρτημάτων καθώς και υπηρεσίες τεχνικής υποστήριξης για μεγάλες διεθνείς βιομηχανίες άμυνας, τηλεπικοινωνιών και αεροδιαστημικής.
• THEON, εταιρεία του EFA Group: δραστηριότητες οπτοηλεκτρονικών στο πρόγραμμα FDI HN μέσω ενός από τους κύριους συνεργάτες της, τη SAFRAN.

Το σχέδιο βιομηχανικής συνεργασίας περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:

• Συμμετοχή στην παραγωγή φρεγάτων FDI HN μέσω της εκπαίδευσης ελληνικού προσωπικού και της μεταφοράς δραστηριοτήτων τοπικά
• Μεταφορά τεχνολογίας για την παραγωγή επιπλέον φρεγάτων στην Ελλάδα
• Μεταφορά τεχνολογίας που επιτρέπει τον εντοπισμό στην Ελλάδα των λειτουργικών δραστηριοτήτων συντήρησης της FDI HN, δραστηριότητες που μπορούν να επεκταθούν και σε άλλα προγράμματα
• Συμμετοχή στην ανάπτυξη προσομοιωτών εκπαίδευσης με τη χρήση των πιο σύγχρονων τεχνολογιών και τη θέση των συναφών δυνατοτήτων που προσφέρουν ανταγωνιστικότητα, αντιδραστικότητα και ευελιξία στην ανάπτυξη και συντήρηση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Ελληνικού Ναυτικού
• Ενσωμάτωση εξειδικευμένων ελληνικών εταιρειών στον παγκόσμιο πίνακα προμηθευτών , προκειμένου να ενσωματωθεί η αλυσίδα εφοδιασμού τους και να επωφεληθεί από την άμεση πρόσβαση σε όλες τις αγορές τους
• Συμμετοχή σε κοινά έργα R & D
• Συμμετοχή στην ανάπτυξη μελλοντικών ναυτικών συστημάτων

Μέχρι σήμερα έχουν ήδη υπογραφεί 25 συμβάσεις με ελληνικούς εταίρους, όπως:

• SALAMIS SHIPYARDS: Για την κατασκευή στην Ελλάδα αρκετών τομέων κήτους, με τη σύμβαση να έως και 6 φρεγάτες, για το γαλλικό και το ελληνικό ναυτικό. Αυτοί οι τομείς, βάρους από 25 έως 100 τόνους θα κατασκευαστούν στη περοχή της Σαλαμίνας και θα αποσταλούν στη Lorient για τελική συναρμολόγηση. Επίσης, 6-ετή Σύμβαση Πλαίσιο με τη NAVAL GROUP, η οποία αφορά το Follow On Support και συγκεκριμένα εργασίες συντήρησης και επισκευής του κήτους, υπερκατασκευής όλων των συστημάτων στα πλαίσια των σωληνουργικών τους δικτύων, καθώς και εργασίες που τυχόν απαιτηθούν για αναβάθμιση/ τροποποίησή τους στο μέλλον.
• ΑΚΜΩΝ: Για την παραγωγή στην Ελλάδα πολλών σετ κονσολών και ηλεκτρονικών ερμαρίων για το Combat Management System (Σύστημα Διοίκησης Μάχης), το Integrated Bridge, το Navigation System και το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης πλατφόρμας.
• MEVACO: Για μηχανικούς εξοπλισμούς για τις φρεγάτες FDI
• EMMIS: Η εταιρεία εντάχθηκε στην αλυσίδα εφοδιασμού της Naval Group και υπεγράφη σύμβαση για την προμήθεια ηλεκτρικού εξοπλισμού.
• MAREL και THEMYS: Για την προμήθεια εξοπλισμού πλοήγησης και επικοινωνίας (εξαρτήματα συστήματος ραντάρ, ηχοήχων, επαναλήπτης κεφαλής, VDR, SATCOM, GMDSS κ.λπ.).
• Marita Hellas S.A: Δραστηριοποιείται στον τομέα των προϊόντων και υπηρεσιών ασφαλείας, ως εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος ξένων οίκων και πάροχος υπηρεσιών επιθεωρήσεως, συντηρήσεως και επισκευών.
• Farad S.A.: Παράγει ποικιλία εναλλακτών θερμότητας που προσφέρονται για σχεδόν κάθε τύπο σκάφους, όπως και ψύκτες αλουμινίου, ψύκτες συμπιεστών, ψύκτες αέρα για φόρτιση κ.λπ. Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1979 με έδρα τον Πειραιά και απασχολεί 60 εργαζομένους.