Ομάδα ΔΡΑΣΗ (πρώην ΔΕΛΤΑ)

Η πρώτη μορφή της μονάδας Δράση εμφανίζει ως Δύναμη Ελέγχου Ταχείας Αντίδρασης, γνωστή και ως ομάδα ΔΕΛΤΑ, που δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2009. Σε αυτή συμμετείχαν 250 αστυνομικοί που χρησιμοποιούσαν περίπου 150 δίκυκλα για τον περιορισμό των επεισοδίων στο κέντρο της Αθήνας. Εκείνη την εποχή ήταν σε έξαρση μια σειρά καταδρομικών επιθέσεων από αγνώστους σε τράπεζες, αστυνομικά τμήματα και καταστήματα, με αποκορύφωμα τις μαζικές καταστροφές σε ανύποπτο χρόνο στην οδό Σκουφά στο Κολωνάκι το 2009.

Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός της ΔΕΛΤΑ βασίστηκε στη λογική της ταχείας αντίδρασης, καθώς αυτού του τύπου οι "καταδρομικές" ενέργειες διαρκούσαν ελάχιστο χρόνο, συνήθως λιγότερο από τέσσερα με πέντε λεπτά. Έτσι, η πολιτική ηγεσία με Υπουργό Δημοσίας Τάξης τον Προκόπη Παυλόπουλο και Υφυπουργό τον Χρήστο Μαρκογιαννάκη, σε συνεργασία με την ηγεσία της ΕΛΑΣ, αποφάσισε τη συγκρότηση μιας μονάδας άμεσης επέμβασης που θα επιχειρούσε περιμετρικά του κέντρου σε ομάδες των δέκα ατόμων με έναν ομαδάρχη και θα είχε την πρώτη επαφή και σύγκρουση με τους δράστες περίπου στα 3,5 λεπτά.

Για την μετακίνησή της η ομάδα χρησιμοποιούσε δίκυκλα Yamaha Crypton, έτσι ώστε να είναι ευέλικτη μέσα στην πόλη, αλλά κυρίως για να είναι "διαχειρίσιμα" τα μηχανάκια σε καταστάσεις άμεσης συμπλοκής. Αυτό σημαίνει ότι οι επιβαίνοντες μπορούσαν να τα πετάξουν κάτω στο δρόμο, χωρίς να σβήσουν την μηχανή, όταν η κατάσταση το επέβαλλε. Ο μέσος όρος ηλικίας των αντρών που στελέχωναν τις ομάδες ήταν τα 28-30 έτη και έπρεπε να κατέχουν δίπλωμα μοτοσυκλέτας και να έχουν υπηρετήσει την θητεία τους στις ειδικές δυνάμεις.

Το έμβλημα της μονάδας αποτελούνταν από το σύμπλεγμα του θυρεού της Ελληνικής Δημοκρατίας στο φόντο, το 4ο γράμμα της αλφαβήτου δέλτα στην κορυφή του θυρεού, έναν κεραυνό που καταδείκνυε την ταχύτητα και την άμεση επέμβαση, το λευκό σπαθί του Σπαρτιάτη που διαπερνά το Δέλτα και συμβολίζει την κρούση των ελαφρά οπλισμένων τμημάτων, τα οποία περιβάλλονται από κλάδους δάφνης καταδεικνύοντας την ισονομία και την δικαιοσύνη.

Η ομάδα ΔΕΛΤΑ κρίθηκε ως επιτυχημένη και προσέλκυσε αξιωματούχους από την Κίνα και την Ιαπωνία προκειμένου να αποκτήσουν τεχνογνωσία και να δημιουργήσουν αντίστοιχες μονάδες. Παρόλα αυτά, η μονάδα διαλύθηκε στις 23 Σεπτεμβρίου 2015 λόγω των περιπτώσεων αστυνομικής βίας και ακραίας καταστολής.

Η νέα μονάδα ΔΡΑΣΗ

Το 2019 ανακοινώθηκε η επαναλειτουργία της μονάδας με νέο όνομα, "Δράση", ως δίκυκλη ομάδα που υπάγεται στην ΟΠΚΕ. Η νέα μονάδα αποτελείται συνολικά από 50 αστυνομικούς, χωρισμένους σε δέκα ομάδες των 5 μελών εκάστη που επιβαίνουν σε 25 δίκυκλα. Οι ομάδες κυκλοφορούν σε εξάωρες βάρδιες - δύο ομάδες το πρωί, άλλες δύο το βράδυ και μια εφεδρεία για επέμβαση όπου χρειαστεί.

Οι αστυνομικοί που μετέχουν στη μονάδα Δράση έχουν μερική επιχειρησιακή ανεξαρτησία. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να επιχειρούν αυτόνομα, αλλά πάντα κατόπιν άνωθεν εντολής, και να επεμβαίνουν για την αντιμετώπιση ταραχοποιών στο κέντρο της Αθήνας, καθώς επίσης και να διενεργούν ελέγχους για θέματα εγκληματικότητας. Ταυτόχρονα, όμως, συνεπιχειρούν με συναδέλφους τους από τις υφιστάμενες ΟΠΚΕ (μετακινούνται με τζιπ) σε εξορμήσεις π.χ. στη Δυτική Αττική, ενώ ενεργοποιούνται και σε περιπτώσεις οργανωμένης μετακίνησης φιλάθλων. Αντίθετα, όπως επισημαίνεται από αρμόδια χείλη, δεν θα χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων, όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

Η ακτινογραφία της νέας ομάδας ΔΡΑΣΗ

• 50 αστυνομικοί που υπάγονται στη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής
• 5 ομάδες των 10 ατόμων (2 ομάδες πρωί, δύο βράδυ και μία σε εφεδρεία για όταν χρειάζεται ενίσχυση)
• Εκπαίδευση στην οδήγηση μοτοσυκλετών μικρού κυβισμού, αυτοάμυνα, αυτοπροστασία
• 25 "παπάκια"
• Αλεξίσφαιρα γιλέκα
• Πιστόλι, υπο-πολυβόλο ΜΡ5 σε περιπτώσεις συμμετοχής σε ειδικές επιχειρήσεις
• Χειροβομβίδες κρότου λάμψης, Δακρυγόνα
• Κράνη, επιγονατίδες, επικαλαμίδες, επιαγκωνίδες

Σε κάθε βάρδια υπάρχουν ετοιμοπόλεμες τρεις ομάδες δικυκλιστών, των δέκα ατόμων η καθεμία. Οι αστυνομικοί εκτελούν 6ωρες και όχι 8ωρες βάρδιες, ενώ κατόπιν σχετικών εισηγήσεων είναι πιθανό να εισπράττουν ένα επιπλέον επίδομα ύψους περίπου 80 ευρώ υπό μορφή «εκτός έδρας» αποζημίωσης. Η αρχική σκέψη των επιτελών της ΕΛΑΣ ήταν η νέα ΔΕΛΤΑ να υπαχθεί στην Υποδιεύθυνση Αποκατάστασης Τάξης (πρώην ΜΑΤ), όπως είχε προσωρινά συμβεί στις αρχές του 2016. Τότε, 65 από τους 300 ΔΕΛΤΑδες είχαν συγκροτήσει τη βραχύβια ομάδα ΟΜΙΚΡΟΝ. Εκείνο το εγχείρημα, ωστόσο, είχε θεωρηθεί αποτυχημένο από τους ίδιους τους αστυνομικούς που είχαν πάρει μέρος, καθώς -όπως κατήγγειλαν- ουδέποτε ενσωματώθηκαν στην ΥΑΤ. Έτσι, όταν στις αρχές Σεπτεμβρίου 60 πρώην στελέχη της ομάδας κλήθηκαν στο αμφιθέατρο της ΓΑΔΑ και ρωτήθηκαν εάν ενδιαφέρονται να μετάσχουν στην ανασύσταση της ομάδας, όλοι τους ανεξαιρέτως απάντησαν αρνητικά.

Τελικά αποφασίστηκε να ενσωματωθεί η νέα δύναμη δίκυκλης αστυνόμευσης στην Υποδιεύθυνση Επιχειρήσεων. Εξοπλισμένη με τον βασικό εξοπλισμό της ΟΠΚΕ, η ομάδα στοχεύει στην ταχεία επέμβαση για την πάταξη της εγκληματικότητας στο κέντρο της Αθήνας και η δράση της ξεκίνησε πιλοτικά την Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019. Η “Δράση” έχει ειδικές ομάδες δράσης, που σκοπός τους είναι η στοχευμένη παρέμβαση σε περιοχές που παρουσιάζεται αυξημένη εγκληματικότητα, όπως κλοπές, ληστείες, εκβιάσεις, εμπορία ναρκωτικών. Στόχο είναι η αποτελεσματική αντιμετώπιση της παραβατικότητας, τη δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος, καθώς και τη παγίωση του αισθήματος ασφαλείας στους πολίτες, όπως αναφέρεται από το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας. Η «Δράση» θα χρησιμοποιείται και στα μέτρα του Πολυτεχνείου, καθώς στις αρμοδιότητές της είναι, μεταξύ άλλων, η πραγματοποίηση συλλήψεων σε περίπτωση επεισοδίων, στο πλαίσιο της υποστήριξης των ΜΑΤ.

Τον Μάιο του 2021 ξεκίνησε η αναγραφή διακριτικών στις στολές των αστυνομικών των ομάδων «Δράση» και ΟΠΚΕ. Στην περίπτωση των δικυκλιστών της ομάδας «Δράση», ο κωδικός κάθε αστυνομικού έχει πρώτα το γράμμα «Δ» και ακολουθεί ο αριθμός της ομάδας, για παράδειγμα, 26. Μεσολαβεί μία παύλα και έπεται ο αύξων αριθμός κάθε αστυνομικού στην ομάδα. Για παράδειγμα, ο πρώτος αστυνομικός της ομάδας «Δράση 26» έχει διακριτικό αριθμό Δ 26-1, ο δεύτερος Δ 26-2 κ.ο.κ. Τα διακρητικά έχουν την μορφή αυτοκόλλητου με βέλκρο, το οποίο οι αστυνομικοί προσαρμόζουν στην πλάτη τους, στην εξωτερική επιφάνεια του αλεξίσφαιρου γιλέκου.

Συζήτηση για τη ΔΡΑΣΗ