Επαναφορά των Orion σε υπηρεσία
Τα αεροσκάφη P-3B παροπλίστηκαν το 2009. Αιτία ήταν η συμπλήρωση των ωρών πτήσης για βαριά εργοστασιακή συντήρηση, αλλά και το μηδενικό υπόλοιπο ωρών πτήσης για την εκτέλεση επιπλέον ειδικών δομικών επιθεωρήσεων στις κρίσιμες περιοχές του αεροσκάφους. Την δυνατότητα των εν λόγω επιπλέον δομικών επιθεωρήσεων δεν την κατέχει η ΕΑΒ και συνεπώς απαιτείτο μετάκληση της κατασκευάστριας εταιρείας ή πιστοποιημένου από αυτήν επισκευαστικού οίκου.
Το ΠΝ εξέτασε την δυνατότητα πρόσκτηση νέου αεροσκάφους με επιχειρησιακές δυνατότητες αντίστοιχες του Ρ-3, όμως η επιλογή αυτή κρίθηκε οικονομικά ασύμφορη καθως οι δυνατότητες του αεροσκάφους ανεβάζουν σημαντικά το κόστος. Εξετάστηκε επίσης η δυνατότητα πρόσκτησης νέου αεροσκάφους με δυνατότητες χαμηλότερες του Ρ-3, όμως η απαίτηση πρόσκτησης νέων υποδομών και η αδυναμία κάλυψης βασικών επιχειρησιακών απαιτήσεων του ΠΝ θα απαιτούσε την αγορά μεγαλύτερου αριθμού αεροσκαφών.
Διεθνή δημοσιεύματα αναφέρουν ότι η Ελλάδα απέρριψε το ενδεχόμενο πρόσκτησης μεταχειρισμένων αεροσκαφών Lockheed S-3B Viking, σε υπηρεσία τότε με το USN, λόγω της αναφερόμενης δομικής καταπόνησής τους εξ αιτίας των προσηνώσεων σε αεροπλανοφόρα, της πιθανής μειωμένης διαθεσιμότητας των αναγκαίων ανταλλακτικών, της απαιτούμενης εκπαίδευσης και του αυξημένου Κόστους Ώρας Πτήσης (ΚΩΠ).
Η Lockheed Martin καταθέτει στο ελληνικό υπουργείο Άμυνας πρόταση για την προμήθεια τεσσάρων αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας τύπου P-3C από τις ΗΠΑ. Τα αεροσκάφη θα αναβαθμίζονταν ριζικά από την εταιρεία με παρεμβάσεις που θα επέκτειναν την πτητική ζωή τους μέχρι το 2035, ενώ το κόστος όλων των παρεμβάσεων θα ήταν χαμηλότερο από τα 250.000.000 ευρώ.
Το πρόγραμμα απορρίφθηκε καθώς αποφασίστηκε ότι η εκτέλεση των εργασιών σε βιομηχανίες των ΗΠΑ θα είχε ως αποτέλεσμα την πολύ μικρή ή μηδενική συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας, ενώ τα αεροσκάφη κρίθηκαν δομικά πολύ επιβαρημένα.
Προκρίνεται η υλοποίηση προγράμματος με δομικό και επιχειρησιακό εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων P-3B και ανακοινώνεται η διακρατική συμφωνία ΗΠΑ-Ελλάδας που περιλαμβάνει την επανενεργοποίηση ενός αεροσκάφους ναυτικής συνεργασίας «ενδιάμεσης λύσης».
Τα συγκεκριμένα αεροσκάφη είναι κατασκευής 1966 / 1967 και με επιστολή της στις 7 Μαΐου 2013 η Lockheed Martin είχε προειδοποιήσει ότι η ενεργοποίηση των P-3B δεν αποτελεί την ενδεδειγμένη επιλογή χαμηλού κόστους και ρίσκου βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα.
Το πρόγραμμα αναβάθμισης «καρκινοβατεί»
Το πρόγραμμα αντιμετώπισε από την πρώτη στιγμή τεράστιες επικρίσεις και καθυστερήσεις, με την παράδοση του πρώτου αεροσκάφους να εξαγγέλεται πολλές φορές από τον Σεπτέμβριο του 2017, αλλά τελικά η παραλαβή έγινε στα μέσα Μαϊου 2019. Παράλληλα, ενώ η συμφωνία έχει οροφή τα 500.000.000 ευρώ, 2021 ανανκοινώθηκε ότι η σύμβαση όχι μόνο έχει εξοφληθεί, αλλά έχουν σημειωθεί και υπερβάσεις (!) χωρίς ακόμα να έχει παραληφθεί κανένα αεροσκάφος.
Τα προβλήματα περιλαμβάνουν μεγάλη ποικιλία αντικειμενικών δυσκολιών, όπως το γεγονός ότι Ναυτικό των ΗΠΑ και η Lockheed Martin αντιμετώπισαν πρόβλημα τεχνικής επάρκειας λόγω της παλαιότητος του τύπου, καθώς το αεροσκάφος είχε αποσυρθεί εδώ και δεκαετίες από υπηρεσία. Η έλλειψη προσωπικού της ΕΑΒ υποχρέωσε σε πρόσληψη προσωπικού από την πορτογαλική OGMA, αλλά και η κακή κατάσταση των αεροσκαφών λόγω της μακροχρόνιας (από το 2009) υπαίθριας παραμονής τους χωρίς καμμία προφύλαξη.
Ξεκινά η διαδικασία αναβάθμισης στις εγκαταστάσεις της EAB με στόχο την παράδοση του αεροσκάφους ενδιάμεσης λύσης το 2017 και το πρώτο αναβαθμισμένο αεροσκάφος το 2020.
Επανέρχεται σε πτητική κατάσταση το αεροσκάφος της "ενδιάμεσης" λύσης (με καθυστέρηση 2 ετών), το οποίο δεν είναι αναβαθμισμένο και κύριο στόχο έχει την εκπαίδευση των πληρωμάτων.
Το πρόγραμμα αναθεωρείται και η EAB καλείται να παραδώσει τα δύο πρώτα αεροσκάφη το 2022 και τα επόμενα δύο μέσα στο 2023.
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας αναφέρεται με τα πλέον "μελανά" χρώματα στο πρόγραμμα από το βήμα του κοινοβουλίου. Το περιγράφει ως "αμφιβόλου επείγοντος χαρακτήρα όσον αφορά τις απαιτήσεις των Ενόπλων Δυνάμεων" και προσθέτει ότι υπάρχουν ήδη υπερβάσεις στο τελικό κόστος.
Εργασίες πραγματοποιούνται μόνο σε ένα από τα τέσσερα υπό αναβάθμιση αεροσκάφη και μάλιστα από μόλις 20 τεχνικούς, όταν απαιτούνται πάνω από 200 για να μην σημειωθούν καθυστερήσεις. Το χρονοδιάγραμμα θεωρείται αδύνατον να υλοποιηθεί και μετακυλίεται εκ νέου κατά ένα έτος (2023 και 2024).
Τέλος, αποπληρώνεται η σύμβαση ύψους 499.843.145 δολαρίων, χωρίς να έχει παραδοθεί κανένα εκσυγχρονισμένο αεροσκάφος.
Ανακοινώνεται ότι οι εργασίες στο αεροσκάφος Νο2 (το πρώτο αναβαθμισμένο P-3B Orion) έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό περίπου 85% και αναμένεται η παράδοσή του κατά "το πρώτο διάστημα του νέου έτους". Οι εργασίες στο αεροσκάφος Νο3 έχουν αγγίξει το 50%, ενώ στο τέταρτο αεροσκάφος οι εργασίες βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο.
Προκύπτει νέα αναθεώρηση του χρονοδιαγράμματος υλοποιήσεως, με την παράδοση του πρώτου εκσυγχρονισμένου P-3 Orion να τοποθετείται τον Απρίλιο του 2024, με το δεύτερο να ακολουθεί τον Ιούνιο, το τρίτο τον Δεκέμβριο και το τελευταίο εντός του 2025.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι εργασίες στο πρώτο από τα τρία αεροπλάνα είχαν ολοκληρωθεί σε ποσοστό 75% (δηλαδή λιγότερο από το 85% που είχε ανακοινωθεί 8 μήνες νωρίτερα) και αναμένεται να ξεκινήσει δοκιμές εδάφους τον Σεπτέμβριο. Στο δεύτερο είχε συντελεστεί πρόοδος σε ποσοστό 50% ενώ στο τρίτο μόλις 20%.
Το χρονοδιάγραμμα τροποιείται (εκ νέου) και η απόδοση του πρώτου Ρ-3 προγραμματίζεται τον Αύγουστο του 2024, για να ακολουθήσουν ένα τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους και ένα τον Δεκέμβριο του 2025.
Τίθεται σε αμφιβολία η παράδοση του πρώτου αναβαθμισμένου αεροσκάφους («153415») κατά το τρέχον έτος, το οποίο αναμένεται να πραγματοποιήσει το πρώτο δοκιμαστικό “Run Up” τον Φεβρουάριο.
Σε ότι αφορά στο Νο3 αεροσκάφος, οι εργασίες αγγίζουν το 60%, ενώ το 4ο και τελευταίο Ρ-3 μπήκε στο υπόστεγο τον Φεβρουάριο του 2024 και έχει ξεκινήσει η αποσυναρμολόγησή του, για να περάσει την διαδικασία της δομικής αναβάθμισης (ποσοστό 20%).
Eισαγγελική διερεύνηση προκαλεί ο απόστρατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού Παναγιώτης Σταμάτης, ο οποίος καταθέτει στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη μηνυτήρια αναφορά για τη μη πραγματοποιηθείσα σύμβαση.
Η μήνυση στρέφεται κατά παντός συμμετόχου και εμπλεκομένου, με κοινή δράση και κοινό δόλο, αρμόδιου υπηρεσιακού παράγοντα και εξωθεσμικού συναυτουργού ή ηθικού αυτουργού και κατά παντός άλλου προσώπου σε βάρος του οποίου προκύπτουν αποχρώσες ενδείξεις ενοχής για τις κακουργηματικού χαρακτήρα αξιόποινες πράξεις.
Αναβάλλεται η πρώτη δοκιμαστική πτήση του εκσυγχρονισμένου P-3B MLU Orion, που είχε τοποθετηθεί χρονικά εντός Δεκεμβρίου. Το σημαντικότερο πρόβλημα εντοπίζεται στη συνεργασία του λογισμικού -που έχει εξοπλίσει ψηφιακό Glass Cockpit- με τους κινητήρες του αεροσκάφους.
Έναρξη στατικής εκκίνησης με λειτουργία των κινητήρων και εκτέλεση ελέγχων για στο πρώτο εκσυγχρονισμένο αεροσκάφος. Το πρόγραμμα δοκιμαστικών πτήσεων περιλαμβάνει συνολικά 22 εξόδους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Μάρτιο του 2023 έγινε γνωστό ότι το υπάρχον εκπαιδευμένο προσωπικό είναι υποχρεωμένο να μεταβαίνει ανά δίμηνο περίπου στο εξωτερικό προκειμένου να υφίσταται εκπαίδευση σε προσομοιωτή πτήσεως P-3. Η εκπαίδευση αυτή πραγματοποιείται στην Γερμανία και κρίνεται απαραίτητη για την συντήρηση της πτητικής ικανότητας, δεδομένου ότι το μοναδικό ενεργό P-3B Orion δεν επαρκεί για τον σκοπό αυτόν λόγω των τακτικών καθηλώσεών του προκειμένου να υποβληθεί στις προβλεπόμενες διαδικασίες συντηρήσεως.
Το άρθρο συνεχίζεται...