Ο αντιαεροπορικός πύραυλος μικρής εμβέλειας SUNGUR που θα αντικαταστήσει τον Stinger σε διάφορες πλατφόρμες είναι εξωτερικά ολόιδιος με τον αμερικανικό πύραυλο. Η Τουρκία κατασκευάζει τοπικά τον Stinger εδώ και πολλά χρόνια. Συνεπώς εξωτερικά είναι ο ίδιος πύραυλος. Εσωτερικά όμως φαίνεται ότι έχει τον υπέρυθρο ερευνητή δύο χρωμάτων (IR/UV), την εκρηκτική κεφαλή και τον κινητήρα του νοτιοκορεατικού πυραύλου Chiron. Δέν έχω βρεί πληροφορίες που να το επιβεβαιώνουν αλλά η περιγραφή των τεχνικών χαρακτηριστικών και οι επιδόσεις των πυραύλων είναι πανομοιότυπες!

Ακούγεται και λογικό διότι η Τουρκία έχει αγοράσει τις γραμμές παραγωγής όλων των νοτιοκορεατικών οπλικών συστημάτων σχεδόν.

Ωστόσο το πιο ενδιαφέρον νοτιοκορεατικό οπλικό σύστημα που έχει αγοράσει η Τουρκία είναι το μαχητικό KF-21. Το KF-21 Block-1 είναι στέλθ σχεδίαση αλλά δέν διαθέτει εσωτερική αποθήκη οπλισμού. Θα την αποκτήσει μετά το 2028 στην έκδοση Block-2. Συνεπώς το τουρκικό TF-X θα μπορεί να μεταφέρει μόνο πυραύλους αέρος-αέρος εξωτερικά. Πρέπει να τονίσουμε ότι το KF-21 βασίστηκε στο F-35 για να αναπτυχτεί όμως οι ΗΠΑ απαγόρευσαν την εξαγωγή τεχνολογιών για το AESA radar, το IRST, το RF jammer και ηλεκτρο-οπτικό σκοπευτικό. Επίσης ο κινητήρας F414 της GE που θεωρείται κορυφαίος κατασκεάζεται κατόπιν άδειας στη Νότιο Κορέα. Εδώ η Τουρκία έχει μεγάλο προβλημα αν και έλπιζε να χρησιμοποιήσει τον F110. Είναι βέβαιο ότι θα στραφεί σε ευρωπαικό κινητήρα. Το λογισμικό, τα avionics και πολλά υποσυστήματα του KF-21 κατασκευάστηκαν χάρη σε βοήθεια αμερικανικών, βρετανικών, ισραηλινών, ισπανικων και σουηδικών εταιριών. Το KF-21 Block-1 θα είναι πιστοποιημένο για πυραύλους ΑΙΜ-9Χ, ΑΙΜ-120D και Meteor Mk2. Στην έκδοση Block-2 θα μπορεί να μεταφέρει πυραύλους Atmaca και παράγωγά του,KEPD-350 (SOM α λα τούρκα) και διάφορους άλλους νοτιοκορεατικούς πυραύλους αέρος-εδάφους που θα αποκτήσει και η Τουρκία σίγουρα.

Ξεκίνησε η κοπή μετάλλου για το πρώτο περιπολικό ανοικτής θάλασσας Akhisar του Τουρκικού Ναυτικού με καθυστέρηση ενός περίπου έτους. Στην ουσία είναι μιά κορβέτα Ada με φτηνότερους αισθητήρες αλλά δυνατότητα εγκατάστασης διάφορων συνδυασμών οπλισμού ανάλογα με την αποστολή.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει σίγουρα τη ναυπήγηση δύο (2) πλοίων που πιθανότατα θα αυξηθούν σε δέκα (10). Θα μπορούν να μεταφέρουν ελικόπτερο Τ-70,UAV και Καταδρομείς με λέμβους για ειδικές επιχειρήσεις. Ο οπλισμός τους πιθανότατα θα αποτελείται απο πυροβόλο Oto Melara 76mm,RWS SMASH 30mm της Aselsan, αντιαεροπορικούς πυραύλους Stinger και πιθανότατα αντιπλοϊκούς πυραύλους ATMACA. Με άλλα λόγια είναι ένα πλοίο υποστήριξης των τουρκικών Ειδικών Δυνάμεων με συμπίεση του κόστους που διατηρεί ανοικτό το πρόγραμμα MILGEM στα τουρκικά ναυπηγεία.

Το Πολεμικό Ναυτικό χρησιμοποιεί οκτώ (8) κανονιοφόρους για υποστήριξη των ελληνικών Ειδικών Δυνάμεων στο Αιγάιο που ναυπηγήθηκαν τη δεκαετία 1980. Η σχεδίασή τους επιτρέπει την γρήγορη αλλαγή του πακέτου οπλισμού ανάλογα με την αποστολή. Δύο απο τα πλοία μάλιστα θα εξοπλιστούν με πυραύλους Spike NLOS. Γενικά όμως οι κανονιοφόροι και οι πυραυλάκατοι Combattante θα πρέπει να αντικατασταθούν σταδιακά απο πλοία μεγέθους κορβέτας όπως η Akhisar αφενώς γιατί απαιτείται σημειακή αεράμυνα αφετέρου διότι οι κορβέτες έχουν ανώτερες επιδόσεις.

Η επιλογή της κορβέτας απο το Πολεμικό Ναυτικό θα πρέπει να έχει απαράβατο όρο την ναυπήγηση τους σε ελληνικά ναυπηγεία και έτσι την ανάπτυξη μιάς ελαφριάς έκδοσης για περιπολικό ανοικτής θάλασσας.

Η Τουρκία παρουσίασε ένα ακόμα "τουρκικό πύραυλο cruise" με το όνομα CAKIR. Προωθείται απο τον "τουρκικό" turbojet κινητήρα KTJ-1750 και επιτυγχάνει μέγιστη εμβέλεια 150 χιλιόμετρα. Παρουσιάζεται να μπορεί να δεχτεί IR ερευνητη ή RF ερευνητή ή συνδιασμό των δύο (υβριδικό) μέχρι και παθητικό "anti-radar" ερευνητή. Το πιό σημαντικό χαρακτηριστικό είναι ότι μπορει να εκτοξευτεί απο πολλές πλατφόρμες και έχει δικτυο-κεντρικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή μπορεί να δεχτεί διορθώσεις της πορείας κατά την πτήση και να "συνεργαστεί" με άλλους πυραύλους του ίδιου τύπου για συντονισμένες επιθέσεις κορεσμού σε ένα ή περισσότερους στόχους.

Ο CAKIR ή όπως αλλιώς τον έχουν βαφτίσει δέν είναι πύραυλος cruise και πόσο μάλλον τουρκικής κατασκευής. Είναι η "multi-role έκδοση" του νοτιοκορεατικού αντιπλοϊκού πυραύλου SSM-700K C-Star (Haeseong) με διαφορετικούς συνδιασμούς ερευνητών νοτιο-κορεατικής κατασκευής. Αναπτύσει ταχύτητα μεγαλύτερη του 1 Mach. Όπως έχουμε ήδη πεί ο αντιπλοϊκός πύραυλος Haeseong κατασκευάζεται στη Τουρκία ώς ATMACA. Ο turbojet κινητήρας KTJ-1750 είναι ο νοτιοκορεατικός SSE-750K. Προφανώς η Νότια Κορέα έχει ολοκληρώσει την ανάπτυξη "δικτυο-κεντρικού" ερευνητή για τον πύραυλο και τον πώλησε στη Τουρκία. Ο πύραυλος Harpoon στην πιό προηγμένη έκδοση AGM-84N2 Block II+ έχει τα ιδια ακριβώς χαρακτηριστικά αλλά θα αντικατασταθεί σταδιακά απο τον VL-LRASM.

Η Νότια Κορέα εδώ και χρόνια αναπτύσει τα δικά της οπλικά συστήματα χωρίς τεχνολογική βοήθεια απο τις ΗΠΑ γιατί θέλει να είναι αυτόνομη. Ο Haeseong βασίζεται στον γαλλικό πύραυλο ΜΜ-38 Exocet και σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει τον Harpoon στο Νοτιοκορεατικό Ναυτικό. Από τότε έχει δοκιμαστεί με τον

• turbojet κινητήρα SSE-750K που είναι αντίγραφο του γαλλικού Microturbo TRI-40
  
• SS-760K που είναι αντίγραφο του ρωσικού R9TP-300 του Kh-35 Uran
• turbofan κινητήρες της Daewoo και Hyundai

Ωστόσο ο Haeseong δέν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ σε πραγματικές επιχειρήσεις και είναι άγνωστες οι επιδόσεις του σε περιβάλλον ηλεκτρονικού πολέμου. Εχει πωληθεί μόνο στη Κολομβία και τις Φιλιππίνες. Σίγουρα είναι μιά νέα αναβαθμισμένη απειλή για την Ελλάδα αλλά σε λίγα χρόνια ο Harpoon τον οποίο "ανταγωνίζεται" ο Haeseong θα αντικατασταθεί απο πιό σύγχρονους πυραύλους (NSM/JSM,JASSM/LRASM κοκ).

Το σίγουρο είναι ότι η τουρκική αμυντική βιομηχανία έχει "δεσμευτεί" με την ανάπτυξη του νοτιοκορεατικού πυραύλου για τα επόμενα χρόνια.

Ακόμα ένα σημαντικό βήμα προς την "ιρανοποίησή" της κάνει η Τουρκία ανακοινώνοντας επίσημα δια στόματος Ερντογάν ότι η Τουρκία έχει εγκαταλείψει οριστικά το F-35.
Θα συνεχίσει την ανάπτυξη του εγχώριου μαχητικού TF-X (Milli Muharip Uçak) με εξωτερική τεχνική βοήθεια για τους μελλοντικούς πολέμους της Τουρκίας.
Ο Τούρκος ηγέτης υποσχέθηκε ότι το "Εθνικό Στέλθ Μαχητικό" θα παρουσιαστεί το 2023 και θα κάνει τη πρώτη του πτήση το 2025.
Τί επιλογές όμως έχει πλέον η Τουρκία με το TF-X;

Η τουρκική αεροπορική βιομηχανία γνώρισε στο παρελθόν σημαντική ανάπτυξη με τη συμπαραγωγή 308 F-16 απο τα οποία σήμερα τα 250 επιπέδου Block 30/40/50 υπηρετούν στη Τουρκική Αεροπορία.
Η Τουρκία έγινε ο τρίτος μεγαλύτερος χρήστης του F-16 μετά τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Να θυμηθούμε ότι ανάλογο εξοπλιστικό πρόγραμμα είχε ο Σάχης του Ιράν για αντικατάσταση των F-4E και F-5A με 160+140 F-16Α/Β το χρονικό διάστημα 1980-2000 αλλά φυσικά δέν πραγματοποιήθηκε ποτέ λόγω της Ισλαμικής Επανάστασης.

Έτσι το Ιράν απο "αγαπημένο παιδί" των ΗΠΑ για έλεγχο της Μέσης Ανατολής έγινε ορκισμένος εχθρός της Δύσης.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει με την Τουρκία σήμερα.
Η γραμμή συμπαραγωγής του F-16 στη Τουρκία μεταφράζεται σε μακροχρόνια δέσμευση με τις ΗΠΑ γιατί κοστίζει πολλά χρήματα.
Η Ελλάδα θα μπορούσε να κάνει το ίδιο γιατί απέκτησε 160+ F-16C/D σταδιακά - θα μπορούσαν κάλλιστα να γίνουν συμπαραγωγή στην ΕΑΒ που σήμερα κατασκευάζει τμήματα του μαχητικού. Οι απευθείας αγορές των ελληνικών F-16 κόστισαν περισσότερα χρήματα διαχρονικά απο τα τουρκικά F-16 αλλά έδωσαν ποιοτική υπεροχή αφού είχαν κάπως ανώτερο ηλεκτρονικό εξοπλισμό/radar. Επιπλέον η αναβάθμιση των F-16 σε επίπεδο Viper υπονοεί την επιλογή του F-35 γιατί μοιράζονται τον ίδιο οπλισμό και αισθητήρες.
Τα radar τους έχουν κοινό hardware και software.

Ακόμα και με αμερικανικό εμπάργκο όπλων η Τουρκία θα μπορεί να πετάει τα F-16 της αλλά δέν θα μπορεί να τα αναβαθμίσει. Είναι αναγκασμένη να διατηρήσει σε υπηρεσία τα F-4E για πολλά χρόνια ακομα και άν αγοράσει Eurofighter ή Su-35 σάν απάντηση στα ελληνικά Rafale. Η ανάπτυξη του TF-X θα διαρκέσει μέχρι το 2030 τουλάχιστον!
Βλέπουμε λοιπον ότι έχουμε μιά αρνητική αλυσιδωτή αντιδραση στην μαχητική ικανότητα της Τουρκικής Αεροπορίας ακόμα και άν παραβλέψουμε το γεγονός ότι πολλοί έμπειροι Τουρκοι πιλότοι είναι στη φυλακή.
Ας δούμε όμως το TF-X.
Μιά επιλογή είναι η Αγγλία που έτσι κι αλλιώς συνεργάζεται στενά με την Τουρκία σε αμυντική τεχνολογία για drones.
Η Αγγλία αναπτύσσει μαζί με Ιταλία και Σουηδία το Tempest ώς αντικαταστάτη του Eurofighter. Η μακέτα του TF-X στο Paris Air Show 2019 μοιάζει εντυπωσιακά με το Tempest. Στην περίπτωση αυτή τα πρώτα τουρκικά TF-X σίγουρα θα προωθούνται απο τον κινητήρα EJ200 του Eurofighter και θα έχουν κάποιο AESA radar με κατώτερες επιδόσεις του αντίστοιχου που κατασκευάζει η ιταλική Leonardo για το Tempest. Γενικά το Tempest είναι ένα εξαιρετικά προηγμένο μαχητικό και σίγουρα δέν μπορεί να είναι αντικαταστάτης των F-16.
Άλλη επιλογή είναι η Ρωσία με το Su-75 Checkmate με πολλές τεχνολογίες απο το PAK-FA. Στην περίπτωση αυτή η Τουρκία είναι σίγουρο ότι θα απομακρυνθεί τελείως απο το ΝΑΤΟ και θα πρέπει να αλλάξει και το νατοικής σχεδιαστης δίκτυο αεράμυνας της για να μπορεί να χρησιμοποιεί ρωσικά μαχητικά. Κάτι ανάλογο έχει κάνει η Αίγυπτος.
Μιά παρόμοια επιλογή είναι η Κίνα με το FC-31, το "κινεζικό F-35" που μπορεί να απογειωθεί και απο αεροπλανοφόρο στη ναυτική του έκδοση. Προφανώς θα είναι κατώτερο απο τα δυτικά και ρωσικά μαχητικά της ίδιας κατηγορίας.

Τέλος επιλογή της Τουρκίας αποτελεί και το νοτιοκορεατικό KF-21 Block 2 σε συνεργασία με την Ινδονησία κατά 20%. Ειναι δυτικό μαχητικό αλλά δέν έχει εσωτερική αποθήκη οπλισμού ούτε είναι τόσο στέλθ όπως το F-35. Θα είναι όμως σίγουρα ανώτερο του F-16.

Θα πάρει ουκρανικούς κινητήρες

Φαίνεται ότι η Τουρκία αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα με την ανάπτυξη του κινητήρα TS1400 που κατασκευάζεται κατα 95% στην αμυντική της βιομηχανία για το ελικόπτερο Τ129 και είναι στην ουσία αντίγραφο του αμερικανικού LHTEC CTS800-4A.

Είναι σίγουρο ότι η Τουρκία δέν είναι ικανοποιημένη με τις επιδόσεις του Τ129 και θέλει να το μετατρέψει σε "βαρύ" ελικοπτερο Τ929 των 11 τόννων με δυνατότητα μεταφοράς οπλισμού 1,5 τόννου.

Θα είναι συγκρίσιμο του Apache κατα τους Τουρκους.

Για το λόγο αυτό θα εγκατασταθούν ουκρανικοί κινητήρες Klimov TV3-117 της Motor Sich.

O κινητήρας TV3-117 είναι αρκετά φτηνός και σχεδιάστηκε το 1970.

Έχει εγκατασταθεί στο 95% των σοβιετικών ελικοπτέρων Mil και Kamov.

Μέχρι στιγμής έχουν παραδοθεί 14 κινητήρες απο την Ουκρανία για δοκιμές...

Ο πλήρης κατάλογος των προϊόντων της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας βρίσκεται στο σύνδεσμο

https://www.ssb.gov.tr/urunkatalog/en/

Ο πολυσέλιδος κατάλογος των προϊόντων Made in Turkey παρουσιάζει την Τουρκία ώς ανεξάρτητο κατασκευστή που παράγει σχεδον τα πάντα!

Σίγουρα είναι σε καλύτερη κατάσταση απο την ελληνική αμυντική βιομηχανία που δέν παράγει απολύτως τίποτε, αλλα όπως και να το κάνουμε υπάρχει μεγάλη υπερβολή ώς προς το βιομηχανικό "know how" της Τουρκίας.

Τί εννούμε βιομηχανικό know-how.

Η Τουρκία δέν μπορεί να κατασκευάσει αντίγραφα (reverse engineering) ή δικά της προϊόντα προηγμένης στρατιωτικής τεχνολογίας όπως πχ ερευνητές πυραύλων,DSMAC/TERCOM πυραύλων cruise, κινητήρες αεροσκαφών/αρμάτων/πλοίων,avionics, τεχνολογίες θωράκισης αρμάτων, μικροηλεκτρονικά για προηγμένες εφαρμογές, προηγμένα ηλεκτρο-οπτικά κτλ

Ακόμα και τα drones που περηφανεύεται ότι παράγει δέν έχουν τίποτε τουρκικό πάνω.

Οι χώρες που έχουν τέτοιες βιομηχανικές υποδομές είναι μετρημένες στα δάκτυλα.

Συνεπώς κάνει συμπαραγωγές και συρναμολογήσεις!

Η Τουρκια αγόρασε έτοιμες τις γραμμές παραγωγής παρωχημένων ή παρατημένων συστημάτων. Έκανε κάποιες απλές μετατροπές για τα μάτια ή ώς αναγκαίες βελτιώσεις. Τα βάφτισε "τουρκικά προϊόντα" με μια τουρκική σημαία απο πάνω. Και προσπαθεί να βρεί απεγνωσμένα πελάτες για να κάνει απόσβεση του κόστους παραγωγής τους.

Το σίγουρο είναι ότι σε λίγα χρόνια τα "τουρκικά προϊόντα" θα είναι ξεπερασμένα τεχνολογικά.

Με άλλα λόγια η Τουρκία θα καταντήσει σάν το Ιράν.

Ακόμα και τότε δέν θα μπορούν να εκσυγχρονίστουν στις τουρκικές βιομηχανίες.

Τα "τουρκικά προϊόντα" δέν σημείωσαν καμιά επιτυχία σε χώρες της Δύσης παρόλο που είναι πολύ φτηνότερα στον διεθνή ανταγωνισμό.

Οι πελάτες της Τουρκίας είναι κάτι τριτοκοσμικές ή/και μουσουλμανικές χώρες που αγορασαν μικρές ποσότητες κάποιων συστημάτων ώς πολιτική κίνηση.

Οι πελάτες τους είναι Πακιστάν, Αζερμπαϊτζάν, Μαλαισία, Τουρκενιστάν, Κατάρ, Ιράκ, Σομαλία, Νιγηρία, Λιβύη, Τυνησία, Φιλιππίνες, Μπαγκλαντές.

Δηλαδή χώρες που δέν μπορούν να αγοράσουν κάτι καλύτερο.

Εξαιρεση το Αζερμπαϊτζάν που αγόρασε κάποια "τουρκικα" όπλα για να έχει την υποστήριξη της Τουρκίας στο πόλεμο του Ναμπόρνο-Καραμπάχ. Ουσιαστικά στο Ισραήλ στηρίχτηκε.

Μόνο το Bayraktar TB2 έχει πωληθεί στην Πολωνία (24 drones) και στην Ουκρανία (54 drones) αλλά ως μέρος γενικότερης ανταλλαγής τεχνογνωσίας παρά σάν πωλήσεις.

Το τουρκικό "αεροπλανοφόρο" Anadolu είναι αντίγραφο του ισπανικού Juan Carlos I με ακριβώς την ίδια ράμπα για απογείωση V/STOL αεροσκφών όπως το F-35B.

Η Τουρκία είναι η μόνη χώρα στην Ιστορία που αγόρασε ένα πανάκριβο μίνι-αεροπλανοφόρο χωρίς να μπορεί να το χρησιμοποιήσει για αεροσκάφη. Αλλα για drones.

Ο τουρκικός φορητός αντιαεροπορικός πύραυλος PorSav που υποτίθεται θα αντικαταστήσει τον αμερικανικό Stinger έχει ακριβώς τις ίδιες διαστάσεις με τον Stinger...

Χρησιμοποιεί πιό προηγμένο ερευνητή και έχει μεγαλύτερη εμβέλεια 6 χλμ.

Πρόκειται για τον ίδιο πύραυλο με κάποιες βελτιώσεις απο το επίπεδο Block 2 και έγιναν απο αμερικανικές εταιρίες.

Η τουρκική κορβέτα Ada του προγράμματος MILGEM έχει πολλές ομοιότητες στη σχεδίαση με την αμερικανική φρεγάτα παράκτιου αγώνα Freedom.

Προφανώς η Ada είναι πιό ελαφρύ πλοίο.

Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία έχει συνεργαστεί με αμερικανικές εταιρίες για την αναπτυξη του προγράμματος.

H σιερά των τουρκικών τροχοφόρων ΤΟΜΠ FNSS Pars (4x4,6x6,8x8) είναι αμερικανική σχεδίαση της εταιρίας General Purpose Vehicles.

Η παραγωγή ξεκίνησε το 2005 και έχουν γίνει συνεχώς βελτιώσεις στα οχήματα χωρίς όμως να καταφέρουν κάποια επιτυχία σε εξαγωγές.

Τα περισσότερα τουρκικά MRAP βασίζονται όλα σε ξένες σχεδιάσεις.

Παράδειγμα το τουρκικό BMC Kirpi που έχει πωληθεί σε μικρούς αριθμούς ειναι απλώς αντίγραφο του ισραηλινού Navigator.

Το τουρκικό ρυμουλκούμενο πυροβόλο Boran των 105mm είναι αντίγραφο του αγγλικού L118

Ο τουρκικός όλμος ΗΥ-12 των 120mm είναι αντίγραφο (χωρίς άδεια) του γαλλικού MO-120RT

Ο τουρκικός γεωπροωθητής FNSS Kunduz είναι αντίγραφο του αμερικανικού Μ-9 ACE.

Η Νότια Κορέα κατασκεύασε 207 μονάδες κατόπιν άδειας παραγωγής απο τις ΗΠΑ και η Τουρκία συμμετείχε.

Το πλέον ενδιαφέρον "τουρκικό" όπλο είναι φυσικά το εθνικό στέλθ μαχητικό TF-X που υποτίθεται θα αντικαταστήσει όλα τα F-16.

Πιθανότατα να αποδειχτεί η ταφόπλακα της τουρκικής αεροπορικής βιομηχανίας άν δέν μεσολαβήσει ώς απο μηχανής Θεός κάποιος κατασκευαστής να τη σώσει.

για παράδειγμα απο Ανατολάς η Ρωσία με το Su-75 Checkmate ή απο Δυσμάς η Σουηδία με το Flygsystem 2020 ή ίσως η Αγγλία με το Tempest.

Σε κάθε περίπτωση η Τουρκία θα πρέπει να πληρώσει πάρα πολλά χρήματα για να έχει σημαντικό ποσοστό συμμετοχής όπως είχε με το F-35. Ή να φύγει τελείως απο το ΝΑΤΟ.

Το τουρκικό πρόγραμμα αντιαεροπορικών πυραύλων Hisar είναι το γερμανικό MEADS.

Η Τουρκία απλώς συρναμολογεί τους γερμανικούς ερευνητές του πυραύλου IRIS-T

Το γερμανικό MEADS είχε προταθεί στο ΝΑΤΟ για αντικατάσταση του Patriot αλλά απορρίφτηκε λόγω αστρονομικού κόστους!

Φυσικά η Γερμανία βρήκε στο πρόσωπο της Τουρκίας αυτό που έψαχνε.

Η Τουρκία έχει αγοράσει απο τη Κίνα τη γραμμή παραγωγής αρκετών συστημάτων ρουκετών

Το τουρκικό ελαφρύ ρουκετοβόλο Τ-107 των 107mm που χρησιμοποιείται κυρίως σε ορεινό αγώνα εναντίον των Κούρδων είναι αντίγραφο του κινεζικού Type-63.

Το τουρκικό ρουκετοβόλο των 122mm T-122 είναι αντίγραφο του κινεζικού WS-1E που με τη σειρά του βασίζεται στο σοβιετικό BM-21.

Το τουρκικό σύστημα ρουκετών TRG-300 Kasirga είναι αντίγραφο του κνεζικού WS-1.

Πρόκειται για τις ίδιες ακριβώς ρουκέτες που πετούσε η Χαμάς στο Ισραήλ.

Μετά την άρνηση των ΗΠΑ για συμπαραγωγή του M-270 MLRS η Τουρκία αγόρασε τη γραμμή παραγωγής σερβικών ρουκετών M-87 Orkan ώς TOROS.

Παράλληλα προσπάθησε να αντιγράψει την αμερικανική ρουκέτα M26 227mm ώς SAGE 227.

Και τα δύο προγράμματα ήταν αποτυχία.

H τουρκική τορπίλη Akya των 533mm είναι η γερμανική DM-2A4.

Το "τουρκικό εθνικό υποβρύχιο" STM-500 που φιλοδοξεί να ναυπηγήσει η Τουρκία για το Αιγαίο στην ουσία είναι γερμανική σχεδίαση με χαρακτηριστικά απο το Type-200 και Type-300.

Προφανώς η Τουρκία έχει συμφωνήσει με τη Γερμανία για μεταφορά τεχνολογίας και δυνατότητα συμπαραγωγής της τορπίλης DM-2A4.

Η τουρκική τορπίλη αντι-τορπίλη TORK είναι η γερμανική SeaSpider.

Είναι φτηνό όπλο με μικρές διαστάσεις που προορίζεται ώς hard kill άμυνα σε εισερχόμενες τορπίλες.

Το τουρκικό USV ULAQ είναι αντίγραφο του αμερικανικού MCM της Textron Systems που προορίζεται να επιχειρεί απο φρεγάτες παράκτιου αγώνα για αυτόνομη εκαθάρριση θαλάσιων ναρκοπεδίων.

Αυτός είναι και ο καημός των Τούρκων στο Αιγαίο βασικά. Τα θαλάσσια ναρκοπέδια.

Φυσικά διαφημίζουν το ULAQ με ικανότητες βολής "τουρκικών" πυραύλων άσχετα που δέν εχουν τέτοιες ικανότητες ούτε τα αμερικάνικά USV...

(συνεχίζεται... )

To περίφημο FLIR AselFLIR-300T είναι αντίγραφο του ισραηλινού Liteninng ΙΙ.

Όταν το Ισραήλ είχε συνεργασία με τη Τουρκία επέτρεψε τη μεταφορά τεχνογνωσίας κάποιων συστημάτων του στη Τουρκία.

Παράδειγμα το Συστημα Ελέγχου Πυρός VOLKAN στα τουρκικά Leopard-1T προέρχεται απο το αντίστοιχο του M60 Sabra που αναβαθμίστηκε με ισραηλινή βοήθεια.

Το τουρκικό κιτ HGK μετατροπής απλών βομβών σε κατευθυνόμενες με δέσμη laser είναι αντίγραφο του αμερικανικού Paveway-2.

Η Τουρκία κατασκευάζει κατόπιν άδειας το κιτ Paveway-2 εδώ και πολλά χρόνια.

Φαίνεταί ότι έχει καταφέρει να το αντιγράψει για να βομβαρδίζει τους Κούρδους ανενόχλητη.

O πύραυλος cruise SOM είναι αντίγραφο του γερμανο-σουηδικού KEPD 350Ε που πλέον δέν βρίσκεται σε παραγωγή.

Η Τουρκία αναζητά ουκρανικό κινητήρα για να αυξήσει την εμβέλεια του.

Η Τουρκία αγοράζει απο το 1995 γερμανικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου.

Αρχικά το MILKAR-2U εγκατεστάθηκε σε δύο αεροσκάφη C-160D.

Αργότερα εγκαταστάθηκε το πιό σύγχρονο MILSIS-2U σε 3 αεροσκάφη CN-235M-100.

Το 2005 κατασκευάστηκαν 11 κινητά MILKAR-3Α3.

Πλέον χρησιμοποιεί παράγωγα του Koral όπως Redet-2 και την εναέρια πλατφόρμα Kara SOJ.

Όλα είναι γερμανικά.

To τουρκικό Korkut που προωθείται ώς C-RAM,CIWS ή αντιαεροπορικό πυροβόλο σε χερσαίες και ναυτικές πλατφόρμες είναι το γερμανικού MANTIS.

Χρησιμοποιεί πυροβόλα Oerlikon 35mm με πυρομαχικά AHEAD.

O τουρκικός βαλλιστικός πύραυλος J-600T είναι ο κινεζικός Β-611.

O τουρκικός πύραυλος ΒORA είναι τροποποιημένος B-611 με μεγαλύτερο μήκος και βάρος.

Προφανώς οι Κινέζοι βελτιώνουν συνεχώς τους πυραύλους και η Τουρκία συμμετέχει.

To τουρκικό πυρομαχικό MAM (Smart Micro Munition) με τεχνολογία ΜΕΜS είναι το πυρομαχικό Fury που αναπτύχτηκε απο κοινού απο την Thales και Textron για UAV και ελαφρά αεροσκάφη.

Η Fury με τη σειρά της βασίζεται στην αγγλική ρουκέτα LMM.

Η Τουρκία σχεδιάζει εκτοξευτές της LMM για RWS.

Ο τουρκικός πύραυλος BOZDOĞAN μοιάζει εξωτερικά με τον ΑΙΜ-9Χ και ο GÖKTUĞ με τον AMRAAM.

Οι πύραυλοι αυτοί διαφημίζονται ώς όπλα αέρος-αέρος για drones που είναι εφοδιασμένα με AESA radar.

Προφανώς η Τουρκια έχει αγοράσει απο αμερικανικές εταιρίες τη παραγωγή τους και είναι υποβαθμισμένες εκδόσεις για αναχαίτηση φτηνών στόχων όπως drones.

Όλα τα τουρκικά drones χρησιμοποιούν υποσυστήματα αγορασμένα απο ξένους κατασκευαστές.

Η κατάρριψη τουρκικών drones στο Ναμπορνο-Καραμπάχ απέδειξε ότι η Τουρκία χρησιμοποιούσε αμερικανικά avionics και ηλεκτρονικά.

Το software των drones αναπτύχτηκε στην Αγγλία για να αρθούν οι περιορισμοί εξαγωγής αμερικανικής τεχνολογίας στη Τουρκία.

Οι κινητήρες ήταν αμερικανικής ή αυστριακής η γερμανικής προέλευσης.

To airframe των τουρκικών drones χρησιμοποιεί γερμανική τεχνολογία.

Οι σταθμοί ελεγχου των drones προέρχονται απο αμερικανικά και ισραηλινά συστήματα drones που αγοράστηκαν για "R&D"

Το τουρκικό TOMA Tulpar είναι το νοτιοκορεατικό Κ-21 που ακόμα είναι υπό ανάπτυξη.

Η παραγωγή του Tulpar κρίθηκε απαραίτητη αφού το τουρκικό ACV-15 (τουρκικό αντίγραφο του αμερικανικού AIFV) στις επιχειρήσεις στη Συρία είχε απογοητευτικές επιδόσεις και αποδείχτηκε τρωτό ακόμα και απο ρυπές 12.7mm

Ο τουρκικός αντιαρματικός πύραυλος UMTAS είναι ο νοτιοκορεατικός AT-1K Raybolt.

Θεωρητικά έχει επιδόσεις ανάλογες του Spike αλλά η Νότια Κορέα έχει αγοράσει ήδη τον ισραηλινό πύραυλο για παράκτια άμυνα.

Στο νοτιοκορεατικό στρατό αντικατέστησε παλαιούς αντιαρματικούς πυραύλους BGM-71B TOW εποχής πολέμου στο Βιετνάμ.

Το τουρκικό αεροσκάφος Hürkuş είναι αντίγραφο του ελβετικού PC-9 με τον ίδιο ακριβώς καναδέζικο κινητήρα PT6A-68T.

Το τουρκικό αεροσκάφος HURJET είναι αμερικανική σχεδίαση της Sierra Nevada Corporation (SNC) για το διαγωνισμό εκπαιδευτικού αεροσκάφους προωθημένης εκπαίδευσης Freedom Trainer της USAF.

Η τουρκική συμμετοχή αποκλείστηκε και έτσι αποφασίστηκε οτι πρέπει να βρεί άλλο ρόλο αφού κόστισε αρκετά χρήματα.

To τουρκικό εθνικό ελικόπτερο T625 Gökbey είναι φτηνό αντίγραφο του αμερικανικού S-76

Προέκυψε ώς αντισταθμιστικό όφελος απο την αγορά του UH-60M απο την Τουρκία.

Αν καταφέρει να βγεί ποτέ σε παραγωγή θα προωθείται απο τον ίδιο κινητήρα με το Τ-129 για προφανείς λόγους.

Η τουρκική τορπίλη 324mm Orca είναι η νοτιοκορεατική K745 Blue Shark.

Χρησιμοποιεί τον ίδιο τορπιλοσωλήνα Mk.32 SVTT με την Mk.46 που υποτίθεται θα αντικαταστήσει.

Οι επιδόσεις της τορπίλης είναι άγνωστες ακόμα και για τους νοτιοκορεάτες που την παράγουν

Tο τουρκικό αυτοκινούμενο πυροβόλο T-155 Fırtına είναι το νοτιοκορεατικό K9 Thunder.

Η Τουρκία αναζητά ουκρανικό κινητήρα για αντικατάσταση του γερμανικού MTU-881Ka-500.

Προφανώς η Γερμανία δέν επιτρέπει το συνδυασμό για λόγους ανταγωνισμού. Δηλαδή πανάκριβα PzH-2000 εναντιον φτηνών Κ-9.

(συνεχίζεται... )

Ας δούμε τα "τουρκικά" οπλικά συστήματα και πόσο προηγμένα είναι πραγματικά.

Το άρμα μάχης Altay είναι το νοτιοκορεατικό K2 Black Panther.

Αναπτύχτηκε για το γεωγραφικό υπέδαφος της κορεατικής χερσονήσου που μοιάζει αρκετά με το αντίστοιχο του Έβρου. Αλλά το αμερικανικό Μ-1Α1 δέν μπορεί να ανταπεξέλθει ικανοποιητικά.

Προφανώς το τουρκικό Altay προσπαθεί να ενσωματώσει βελτιώσεις (νέο ΣΕΠ,add-on θωράκιση, ισχυρότερο κινητήρα κτλ) αλλά το κόστος έχει εκτοξευτεί και το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικά αμφίβολο.

Ο αντιπλοϊκός πύραυλος Atmaca είναι ο νοτιοκορεατικός SSM-700K Haeseong.

Η σχεδίαση του έχει επηρεαστεί σημαντικά απο τον ΜΜ-38 Exocet.

Οι νοτιοκορεάτες ήθελαν αντιπλοϊκό πύραυλο με μεγαλύτερη εμβέλεια απο τον Harpoon αλλά είναι άγνωστη η αντοχή του σε αντίμετρα και πόσο αξιόπιστο είναι το σύστημα κατεύθυνσής του προς το στόχο.

H Τουρκία παράγει κάποιο αντίγραφο του γαλλικού turbojet κινητήρα TRI-40 ώς Kale KTJ-3200 για τον Atmaca που είναι αντίγραφο του νοτιοκορεατικού turbojet κινητήρα SSE-750K

Σίγουρα δέν παράγει τον ARH ερευνητή του πυραύλου και απλώς τον συναρμολογεί.

Το ρυμουλκούμενο πυροβόλο Panter 155/52mm ήταν απο τα πρώτα "τουρκικά" όπλα που βγήκαν σε παραγωγή.

Πρόκειται για το πυροβόλο FH-2000 των 155mm της Σιγκαπούρης με κάποιες μικρές μετατροπές.

Πωλήθηκαν μόνο 100 μονάδες στο Πακιστάν σάν πολιτική κίνηση και απο τότε η παραγωγή του σταμάτησε.

Το Τ-129 ATAK βασίζεται στο ιταλικό ελαφρύ επιθετικό A129 Mangusta του Ψυχρού Πολέμου.

Το A129 Mangusta ήταν ανέκαθεν μιά εμπορική αποτυχία χωρίς να καταφέρει καμιά πώληση και με φτωχές επιδόσεις σε σύγκριση με το αμερικανικό AW-1 Cobra.

Το τουρκικό Τ-129 έχει αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα και το κόστος του προγράμματος έχει εκτοξευτεί.

Οι αγγλοαμερικανικοί κινητήρες LHTEC T800 δέν μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν λόγω αμερικανικού βέτο οπότε η Τουρκία αποφάσισε να κατασκευάζει το 95% ενός αντίγραφου του κινητήρα ώς TEI TS1400.

Οι επιδόσεις του ελικοπτέρου είναι άγνωστες αλλά σίγουρα πολύ κατώτερες απο τις αναμενόμενες.

(συνεχίζεται.)

To 2000 η Τουρκια χρεωκόπησε και ξεκίνησε με ταχύ ρυθμό τις αποκρατικοποιήσεις.

Οι ξένες επενδύσεις προς τη χωρα εκτοξεύτηκαν στην κυριολεξία.

Την περίοδο 1973-2003 οι επενδύσεις προς την Τουρκία ήταν $15 δις. Ενώ την περίοδο 2003-2018 οι επενδύσεις έφτασαν τα $209 δις!

Οι περισσότερες ξένες επενδύσεις έγιναν απο χώρες της ΕΕ με πρώτη την Ολλανδία (15,07%)

Ακολουθησαν η Μεγάλη Βρετανία (6,60%), Λουξεμβούργο (6,20%), Ισπανία (6,10%), Γερμανία (6,10%), Βέλγιο (5,60%).

Μέχρι και η Ελλάδα επένδυσε στη Τουρκία $6,8 δις όταν οι αντίστοιχες επενδύσεις της Τουρκίας προς την Ελλάδα ήταν μόλις $500 εκ.

Το 2010 όπου η Ελλάδα χρεωκόπησε και γελοιοποιήθηκε παγκοσμίως η Τουρκία βρισκόταν σε οικονομικό οργασμό.

Η τουρκική αυτοκινητοβιομηχανία, οι αερομεταφορές, οι τηλεπικοινωνίες, ο τουρισμός, οι κατασκευές κτλ γνώρισαν εντυπωσιακή άνοδο.

Πρέπει να συμφωνήσουμε ότι ο Ερντογάν βελτίωσε το βιοτικό επίπεδο των Τούρκων ειδικά των φτωχών που ζούν αποκλειστικά απο το πρωτογενή τομέα.

Παράλληλα ο πληθυσμός της Τουρκίας απο 60εκ το 2000 έχει πάει σήμερα στα 82εκ. Και πιθανότατα θα ξεπεράσει τα 100 εκ το 2040.

Ο Ερντογάν αποφάσισε να επενδύσει μεγάλο μέρος απο τα κέρδη που έφερε η οικονομική ανάπτυξη στην τουρκική αμυντική βιομηχανία.

Αρχισε να αγοράζει τις γραμμές παραγωγής οπλικών συστημάτων απο το εξωτερικό και να κατασκευάζει "τουρκικά όπλα" με σκοπό τις εξαγωγές.

Παράλληλα ξεκίνησε "πολεμικές περιπετειες" σε αδύναμα γειτονικά κράτη για να δοκιμάσει τις επιδόσεις τους και να τα "διαφημίσει" σε πιθανούς αγοραστές.

Τα "τουρκικά όπλα" απέτυχαν πωλήσεις σε δυτικές χώρες και έτσι προσανατολίστηκαν σε μουσουλμανικές ή/και τριτοκοσμικές χώρες που δέν μπορούσαν να αγοράσουν κάτι καλύτερο.

Παράλληλα η Τουρκία εξοικονόμησε τεράστια ποσά μαύρου χρήματος απο το Κατάρ και Αζερμπαϊτζάν για να χρηματοδοτήσει τα αμυντικά high tech projects της.

Ο Ερντογάν υποσχέθηκε ότι σε λίγα χρόνια η Τουρκία θα είναι ανεξάρτητη απο προμηθευτές όπλων και θα παράγει τεχνολογία!

Βέβαια υποσχέθηκε να στείλει και Τούρκο αστροναύτη στη Σελήνη αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.

(συνεχίζεται.)