Μεταφορικό ελικόπτερο UH-1H Iroquois

Το πλήρες όνομα του ελικοπτέρου είναι Bell UH-1H Iroquois (Huey) και προφέρεται "Ιροκουά" από την ομώνυμη φυλή των ιθαγενών της Βόρειας Αμερικής. Το "Χιούι" είναι ένα παρατσούκλι που έχει επικρατήσει και αποτελεί φωνητικό αναγραμματισμό των αρχικών UH-1. Πρόκειται για το πλέον επιτυχημένο στρατιωτικό ελικόπτερο στον κόσμο, καθώς κατασκευάστηκε σε τεράστιους αριθμούς και χρησιμοποιήθηκε από τον στρατό 48 και πλέον χωρών.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Bell 212UH-1H
Πλήρωμα3-μελές3-μελές
Επιβάτες5 άτομα (VΙΡ)5 - 12 άτομα
Μήκος ατράκτου12,29 μέτρα12,77 μέτρα
Ύψος4,53 μέτρα4,41 μέτρα
Διάμετρος στροφείου14,63 μέτρα14,63 μέτρα
Βάρος κενό2.630 κιλά2.336 κιλά
Μέγιστο βάρος5.010 κιλά4.309 κιλά
Ταχύτητα110 κόμβοι (204 χλμ/ώρα)120 κόμβοι (222 χλμ/ώρα)
Αυτονομία2 ώρες και 30 λεπτά2 ώρες και 30 λεπτά
Εμβέλεια494 χλμ512 xλμ
Κινητήρες2 x Pratt & Whitney ΡΤ6Τ-6 των 985 ίππων1 x Τextron Lycoming Τ53-L-13 των 1.400 ίππων
UH-1H Heuy: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - Medical - Medical
Εορταστικό: 1 - 2 - 3 - 4 - 5
AB-212: ASW - ASW - ASW - ASW - SAR - VIP - - VIP - VIP
AB-205: SAR - SAR - SAR - SAR

H μαζική παραγωγή του UH-1H για τον στρατό των ΗΠΑ ξεκίνησε το 1967 και τρία χρόνια αργότερα, στο αποκορύφωμα των πολεμικών επιχειρήσεων στο Βιετνάμ, οι Αμερικανοί διέθεταν εκεί πάνω από 3.900 ελικόπτερα, τα δύο τρίτα από τα οποία ήταν Heuy. Μέχρι τη λήξη της γραμμής παραγωγής το 1982 κατασκευάστηκαν περίπου 5.500 ελικόπτερα μονάχα εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, ενώ σε αυτά θα πρέπει να προστεθούν τα προγράμματα συμπαραγωγής της μητρικής εταιρείας Bell σε Ιταλία, Γερμανία, Ταϊβάν, Ιαπωνία και Τουρκία. Η αντίστροφη μέτρηση για τον συγκεκριμένο τύπο ξεκίνησε το 2004, όταν ο αμερικανικός στρατός ξεκίνησε την ταχεία εφαρμογή προγράμματος γενικής απόσυρσης.

Η Ελλάδα ξεκίνησε την παραλαβή των ελικοπτέρων UH-1 το 1969, η οποία ολοκληρώθηκε το 1981. Ο στόλος της Αεροπορίας Στρατού, με την παραλαβή μερικών ακόμα μεταχειρισμένων από τον αμερικανικό στρατό το 1993, έφθασε να αριθμεί περίπου 100 ελικόπτερα του τύπου όμως σήμερα σχεδόν τα μισά μπορούν να θεωρηθούν επιχειρησιακώς διαθέσιμα. Ο δείκτης ατυχημάτων για τα UH-1H Huey παραμένει στα χαμηλά επίπεδα του 0,07, δηλαδή σε ένα μείζον ατύχημα ανά 62.500 ώρες πτήσης. Παρόλα αυτά, ο αριθμός των νεκρών φθάνει τους 23 σε πέντε αεροπορικά αυχήματα.

Βελτιωμένος τύπος ΑΒ-212

Το ελικόπτερο ΑΒ-212 είναι το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας της Bell να δώσει στο τυπικό Huey μεγαλύτερη ισχύ - που μεταφράζεται σε βελτιωμένες επιδόσεις, αλλά και σε αυξημένη ασφάλεια που απορρέει από την υιοθέτηση δύο κινητήρων. Μία από τις λιγότερο εμφανείς διαφορές από τα UH-1/AB-205 αφορά και την τοποθέτηση του ουραίου στροφείου στη δεξιά πλευρά του ελικοπτέρου για βελτίωση των χαρακτηριστικών αντιστάθμισης της ροπής. Οι χειριστές που προορίζονται για το ΑΒ-212 πρέπει να είναι ήδη διαθέσιμοι κυβερνήτες στο μονοκινητήριο Huey και στη συνέχεια μεταβαίνουν στο 4ο Τ.ΕΑΣ, όπου λειτουργεί το αντίστοιχο Σχολείο Μετεκπαίδευσης. Η διάρκεια της εκπαίδευσης είναι 3 εβδομάδες και εκεί ο χειριστής συμπληρώνει 10 ώρες προτού οριστεί συγκυβερνήτης. Στη συνέχεια δε και μετά τη συμπλήρωση 50 ωρών, είναι έτοιμος να μεταπηδήσει στη δεξιά θέση του θαλάμου διακυβέρνησης.

Όπως όλα δείχνουν, τα εννέα AB-212 της Διοίκησης Ελικοπτέρων του Πολεμικού Ναυτικού θα αποσυρθούν. Τα ελικόπτερα, αν και στην πλειοψηφία τους αγγίζουν τα 40 έτη υπηρεσίας, εξακολουθούν επιχειρούν στην πρώτη γραμμή ως οργανικά ελικόπτερα των φρεγατών κλάσης S, ακόμα και μετά την παραλαβή των 11 S-70B Aegean Hawk. Πρόκειται για εφτά ανθυποβυχιακά AB-212 ASW από τα συνολικά 11 που αποκτήθηκαν την περίοδο 1979-1984 και δύο AB-212 EW ηλεκτρονικού πολέμου, εξοπλισμένα με σύστημα Colibri. Άλλο ένα AB-212 χρησιμοποιείται από την Αεροπορία Στρατού και άλλα τέσσερα από την Πολεμική Αεροπορία (ανήκουν στην 358 ΜΕΔ) σε ρόλο μεταφοράς VIP.

Πρόγραμμα εκσυγχρονισμού

Στο παρελθόν, η Bell Helicopter Textron είχε παρουσιάσει σε συνεργασία με την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία το εκσυγχρονισμένο UH-1 Ηuey ΙΙ, στις εγκαταστάσεις της δεύτερης στο Σχηματάρι. Με τον εκσυγχρονισμό που προτάθηκε η επιχειρησιακή ζωή του ελικοπτέρου επεκτείνεται στά 25 χρόνια, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται μείωση του λειτουργικού κόστους κατά 50%, υποτριπλασιασμός των εργατοωρών συντήρησης και βελτίωση των επιδόσεων, ιδιαίτερα σε υψηλές θερμοκρασίες. Παράλληλα, με την υιοθέτηση του εκσυγχρονισμού η Bell αναλάμβανε εκ νέου την πλήρη ευθύνη του ελικοπτέρου στους τομείς της τεχνικής υποστήριξης, παροχής ανταλλακτικών, εγγύησης, ασφάλειας πτήσης, βιβλιογραφίας. κτλ.. που με την εισαγωγή της αρχικής έκδοσης σε υπηρεσία είχαν εκχωρηθεί ως αρμοδιότητες στον αμερικανικό στρατό.

Η έκδοση UH-1 Η Huey ΙΙ διατηρεί όλα τα αξιόπιστα και δοκιμασμένα στην πράξη συστήματα/υποσυστήματα του ελικοπτέρου, όπως το σύστημα καυσίμων, ενώ εισάγει σειρά βελτιώσεων, όπως η αντικατάσταση της πλήμνης και των πτερυγίων του κύριου στροφείου με τα μεγαλύτερα και αποδοτικότερα της Bell 212, η αντικαστάσταση του προωστικού ουραίου στροφείου με ελκτική μονάδα μεγαλύτερης ισχύος, η ενσωμάτωση του συστήματος μετάδοσης κίνησης και του ουραίου του Bell 212, η μετατροπή του κινητήρα Honeywell T53-13Β στο επίπεδο -703, η αναβάθμιση του συστήμστος μετάδοσης κίνησης κ.ά. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Bell, η αναβαθμισμένα έκδοση με σαράντα ώρες πτήσης μηνιαίως κάνει απόσβεση του κόστους της σε πέντε χρόνια.

24 Μαρτίου 2008

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής