Υποβρύχιο Type 209 (Ποσειδών / Γλαύκος)
Τα υποβρύχια Type 209 αποτέλεσαν έναν από τους πιο πετυχημένους τύπους συμβατικών υποβρυχίων, που σχεδιάστηκε από την Ingenieurkonto Lubeck Gmbh (IKL) σε συνεργασία με τα Ναυπηγεία HDW. Το 1971-72 τέσσερα υποβρύχια Τύπου 209/1100 Κλάσεως ΓΛΑΥΚΟΣ παραδόθηκαν από την HDW στο Ελληνικό ΠΝ (τον πρώτο χρήστη της Κλάσεως 209), ακολουθούμενα από μια δεύτερη παράδοση τεσσάρων υποβρυχίων Τύπου 209 Κλάσεως ΠΟΣΕΙΔΩΝ το 1979.
| ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ | ΤΡΟΠΙΔΑ | ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ | ΠΑΡΑΔΟΣΗ |
|---|---|---|---|
| S110 Γλαύκος - αποσύρθηκε | 01/09/1968 | 16/09/1970 | 06/09/1971 |
| S111 Νηρεύς | 16/01/1969 | 07/08/1971 | 10/02/1972 |
| S112 Τρίτων | 01/06/1969 | 14/10/1971 | 08/08/1972 |
| S113 Πρωτεύς | 01/10/1969 | 01/02/1972 | 08/08/1972 |
| S116 Ποσειδών | 15/01/1976 | 21/03/1978 | 22/03/1979 |
| S117 Αμφιτρίτη | 26/04/1976 | 14/06/1978 | 14/09/1979 |
| S118 Ωκεανός | 01/10/1976 | 16/11/1978 | 15/11/1979 |
| S119 Πόντος | 25/01/1977 | 21/03/1979 | 29/04/1980 |
| ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ | |
|---|---|
| Εκτόπισμα (επιφάνεια) | 1.105 τόνοι |
| Εκτόπισμα (κατάδυση) | 1.230 τόνοι |
| Διαστάσεις | 54,1μ / 6,2μ / 5,9μ |
| Ταχύτητα (επιφάνεια) | 11 κόμβοι |
| Ταχύτητα (κατάδυση) | 21 κόμβοι |
| Αυτονομία | 50 ημέρες |
| Ακτίνα δράσης (επιφάνεια) | 8.600νμ ταχύτητα 4 κόμβων |
| Ακτίνα δράσης (κατάδυση) | 3800νμ ταχύτητα 4 κόμβων |
| Μέγιστο βάθος | 250μ |
| Πλήρωμα | 36 |
| Οπλισμός | 8 τορπιλοσωλήνες 533 χιλ. (SST4, SUT, Mk37) |
Εκσυγχρονισμός Neptune I
Το Πολεμικό Ναυτικό ύστερα από πολυετείς προσπάθειες έλαβε τελικά από την πολιτική ηγεσία το Δεκέμβριο του 1987 την έγκριση για τον εκσυγχρονισμό μέσης ζωής των 4 υποβρυχίων τύπου ΓΛΑΥΚΟΣ, ενώ τον Φεβρουάριο του 1989 υπεγράφησαν συμβάσεις μεταξύ του Πολεμικού Ναυτικού και consortium Γερμανικών εταιρειών. Η σχεδίαση των εργασιών εκσυγχρονισμού και οι εργασίες στο Υ/Β ΤΡΙΤΩΝ εκτελέσθηκαν στο Κίελο, στα ναυπηγεία της HDW. Οι εργασίες των τριών άλλων Υ/Β, μετά από τη δημιουργία έργων υποδομής, εκτελέσθηκαν στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας από προσωπικό του Πολεμικού Ναυτικού, με αποτέλεσμα την ανάπτυξη και κατοχή από το Πολεμικό Ναυτικο υψηλής τεχνογνωσίας σε ό,τι αφορά στην κατασκευή και γενική επισκευή των Υ/Β. Το συνολικό κόστος των εργασιών εκσυγχρονισμού και γενικής επισκευής ανήλθε σε 70.000.000.000 δραχμές (τιμές 1/6/1998).
Στις 15 Μαρτίου 2000, ο Ναύσταθμος Σαλαμίνας ολοκλήρωσε με επιτυχία το πρόγραμμα αναβάθμισης των υποβρυχίων, παραδίδοντας στο ΠΝ το τέταρτο και τελευταίο σκάφος "Νηρεύς" (S111) σε επίσημη τελετή. Το πρόγραμμα αυτό, με την ονομασία Neptune 1, επέτρεψε στα 4 υποβρύχια να παραμείνουν αξιόμαχα για δύο δεκαετίες ακόμα, μετά από εκτεταμένη συντήρηση και εγκατάσταση σύγχρονων συστημάτων μάχης. Το πρόγραμμα προέβλεπε γενικές επισκευές σκάφους, καθώς επίσης:
- εγκατάσταση συστήματος σόναρ CSU 83-90
- εγκατάσταση συστήματος διαχείρησης τακτικών δεδομένων και ελέγχου βολής "Κανάρης"
- αντικατάσταση και εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών αντιμέτρων
- ολοκλήρωση βλήματος υποβρύχιας εκτόξευσης εναντίων πλοίων UGM-84D Block 1C Harpoon
- αναβάθμιση του εξοπλισμού ναυτιλίας, επικοινωνιών και ESM (δέκτες GPS και SATNAV, Σύστημα Αδρανειακής Ναυτιλίας INS Sperry Marine Mk29 Mod 3, ραντάρ έρευνας Calypso III
- γενική συντήρηση και αναβάθμιση των κύριων κινητήρων, περισκοπίων και λοιπών συστηματων
Εκσυγχρονισμός Neptune II
Στις 31 Μαϊου 2002, η ΓΔΕ ανακοίνωσε την υπογραφή συμβολαίου για την αναβάθμιση τριών υποβρυχίων Type 209/1200 ΠΟΣΕΙΔΩΝ με δικαίωμα προαίρεσης για ακόμη ένα, ύψους 826.173.947 ευρώ. Το πρόγραμμα περιλάμβανε δύο ομάδες εργσιών: η πρώτη αφορούσε στη γενική ναυτική επιθεώρηση των σκαφών και στην αποκατάσταση των ευρημάτων, την ολική αντικατάσταση της υπερκατασκευής και των καταστρωμάτων, τη γενική επισκευή των τεσσάρων κύριων μηχανών, τη γενική επιθεώρηση και επισκευή του κινητήρα πρόωσης, καθώς και το σύνολο των λοιπών εργασιών προγραμματισμένης συντήρησης και μακράς ακινησίας επί του υλικού. Η δεύτερη ομάδα αφορούσε στον εκσυγχρονισμό και περιλάμβανε:
- τοποθέτηση ενός σύγχρονης τεχνολογίας ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης μάχης με δυνατότητα βολής κατευθυνόμενων βλημάτων Sub Harpoon
- αντικατάσταση του Συστήματος Διεύθυνσης Βολής Τορπιλών
- εγκατάσταση Συστήματος Βολής Βλήματος (WES)
- εγκατάσταση συστήματος αναερόβιας πρόωσης (AIP: Air Independent Propulsion)
- αντικατάσταση των ραντάρ επιφανείας, ηλεκτρονικών μέσων υποστήριξης (ESM: Electronic Support Measures)
- εγκατάσταση κεραίας έγκαιρης προειδοποίησης ESM
- εγκατάσταση ιστού SATCOM (δορυφορικών επικοινωνιών)
- εκσυγχρονισμός του επικοινωνιακού συστήματος και αντικατάσταση του ιστού επικοινωνιών
- εγκατάσταση δύο αδρανειακών συστημάτων ναυτιλίας και ηλεκτρονικού δρομομέτρου
- εγκατάσταση δύο αδρανειακών συστημάτων ναυτιλίας και ηλεκτρονικού δρομομέτρου
- εγκατάσταση συστήματος εκτόξευσης παραπλανητικών δολωμάτων (decoys)
- εγκατάσταση τακτικής ζεύξης δεδομένων Link-11)
- αντικατάσταση stand πηδαλίων
- αντικατάσταση ηλεκτροπαραγωγών ζευγών εναλλασσόμενου ρεύματος
- αντικατάσταση έλικας
- αντικατάσταση συστήματος αντίστροφης όσμωσης (reverse osmosis)
- μετασκευή θυρίδων καθόδου για την υποδοχή βαθυσκάφους διάσωσης
- λήψη μέτρων μείωσης θορύβου
Μετά την αναβάθμιση η διάρκεια πλεύσης σε κατάδυση με 4 κόμβους χωρίς αναπνευστήρα υπολογίζεται πως επεκτάθηκε από 95 σε 362,5 ώρες, ενώ η επικάλυψη της έλικας εξασφαλίζει χαμηλότερο ίχνος θορύβου. Οι εργασίες ξεκίνησαν με το υποβρύχιο ΩΚΕΑΝΟΣ (S118) το Νοεμβρίου του 2004, όταν το ανθεκτικό σκάφος κόπηκε σε δύο σημεία για να προστεθεί μελλοντικά το τμήμα ΑΙΡ και να αφαιρεθούν οι 4 πετρελαιοκινητήρες με τις ηλεκτρογεννήτριες, ο ηλεκτροκινητήρας πρόωσης, οι αντλίες κυτών και άλλα συστήματα. Κατά την διάρκεια των εργασιών αυτών προέκυψε η ανάγκη αντικατάσταση του κελύφους των πετρελαιοκινητήρων MTU 12V493 TY60 εξαιτίας ρωγμών, μαζί με άλλες, πρόσθετες εργασίες. Στις 31 Μαΐου 2006 υποβλήθηκε αναθεώρηση της σύμβασης αναβάθμησης για τελική έγκριση και υπογραφή, όμως το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας καθυστέρησε να ανταποκριθεί για διάστημα ενός έτους.
Αναθεώρηση σύμβασης 2010
Η έκταση των καθυστερήσεων κατέστησε αντιοικονομική την αναβάθμιση σκαφών που ναυπηγήθηκαν το 1989 και 1979, ενώ το κόστος του προγράμματος για τα τρία υποβρύχια αντιστοιχούσε πλέον στην αγορά δύο νένων Τύπου 214. Για το λόγο αυτό, και σε συνδυασμό με τα τεράστια προβλήματα που προέκυψαν κατά την ναυπήγηση των νέων υποβρυχίων Type 214, εξετάστηκε η λύση ναυπήγησης δύο νέων υποβρυχίων Τύπου 209AIP αντί εκσυγχρονισμού των δύο υποβρυχίων που απομένουν. Σε δεύτερο στάδιο αποφασίστηκε η ναυπήγηση 6 συνολικά υποβρυχίων Type 214, αλλά τελικά κανένα από τα προγράμματα αυτά δεν προχώρησε και το ΠΝ έμεινε με τα αρχικά τέσσερα Type 214 και το ένα εκσυγχρονισμένο ΩΚΕΑΝΟΣ.
Απόσυρση υποβρυχίων Type 209
Την Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011 πραγματοποιήθηκε στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας η επίσημη τελετή υποστολής σημαίας του Υ/Β ΓΛΑΥΚΟΣ, του πρώτου παγκοσμίως συμβατικού Υ/Β type 209 (1100). Κατασκευάσθηκε στα Ναυπηγεία της HDW στο ΚΙΕΛΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ όπου καθελκύσθηκε την 19 Σεπτεμβρίου 1970 και την 6 Σεπτεμβρίου 1971 πραγματοποιήθηκε η τελετή ύψωσης της Σημαίας. Την 6 Δεκεμβρίου 1971 κατέπλευσε στο Ναύσταθμο Σαλαμίνος και εντάχθηκε στη δύναμη των Υποβρυχίων του Στόλου.
Τον Οκτώβριο του 2021, ο Κλάδος Υποστήριξης του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας προκήρυξε ηλεκτρονικό πλειοδοτικό διαγωνισμό για την "σταδιακή αποδόμηση" του πρώην Υ/Β ΓΛΑΥΚΟΣ, που βρισκόταν ανελκυσμένο επί του S/L (Synchro–Lift) στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας (ΝΣ). Στόχος είναι η αξιοποίηση του ως πρώτη ύλη, μετά την αφαίρεση του εύχρηστου υλικού και του SAIL το οποίο θα χρησιμοποιηθεί ως μουσειακό έκθεμα. Ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 90.202,85 ευρώ.
