Η Ιστορία του Μηχανικού

Γενέθλια ημερομηνία του Μηχανικού του Ελληνικού Στρατού είναι η 28η Ιουλίου 1829. Τότε με το υπ' αριθμ. 13559 Διάταγμα (δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 17ης Αυγούστου 1829 της Γενικής Εφημερίδας της Ελλάδος) του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, ιδρύθηκε το "Σώμα Αξιωματικών Οχυρωματοποιίας και Αρχιτεκτονικής" με έδρα το Ναύπλιο.

Πρώτος αρχηγός του Σώματος, που δεν διέθετε στράτευμα, ήταν ο Γάλλος λοχαγός Γκαρνώ, ο οποίος προήχθη σε αντισυνταγματάρχη. Το Σώμα περιελάμβανε ακόμα έναν Γάλλο αξιωματικό και έξι Έλληνες αξιωματικούς-μηχανικούς που είχαν εκπαιδευτεί στο εξωτερικό. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονταν ο ταγματάρχης του Μηχανικού του Γαλλικού Στρατού Σταράτης Βούλγαρης, ο λοχαγός του Μηχανικού του Ρωσικού Στρατού Θεόδωρος Βαλιάνος, ο ανθυπολοχαγός του Μηχανικού του Πρωσικού Στρατού Παναγιώτης Παπαναούμ και ο ταγματάρχης του Μηχανικού και αρχιτέκτονας Τηλέμαχος Βλασσόπουλος.

Η συμμετοχή των παραπάνω στην ανασυγκρότηση της Ελλάδας ήταν μεγάλη, καθώς σχεδίασαν και εκτέλεσαν σημαντικότατα έργα όπως η ανοικοδόμηση και η επέκταση του Ναυπλίου (Βούλγαρης-Βαλιάνος), ο σχεδιασμός της νέας πόλης της Πάτρας (Βούλγαρης) κ.ά. Αποστολή του Σώματος ήταν η σύνταξη μελετών και σχεδίων για την κατασκευή, τη συντήρηση και τη βελτίωση των οχυρωματικών έργων, των στρατιωτικών και δημοσίων κτιρίων, των γεφυρών, των οδών και λοιπών κατασκευών, καθώς και η επίβλεψη της εκτέλεσής τους.

Χρονολογίες-ορόσημα

1833 Συγκροτήθηκαν οι πρώτοι δύο λόχοι σκαπανέων - το Μηχανικό συγκροτήθηκε ως Σώμα
1878 Κατόπιν διατάγματος οι διευθύνσεις μηχανικού καταργήθηκαν
1885 Συγκροτήθηκε η σχολή του Σώματος, με τον τίτλο Σχολή του Συντάγματος του Μηχανικού
1904 Δημιουργήθηκε ανεξάρτητο σχολείο για τους αξιωματικούς του Μηχανικού, που λειτούργησε αυτοτελώς μέχρι το 1929
1912-1922 Συμμετοχή σε όλες τις πολεμικές επιχειρήσεις της περιόδου
1929 Το Μηχανικό περιελήφθη μεταξύ των πέντε Όπλων (νόμος 4321)
1939 Δημιουργία νέων εκπαιδευτικών τμημάτων στη Σχολής Εφαρμογής Μηχανικού
1940-41 Το Όπλο συμμετείχε με επιτυχία σε όλες τις επιχειρήσεις της περιόδου μέχρι την κατάρρευση του μετώπου
1942-44 Το Σχολείο Εφαρμογής Μηχανικού επαναλειτουργεί στη Μέση Ανατολή, στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ισμαηλίας. Τον Όκτώβριο του 1944, μετά την απελευθέρωση της χώρας, το Σχολείο μεταφέρθηκε και εγκαταστάθηκε στο Γενικό Κέντρο Εκπαιδεύσεως Αξιωματικών στο Γουδί Αττικής, ενώ τον Μάιο του 1945 μετεγκαταστάθηκε στο Λουτράκι Κορινθίας, μετονομαζόμενο σε Σχολή Μηχανικού

Ιδιαίτερα κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία, το Μηχανικό "υπερέβαλλε εαυτόν", καθώς χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των μονάδων του έγινε δυνατή η προέλαση και η εφοδιαστική υποστήριξη του ελληνικού στρατού σε περιοχές με μηδενική (ακόμα και με τα μέτρα της εποχής) συγκοινωνιακή υποδομή. Το Μηχανικό συμμετείχε επίσης ενεργά στις επιχειρήσεις του εμφυλίου πολέμου και ακόμα ενεργότερα στην ανασυγκρότηση της χώρας μετά από σχεδόν δέκα χρόνια πολεμικών επιχειρήσεων και κατοχής.

Αποστολή Μηχανικού

Στον πόλεμο η αποστολή του Μηχανικού συνίσταται στην υποστήριξη των επιχειρήσεων με την εκτέλεση έργων οχύρωσης και παραλλαγής, συγκοινωνιών, καταστροφών και άλλων ενεργειών, για τη διευκόλυνση της επιθετικής προσπάθειας, την επαύξηση της αμυντικής ισχύος και τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης του προσωπικού των δυνάμεων εκστρατείας. Με βάση τα παραπάνω μπορούμε να περιγράψουμε ως επιμέρους αποστολές του Όπλου τις ακόλουθες:

• Την κατασκευή και τη συντήρηση οδών, γεφυρών, λιμενικών εγκαταστάσεων, αεροδρομίων και ελικοδρομίων
• Τη συμμετοχή στην οργάνωση του εδάφους, με την κατασκευή των κυριότερων προστατευτικών έργων και έργων μόνιμης οχύρωσης και την παραλλαγή τους
• Την πλήρη αξιοποίηση των υφιστάμενων φυσικών κωλυμάτων και τη δημιουργία τεχνητών κωλυμάτων, εμποδίων και ναρκοπεδίων (τακτικών, παρενόχλησης)
• Τη διάρρηξη ισχυρά οργανωμένων εχθρικών τοποθεσιών δια της διάνοιξης διόδων διαμέσου των διαφόρων φυσικών ή τεχνητών κωλυμάτων και της άρσης ή διάσπασης των διαφόρων τύπων εμποδίων (π.χ. ναρκοπεδίων)
• Την εκτέλεση καταστροφών επί δρομολογίων, εγκαταστάσεων και διαφόρων τεχνητών έργων της συγκοινωνιακής υποδομής, με σκοπό την παρακώλυση, τον περιορισμό ή και την ελαχιστοποίηση της κινητικότητας του εχθρού
• Την κατασκευή, τη συντήρηση και τον χειρισμό διαφόρων πλωτών μέσων κατά τις επιχειρήσεις διάβασης υδάτινων κωλυμάτων
• Την τοποθέτηση ακτοδρόμων, τόσο κατά τις αποβατικές επιχειρήσεις, όσο και κατά τις επιχειρήσεις διάβασης υδάτινων κωλυμάτων
• Την κατασκευή και τη συντήρηση των εγκαταστάσεων κέντρων διοίκησης και επικοινωνιών, κέντρων λογιστικής και τεχνικής υποστήριξης και των έργων στρατωνισμού
• Την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και πόσιμου ύδατος στις δυνάμεις εκστρατείας
• Την εκμετάλλευση του σιδηροδρομικού δικτύου
• Τη συντήρηση, την τροποποίηση και τη βελτίωση του διατιθέμενου υλικού μηχανικού ως και την αξιοποίηση πιθανού κυριευθέντος υλικού από τον εχθρό
• Την παροχή βοήθειας και τεχνικών οδηγιών και τη χορήγηση υλικών, εργαλείων και μέσων Μηχανικού προς τις μονάδες των λοιπών Όπλων και Σωμάτων του ΕΣ, για την εκτέλεση έργων οργάνωσης εδάφους, παραλλαγής και διαφόρων κατασκευών

Στην ειρήνη η αποστολή του Όπλου συνίσταται στη σχεδίαση, τη μελέτη, την επίβλεψη και ενίοτε την κατασκευή όλων των έργων στρατιωτικής υποδομής (εγκαταστάσεων στρατοπεδείας, τεχνικής και λογιστικής υποστήριξης, μόνιμων έργων οχύρωσης κα προστασίας κ.ά.), στην παροχή συνδρομής στις κρατικές υπηρεσίες σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (σεισμών, πλημμυρών, χιονοπτώσεων, πυρκαγιών) ή μη (εξουδετέρωσης ναρκών) και στην εκπαίδευση του προσωπικού και στη συντήρηση των μέσων γις τη διατήρηση υψηλής επιχειρησιακής ετοιμότητας.

25 Φεβρουαρίου 2003