ΤΠΚ τύπου BR-56B Combattante IIIB
Τα Ταχέα Περιπολικά Κατευθυνόμενων Βλημάτων BR-56B Combattante ΙΙΙΒ είναι γαλλικής σχεδίασης, παρόμοιες με τις πυραυλακάτους κλάσης La Combattante IIa, μεγαλύτερου όμως μεγέθους, εξοπλισμένες και με τορπίλες.
Παραγγέλθηκαν έξι συνολικά ΤΠΚ και κατασκευάστηκαν στα Ναυπηγεία Σκαραμανγκά, αλλά η P25 ΚΩΣΤΑΚΟΣ βυθίστηκε τον Νοέμβριο του 1996 μετά από σύγκρουση με το επιβατικό - οχηματαγωγό Σάμαινα. Στα υπόλοιπα έγινε αναβάθμιση των εκτοξευτών Penguin στο επίπεδο Mod 5 από την Kongsberg, βάσει συμβολαίου ύψους 17.550.000 δολαρίων.
| ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ | |
|---|---|
| Εκτόπισμα | 420 τόνοι (πλήρες) |
| Μήκος / πλάτος / βύθισμα | 56μ / 7,4μ / 2μ |
| Ταχύτητα (οικονομική) | 15 κόμβοι |
| Ταχύτητα (μέγιστη) | 32,5 κόμβοι |
| Εμβέλεια (ν.μ. / κόμβους) | 700/32, 2.500/15 |
| Πλήρωμα | 42 (5 αξιωματικοί) |
| Κινητήρες | 4 πετρελαιοκινητήρες των 18.000 ίππων |
| Οπλισμός | 6 K / B E / E Penguin Mk 2, 2 πυροβόλα OTO Melara 76 χιλ./62, 2 δίδυμα 30 χιλ. EMERLEC, 2 Τ/Σ τηλεκατευθυνόμενων Τ/Λ και σύστημα Δ/Β VEGA. |
| ΜΟΝΑΔΑ | ΚΑΘΕΛΚΥΣΗ | ΠΑΡΑΔΟΣΗ |
|---|---|---|
| Ρ24 Σημαιοφόρος Καβαλούδης | 10/11/1979 | 14/07/1980 |
| Ρ26 Υποπλοίαρχος Ντεγιάννης | 14/07/1980 | 11/12/1980 |
| Ρ27 Σημαιοφόρος Ξένος | 08/09/1980 | 31/03/1981 |
| Ρ28 Σημαιοφόρος Σιμιτζόπουλος | 12/10/1980 | 30/06/1981 |
| Ρ29 Σημαιοφόρος Σταράκης | 1980 | 19/05/1981 |
Στο P-29 «Σταράκης» εφαρμόστηκε ένα νέο μοτίβο παραλλαγής με απορροφητική βαφή ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας. Στόχος της δοκιμής ήταν να καταγράψει αν το συγκεκριμένο μοτίβο παραλλαγής και η βαφή μειώνουν το οπτικό και θερμικό ίχνος των σκαφών, δυσχεραίνοντας τον εντοπισμό τους. Αν και το αποτέλεσμα των δοκιμών δεν είναι γνωστό, οι υπόλοιπες ΤΠΚ διατήρησαν το αρχικό μονόχρωμο μοτίβο παραλλαγής.
Τα «Καβαλούδης» βρίσκονται στο τέλος της επιχειρησιακής τους ζωής δεδομένου ότι παραμένουν σε υπηρεσία εδώ και 40 χρόνια, χωρίς να έχουν υποστεί κάποιο πρόγραμμα αναβάθμισης. Τα ηλεκτρονικά τους συστήματα είναι τεχνολογίας της δεκαετίας του 1970, ενώ λόγω της παλαιότητας τους ένα πρόγραμμα αναβάθμισης τους θα ήταν αντιπαραγωγικό. Αν και το πρόγραμμα αναβάθμισης των «Λάσκος» (αρχές δεκαετίας 2000) προέβλεπε την αναβάθμιση και των πέντε (5) «Καβαλούδης», ο σχεδιασμός αυτός δεν προχώρησε.
Ένα από τα προβλήματα των σκαφών αυτών είναι το κύριο όπλο επιφανείας τους, δηλαδή ο πύραυλος RGM-84A Harpoon, που αντικατέστησε τους Penguin και δυστυχώς είναι παρωχημέnow. Δυστυχώς, ο πύραυλος αυτός είναι παρωχημένος, με το μεγαλύτερό του πλεονέκτημά του να είναι ο κινητήρας τούρμποτζετ Teledyne CAE J402 που επιτρέπει τη διατήρησή του σε υπηρεσία για πολλά χρόνια, χωρίς να "λήξει" όπως συνέβη με τους πυραύλους σταθερών προωθητικών καυσίμων. Θεωρητικά, το όπλο έχει μια ακτίνα δράσης 120 χιλιομέτρων, αλλά στην πραγματικότητα περιορίζεται στα 80 χιλιόμετρα περίπου.
Παράλληλα, οι τεχνικές αγκίστρωσης πίσω από μια νησίδα ή μια βραχονησίδα για κάλυψη δεν θεωρούνται πλέον αποτελεσματικές, καθώς η ύπαρξη εκατοντάδων τουρκικών UAV καθιστούν την τακτική αυτή αναποτελεσματική.
Πυραυλάκατος P25 - Κωστάκος
Η πυραυλάκατος «Κωστάκος» βυθίστηκε στις 4 Νοεμβρίου 1996, μετά από πρόσκρουση με επιβατηγό πλοίο. Το τραγικό δυστύχημα έλαβε χώρα στο βορειανατολικό Αιγαίο και πιο συγκεκριμένα, σε θαλάσσια περιοχή βορείως της Σάμου, και είχε ως αποτέλεσμα να χάσουν την ζωή τους 4 Υπαξιωματικοί (1 Ανθυπασπιστής και 3 Κελευστές). Ο εμβολισμός του πλοίου του Πολεμικού Ναυτικού από το επιβατηγό πλοίο «Σάμαινα» ήταν τόσο καταστροφική, που είχε ως αποτέλεσμα η πυραυλάκατος να κοπεί στα δύο.
Η σύγκρουση των δύο πλοίων έγινε -σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του ΓΕΝ- στις 6.35μμ, και οι ζημιές στο επιβατικό πλοίο «Ε/Γ-Ο/Γ ΣΑΜΑΙΝΑ» ήταν ελάχιστες. Η πυραυλάκατος «Κωστάκος», με κυβερνήτη τον πλωτάρχη Κ. Λάζαρη, βρισκόταν στα Αυλάκια της Σάμου συμμετέχοντας στην στρατιωτική άσκηση "Παρμενίων '96", που διεξαγόταν σε όλο το μήκος των θαλάσσιων και χερσαίων Ελληνοτουρκικών συνόρων. Η πυραυλάκατος ήταν σε φάση «αγκίστρωσης», δηλαδή σε κατάσταση πλήρους συσκότισης, με τις μηχανές στο ρελαντί και το ραντάρ σε λειτουργία. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, το επιβατηγό «Σάμαινα» δεν είχε ειδοποιηθεί ότι υπήρχε πιθανότητα να διασταυρωθεί κάποιο πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού, μία συνήθης πρακτική όταν οι ασκήσεις δεν περιλαμβάνουν πραγματικά πυρά.
Οι αξιωματικοί του πολεμικού πλοίου παρακολουθούσαν το «Σάμαινα», δεν υπολόγισαν όμως την ταχύτητα του ανέμου και τα θαλάσσια ρεύματα που παρέσυραν την πυραυλάκατο. Παράλληλα, ο πλοίαρχος του Σάμαινα παρέκαμψε την συνήθη πορεία του και κινήθηκε εγγύτερα στις ακτές για να κερδίσει χρόνο και να βρεθεί γρηγορότερα στο Καρλόβασι. Από τα 38 μέλη πληρώματος της πυραυλάκατου, τα 34 περισυνελέγησαν σχεδόν αμέσως από σωσίβιες λέμβους που έριξε στη θάλασσα το «Σάμαινα», ενώ στην περιοχή έσπευσαν 3 αλιευτικά σκάφη, 1 φορτηγό πλοίο και 5 σκάφη του Πολεμικού Ναυτικού. Κατά την επιχείρηση ανεύρεσης των αγνοουμένων ανασύρθηκαν νεκρά τα τέσσερα μέλη του πληρώματος .
Το πόρισμα της Επιτροπής Πραγματογνωμόνων του Πολεμικού Ναυτικού έριξε ευθύνες και στις δύο πλευρές για τη μοιραία σύγκρουση. Οι ευθύνες στο επιβατικό πλοίο αφορούσαν κυρίως στην πρόκληση της σύγκρουσης, ενώ στο πολεμικό αποδόθηκαν βαρύτερες ευθύνες για τη μη αποφυγή της. Το σκάφος ανελκύστηκε στις 15 Μαρτίου 1997, αλλά δεν κρίθηκε οικονομικά σκόπιμη η επισκευή και εκ νέου ενεργοποίησή του. Η παραλαβή της πυραυλάκατου είχε γίνει στις 24 Ιουνίου 1980, και η αξίας της με πλήρη οπλισμό ανερχόταν σε 20.000.000.000 δραχμές ή 58.700.000 ευρώ.
