Εκπαιδευτικό Τ-2Ε Buckeye

Το T-2E Buckeye είναι αμερικάνικης κατασκευής, δικινητήριο εκπαιδευτικό αεροσκάφος. Πρόκειται για το μοναδικό εκπαιδευτικό jet της Πολεμικής Αεροπορίας και με αυτό ολοκληρώνουν την εκπαίδευσή τους οι Ίκαροι και οι νέοι Ανθυποσμηναγοί.

Ανήκει στην 120 ΠΕΑ, στις 362 Μοίρα "Νέστωρ" και 363 Μοίρα "Δαναός". Το συγκεκριμένο αεροσκάφος έχει εκπαιδεύσει πολλές γενιές Ελλήνων χειριστών, αλλά παρόλη την αξιοπιστία του η αντικατάστασή του από ένα καινούργιο εκπαιδευτικό αποτέλεσε επιτακτική ανάγκη για πολλά χρόνια, καθώς η Πολεμική Αεροπορία αποτέλεσε τον τελευταίο επιχειρησιακό χρήστη του παγκοσμίως. Φέρει τρίχρωμη παραλλαγή πράσινου, καφέ και άσπρου.

Τα T-2 Buckeye υπηρέτησαν για 48 χρόνια καταγράφοντας 430.000 ώρες πτήσης και εκπαιδεύοντας 2.455 πιλότους από 44 τάξεις Ικάρων!

Μέχρι την απόσυρσή τους, μόλις τέσσερα αεροσκάφη του τύπου είχαν απομείνει επιχειρησιακά στην 363 ΜΕΑ. Η επίσημη τελετή αποσύρσεως είναι προγραμματισμένη για τα τέλη Ιανουαρίου 2024, με την αντικατάστασή τους από 10 αεροπλάνα M-346 Block 5+.

ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
Πλήρωμα2 (εκπαιδευτής και εκπαιδευόμενος)
Κινητήρας2 x J-85-GE-4Α
Ώση2.950 λίβρες κάθε κινητήρας
Εκπέτασμα Πτερύγων11,6 μέτρα
Μήκος11,8 μέτρα
Ταχύτητα485 μίλια την ώρα ή 0.85 Mach
Ύψος45.200 πόδια
Εκπαιδευτικό αεροσκάφος Τ-2Ε Buckeye
Φωτογραφίες: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16

H αρχική, μονοκινητήρια έκδοση του T-2 εισήλθε σε υπηρεσία στην Ναυτική Αεροπορία των ΗΠΑ το 1959. Το Τ2J-1 (αργότερα κωδικοποιήθηκε σε Τ-2Α) έφερε τον κινητήρα J34-WE-48 της Westinghouse, που απέδιδε μέγιστη ώση (χωρίς μετάκαυση) 3.400 λιβρών και εκτινασσόμενα καθίσματα τύπου LS-1. Η παραγωγή του τερματίστηκε το 1961, μετά την κατασκευή 217 μονάδων.

Ακολούθησε το T-2B εφοδιασμένο με δύο κινητήρες J60-P-6 της Pratt&Whitney, κάθε ένας από τους οποίους απέδιδε μέγιστη ώση (χωρίς μετάκαυση) 3000 λιβρών. Η σχεδόν διπλάσια ώση και το χαμηλότερο συνολικό βάρος των δύο κινητήρων έναντι του J34, είχε αποτέλεσμα την δραματική αύξηση των επιδόσεων. Το πρωτότυπο YT2J-2 πέταξε τον Αύγουστο του 1962 και η εισαγωγή σε υπηρεσία ως Τ-2Β έγινε τρεισήμισι χρόνια αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1965. Κατασκευάστηκαν 97 T-2B, καθώς λίγο αργότερα υιοθετήθηκε το T-2C που αποτελεί και την τελευταία έκδοση παραγωγής.

Το T-2C διαφέρει μόνο ως προς τους κινητήρες J85-GE-4, κατασκευάστηκε σε 231 μονάδες και εισήλθε σε υπηρεσία το 1969. Επιμέρους βελτιώσεις έγιναν στα χρόνια που αξιοποιήθηκε, ενώ το τελευταίο αποσύρθηκε το 2008 από το USN.

H αρχική προμήθεια των T-2E πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 17 Ιουνίου 1974, αποτελώντας μέρος της μεγάλης παραγγελίας των Α-7Η Corsair II και των C-130H Hercules. Η παραγγελία αφορούσε σε 40 αεροπλάνα T-2E Buckeye των οποίων η παράδοση προβλεπόταν ότι θα άρχιζε μετά από 20 περίπου μήνες, με το κόστος για κάθε αεροσκάφος να ανέρχεται σε 780.000 δολάρια, σε τιμές εποχής.

Η προμήθειά τους αναμόρφωσε ριζικά το σύστημα αεροπορικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, καθώς οι δυνατότητες του νέου, τότε, εκπαιδευτικού αεροσκάφους δεν μπορούσαν να συγκριθούν με αυτές των Τ-33 που αντικατέστησαν.

Τα T-2C/E κάλυψαν απαιτήσεις εκπαίδευσης του προκεχωρημένου και επιχειρησιακού σταδίου έως το 2024, όμως μετά από 50 χρόνια υπηρεσίας αποτελούσαν πλεόν αεροσκάφη παλαιάς τεχνολογίας, που σχεδιάστηκαν τη δεκαετία του 1960. Έτσι, δεν διαθέτουν σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα σκόπευσης και άφεσης όπλων, radar, ή προσομοίωσης radar, μεταφοράς ή προσομοίωσης όπλων αέρος-αέρος. Ο στόλος των αεροσκαφών T-2 αποτελούνταν από τις εκδόσεις T-2C και T-2E, με κύρια διαφορά των δύο εκδόσεων είναι ότι το T-2C δεν διαθέτει σύστημα σκόπευσης, ούτε δύναται να φέρει οποιοδήποτε είδος οπλισμού. Αντίθετα, το T-2E μπορεί να μεταφέρει μέχρι και 3500 lb οπλισμού σε 6 πτερυγικούς φορείς, που περιλαμβάνουν ατρακτίδια πολυβόλων και ρουκετών.

Αντικατάσταση εκπαιδευτικών αεροσκαφών

Το 2020, η Πολεμική Αεροπορία βρέθηκε στο πλέον κρίσιμο σημείο σε ότι αφορά τη δομή και τα μέσα της παρεχόμενης εκπαίδευσης μετά το 1974. Σχεδόν 20 χρόνια μετά την είσοδο σε υπηρεσία αεροσκαφών τρίτης γενιάς, η ΠΑ συνέχιζε να εκπαιδεύει, τουλάχιστον στη φάση της προκεχωρημένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης τους χειριστές της σε αεροσκάφη σχεδιαστικής φιλοσοφίας της δεκαετίας του 1950. Όσο και να θεωρείται άριστης ποιότητας το έμψυχο υλικό, δεν αρκεί ούτε για τη μέγιστη επιχειρησιακή αξιοποίηση των μαχητικών στις μοίρες, αλλά ούτε για το υψηλό επίπεδο της ασφάλειας πτήσεων γενικότερα.

Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα με μελέτη της ΠΑ, η επιχειρησιακή αξιοποίηση των μαχητικών αεροσκαφών της 3ης γενιάς απαιτούσε 47,3% μεγαλύτερο χρόνο πτητικής εκπαίδευσης από ότι τα αεροσκάφη 2ης γενιάς, λόγω της ελλιπούς προκεχωρημένης και επιχειρησιακής εκπαίδευσης που παρείχαν τα πεπαλαιωμένα αεροσκάφη T-2 Buckeye. Έτσι, η απόκτηση ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού αεροσκάφους για την εκπαίδευση των Ιπτάμενων του Προκεχωρημένου και του Επιχειρησιακού Σταδίου κρίθηκε επιβεβλημένη.

Αρχικά, η ΠΑ στράφηκε προς την προμήθεια του αποκαλούμενου ΝΑΠΕΕ (Νέο Αεροσκάφος Προκεχωρημένης Επιχειρησιακής Εκπαίδευσης), που θα εξασφαλίζει σε βάθος χρόνου την κατάλληλη εκπαίδευση των πιλότων για μετάβαση σε αεροσκάφη 3ης και 4ης γενιάς. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, η ΠΑ συνεργάστηκε με την Ιταλική Αεροπορία (ΑΜΙ), αξιοποιώντας στο μέγιστο δυνατό βαθμό το πλαίσιο ανταλλαγής εκπαιδευόμενων προσφέροντας τα ελληνικά τα T-6A Texan II για τα ιταλικά Μ-346. Δυστυχώς, και αυτή η λύση σταμάτησε να είναι διαθέσιμη λόγω της χαμηλής πλέον διαθεσιμότητας των τελευταίων και τελικά οδηγηθήκαμε στη δημιουργία ενός Εκπαιδευτικού Κέντρου στην Καλαμάτα, σε συνεργασία με Ισραήλ.

3 Ιουλίου 2006

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής