Πόλεμος Ελλάδας - Τουρκίας (2022-2023)

[Togo2]

Μετά την ήττα των Ιμίων η Ελλάδα δαπάνησε τεράστια χρηματικά ποσά για την αναβάθμιση των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αγοράστηκαν πανάκριβα οπλικά συστήματα απο ΗΠΑ, Ευρώπη, Ρωσία χωρίς κάποιο σχεδιασμό και όφελος για την αμυντική βιομηχανία.
Μια αμυντική βιομηχανία που ήταν χρεωκοπημένη, δέν παρήγαγε τίποτε και είχε καταντήσει "κομματικό πελατειακό μαγαζάκι" της κάθε κυβέρνησης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ). Οπως είναι γνωστό τα εξοπλιστικά προγράμματα αποδείχτηκαν "αμαρτωλά" με τεράστια ζημιά για το Δημόσιο, μίζες σε λίστες με πολιτικά προσωπα, κυρίως απο τους "φίλους μας Γερμανους" και απλώς επιτάχυναν την οικονομική χρεωκοπία της χώρας.
Οι Ενοπλες Δυνάμεις έμειναν με μια πανσπερμία υλικού που δέν μπορούσε να συντηρηθεί επαρκώς και η αναβάθμισή του ήταν οικονομικά αδύνατη για 10 χρόνια! Τί γίνεται σήμερα; Ακριβώς τα ίδια και χειρότερα!

Η αγορά του Χ μαχητικού ή της Ψ φρεγάτας δέν έχει καμιά αξία. Αξία έχει η ικανότητα να συντηρείς και να αναβαθμίσεις το προηγμένο υλικό που αγοράζεις. Η τεχνολογία που μεταφέρεται στην αμυντική βιομηχανία και η ανάβάθμιση των υποδομών της.
Η Γαλλία έχει πολύ συγκεκριμένη πολιτική στην πώληση των συστημάτων της. Ειναι μια τεράστια αμυντική βιομηχανία που πωλεί συστήματα πολύ προηγμένης τεχνολογίας. Συστήματα που άλλοι κατασκευαστές αρνούνται να εξάγουν.
Υπάρχει όμως ένα catch! Η Γαλλία δέν επιτρέπει την πιστοποίηση ξένων συστημάτων στις πλατφόρμες της ούτε παραχωρεί μέρος της τεχνολογίας τους στον αγοραστή. Με απλά λόγια δέν έχει πρόβλημα να πωλήσει προηγμένα όπλα ακόμα και στη Ρωσία αλλά δέν θα δώσει καθόλου τεχνολογία.

Δέν θα αναφερθώ στο γαλλικό Rafale γιατί το κόστος των μαχητικών 4++ης και 5ής γενιάς είναι πάρα πολύ μεγάλο. Δέν προσφέρονται για συμπαραγωγή ούτε μπορούν να αγοραστουν περισσότερες απο 2 μοίρες. Θα αναφερθώ όμως στις γαλλικές φρεγάτες Belharra. Δέν θα ναυπηγηθούν σε ελληνικά ναυπηγεία για τον απλο λόγο ότι δέν υπάρχουν ελληνικά ναυπηγεία! Εδώ ακόμα δέν έχουμε παραλάβει τις πυραυλακάτους Super Vita από το 2005. Θα μπούν σε υπηρεσία ένα σωρό νέα υποσυστήματα που μεταφέρει το πλοιο (ρανταρ, σόναρ, σύστημα διαχείρησης μάχης, αντιαεροπορικοι πύραυλοι, τορπιλες κτλ). Τί απο όλα αυτά θα κατασκευαστει στην Ελλάδα; Τίποτα! Εχουν αγοραστεί ένα σωρό πανάκριβοι αντιπλοικοί πύραυλοι Exocet απο τη Γαλλία. Ποιο απο τα υποσυστήματα του κατασκευάζεται στην Ελλαδα; Κανένα!
Εχω ήδη γράψει κάποια παραδείγματα ποια είναι τα αντιστοιχα προγράμματα της Τουρκιας: Όλα Made in Turkey με μέγιστη μεταφορά τεχνολογίας και μείωση του κόστους παραγωγής.

Η Ελλάδα έμμεσα προχώρησε σε μια νέα "Αγορα του Αιώνα", δηλαδή επαναλαμβάνονται τα λάθη του παρελθόντος για μικροπολιτικές σκοπιμότητες! Τότε αγοράστηκαν το αμερικανικό F-16 και το γαλλικό Mirage-2000. Σήμερα ο κύριος Μητσοτακης δεσμεύει τη χώρα λές και είναι του μπαμπά του να αγοράσει το αμερικάνικό F-35 και το γαλλικό Rafale! Ο τύπος νομιζει ότι είμαστε το Κατάρ ή τα Αραβικά Εμιράτα. Αν η Ελλάδα έφτασε απο το 1996 στη σημερινή απελπιστική κατάσταση τότε άσχετα πώς θα εξελιχθεί η τουρκική οικονομία σε 30 χρόνια απο τώρα θα είμαστε έρμαιο των τουρκικών ορέξεων! Η Ιστορία επαναλαμβάνεται σάν φάρσα.

[Togo2]

Η Μέση Ανατολή είναι μιά "ουδέτερη" περιοχή επιρροής. Ακόμα και στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ βυθίστηκαν δεξαμενόπλοια, ο Περσικός κόλπος ήταν γεμάτος νάρκες κανοντας δύσκολη τη ναυσιπλοία, διυλιστήρια καταστρέφονταν και καίγονταν για μέρες. Ολα αυτά ήταν φυσικό να επηρεάσουν την παγκόσμια οικονομία. Η κατάληψη του Κουβέιτ απο τον Σαντάμ Χουσείν ήταν το ποτήρι που ξεχείλισε και δέν μπορούσε να μείνει αναπάντητη. Η συμμαχική δύναμη αποτελούνταν απο ΗΠΑ, Ευρώπη, Ισραήλ και τον περισσότερο αραβικό κόσμο!
Η Τουρκια του Ερντογάν δέν είναι το Ιράκ του Χουσείν. Βέβαια στην Ελλάδα που δεν υπάρχει ελευθερια Τύπου προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο Ερντογάν είναι απρόβλεπτος ή παρανοϊκός ή ονειροπαρμένος. Οπως το 1996 είχαμε τους "κουτόφραγκους" Δυτικούς σήμερα έχουμε τους "ονειροπαρμένους" Τούρκους.

Η Τουρκία δέν επέλεξε τυχαία τους ρωσικούς S-400. Είναι το μόνο στρατηγικο αντιαεροπορικό σύστημα που με 4 πυροβολαρχίες μπορεί να προστατέψει ολόκληρο τον εναέριο χώρο της 360 μοίρες. Η επιβιωσιμότητα του συστήματος είναι μεγάλη.
Το ρανταρ έρευνας μπορεί να σκανάρει τα πάντα σε ακτίνα 600 χιλιομέτρων!
Το ραντάρ εγκλωβισμου μπορεί να κλειδώσει μεγάλους στοχους στα 400 χιλιομετρα και μικρότερους στόχους σε μικρό υψόμετρο απο τα 250 χιλιόμετρα!
Η Ρωσία προσφέρει το σύστημα για συμπαραγωγή και επιτρέπει τη μεταφορά τεχνολογίας! Το έχει κάνει ήδη στη Νοτια Κορέα ώς αντάλλαγμα για εξόφληση δανείου που είχε πάρει. Εκτός αυτου η Τουρκία θα συνεχίσει τη μεταφορά ρωσικής τεχνολογίας με το ακόμα πιο προηγμένο σύστημα S-500! Πρακτικά τα ρωσικά συστήματα εξαντλούν τη φυσική δυνατότητα να καταρρίψουν οτι εντοπιζει το ρανταρ σε Line Of Sight, γιατί ώς γνωστο η Γή δέν είναι επίπεδη... Τί θυσίασε η Τουρκία; Τα 120 F-35 και τη συμμετοχή της στην ανάπτυξη του κορυφαίου αμερικανικού μαχητικου.

Οι ΗΠΑ απαγορεύουν τη συμπαραγωγή του F-35 και οποιαδήποτε τροποποίηση στα συστήματά του. Ούτε λόγος να δώσουν τις βιβλιόθηκες του λογισμικού οπλισμού για πιστοποίηση άλλων όπλων. Δηλαδή έχουν την πολιτική της Γαλλιας οσον αφορά το F-35.
Εξαίρεση το Ισραήλ που μετά απο πολλές προσπάθειες κατάφερε να εξασφαλισει άδεια για την έκδοση F-35I.
Το Ισραήλ θα εγκαταστήσει δικό του ηλεκτρονικό σύστημα πολέμου, σκοπευτικό σύστημα λέιζερ και οπλισμό.
Επιπλέον θα βάλει firewall στον υπολογιστή πτήσης για να μην ενημερώνονται οι αμερικανικοι δορυφόροι για τη θέση του μαχητικού και την αποστολή του. Θα βάλει σύμμορφες εξωτερικες δεξαμενές καυσίμου για να μπορουν να χτυπήσουν Ιράν χωρίς ανεφοδιασμό εν πτήσει.
Η Τουρκία πλήρωσε περισσότερα χρήματα και δέν πέρνει τίποτε απο όλα αυτά!

Η συμμετοχή της Τουρκιας στο F-35 ήταν σίγουρη μετά τη συμπαραγωγη του F-16 στα εργοστάσια της Αγκυρας. Περιπου 300 τουρκικές εταιριες συμμετείχαν στο κατασκευαστικό έργο του μαχητικού που είχε αναλάβει η χώρα με έμφαση την στέλθ τεχνολογία.
Μάλιστα η Τουρκια έλπιζε να χρησιμοποιήσει τη στέλθ τεχνολογία που θα απορροφούσε στο TF-X.
Μάταια! Οι ΗΠΑ δέν επιτρέπουν τέτοια πράγματα. Έτσι λοιπον η Τουρκία κατάλαβε το λάθος της και "έστριψε δια του αρραβώνος" με τους S-400.
Η Τουρκια κοιτάζει πολύ μπροστά! Αυτό φαίνεται και απο το πρωτοποριακό πρόγραμμα drones που έχει.
Με την τρέχουσα κατάσταση και νοοτροπια εντος 30 ετών η Τουρκια θα μπορεί να κατασκευάζει τα πάντα στις βιομηχανίες της φτηνά και η Ελλάδα αν δέν έχει χρεωκοπήσει πάλι θα αναζητά μεταχειρισμένα οπλα με έρανο για να επιβιώσει.

[Togo2]

Η Πολεμική Αεροπορία ανέκαθεν ήθελε ένα "βαρύ" μαχητικό πολλαπλών ρόλων 4++ης γενιάς για να μπορεί να επιχειρεί στην ανατολική Μεσόγειο.
Το 1999 είχε συζητηθεί η παραχώρηση F-15E (ιδιοι κινητήρες και οπλισμός με F-16) μαζί με προηγμένο οπλισμό αλλά οι ΗΠΑ αρνήθηκαν.
Το Eurofighter ούτε καν το συζητήσαμε λόγω υπερβολικού κόστους, κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα. Δέν είχε κάν AESA ρανταρ και ικανότητες αέρος-εδάφους. Φυσικά οι πασοκτζήδες έκαναν τα πάντα για να αγοραστεί αλλά οι Γερμανοί προέβλεπαν χρεωκοπία και δέν έδιναν δανειά.
Τα αρπαξαν απο τα Φάντομ βεβαια. Βγάζανε ρανταρ και κινητήρες απο τα F-4F στις μάντρες και τα βαζανε στα δικά μας.
Το Rafale ήταν ιδανική λύση αλλά έπρεπε να αντικαταστήσει 1-προς-1 τα Mirage-2000. Το κόστος ήταν μεγάλο και οι Γάλλοι δέν δέχοταν την ανταλλαγή. Αντιπρότειναν το Mirage-2000-5 και αναβάθμιση των παλαιοτερων Mirage-2000 στο ιδιο επίπεδο.
Σήμερα το Mirage-2000-5 δέν κατασκευάζεται ούτε μπορεί να αναβαθμιστεί. Εχει κλείσει το κύκλο ανάπτυξης του και πετάει μέχρι να "λήξει".

Το Rafale είναι μονόδρομος πλέον για την Πολεμική Αεροπορία. Είναι το μόνο "βαρύ" μαχητικό που μπορει να αγοράσει η Ελλαδα αν και δέν είναι πολλαπλών ρόλων. Αν απογειωθεί απο τη Κρήτη μπορεί να πάει και να γυρίσει Κύπρο 3 φορές χωρίς ανεφοδιασμό με καύσιμα. Σε μιά μονο αποστολή μπορεί να εκτοξεύσει 2 πυραυλους Scalp EG για υποστρατηγική κρουση, στο καπάκι 2 αντιπλοϊκούς πυραυλους Exocet εναντιον χερσαίων ή θαλάσσιων στόχων και αμέσως μετά να αναζητήσει εναέριους στόχους με πυραύλους Meteor. Κατά προτίμηση ιπτάμενα τάνκερ,AWΑCS, αερ/φη ηλεκτρ. Πολέμου. Τρεις αποστολές σε μια χωρις εναέριο ανεφοδιασμο και συνοδεία για προστασία!
Συνεπώς ο Μητσοτάκης δέν κάνει τίποτε άλλο απο αυτο που επιβάλουν οι καταστάσεις.
Αν το 1982 είχαμε κάνει συμπαραγωγή το F-16 θα συνεχίζαμε με το F-35 αποκλειστικά.

Ποια είναι τα λάθη που γίνονται τώρα;
Αγοράστηκε η παλιά έκδοση F.3 και όχι η συγχρονη F.4 με τεχνολογίες απο το Future Combat Air System (FCAS) που προορίζεται να αντικάταστήσει το Rafale απο το 2040.
Οι τεχνολογίες αυτές αναπτύχτηκαν πάνω στο πρόγραμμα nEUROn στο οποιο συμμετείχε και η ΕΑΒ ώς. "παρατηρητης".
Ενδεικτικά να πώ ότι το Rafale F.4 θα μπορεί να "διασυνδέεται" με UCAV αλλά και με Loyal Wingman μή επανδρωμένα συστήματα.
Θα συνεργάζονται σε πραγματικό χρόνο σε πολύ απαιτητικες αποστολές με μεγάλη πιθανότητα για το μαχητικό να επιβιώσει.
Το Rafale F3 δέν μπορει να διαπεράσει την τουρκική αεράμυνα (S-400,MEADS/HISAR).

Τα ελληνικά Rafale πρέπει να πιστοποιηθούν με το ατρακτίδιο σκόπευσης λέιζερ Sniper, δηλαδή αυτό που θα αγοραστεί για τα Viper. Εχει γίνει ήδη για τα Rafale του Καταρ οπότε δέν υπάρχει τεχνολογικό ρίσκο και το κόστος θα είναι λογικό.
Με το Sniper θα μπορούν να μεταφερουν βόμβες ακριβείας Paveway και Spice 2000.
Μιά μοίρα Rafale ειναι οικονομικά ασύμφορη και δέν μπορεί να προσφέρει επιχειρησιακό πλεονέκτημα.Too few,too late.
Παράδειγμα στο πόλεμο του Ναμπόρνο-Καραμπάχ η Αρμενία είχε λιγοστά Sukhoi-30 που δέν μπορούσαν να επηρεάσουν την έκβαση των επιχειρήσεων.
Η Πολεμική Αεροπορία χρειάζεται 60 Rafale για να αντικαταστήσει ολα τα Mirage-2000 και F-4.

Ούτε λόγος για αγορά F-35 που θέλει ο Μητσοτάκης. Η ΕΑΒ είναι χρεωκοπημένη και δέν παράγει τίποτε. Φυτοζωεί εις βάρος των Ελληνων φορολογουμένων με διακτρατικές συμφωνίες ΗΠΑ-Ελλαδας οπως η αναβάθμιση των F-16 σε Viper, ο εκσυγχρονισμός των P-3 του Πολεμικού Ναυτικού, η συντηρηση των C-130 κα.
Δηλαδή ο Μητσοτάκης για να πάρει ψηφους προσπαθεί να διατηρησει εν ζωή μιά τελειωμένη επιχείρηση.
ΟΧΙ! Μερική ιδιωτικοποίηση έστω απο την αμερικανική LM

[Togo2]

Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι η Πολεμική Αεροπορία πρέπει να διαμορφωθεί σε:
60 Rafale F4
85 F-16 Viper και
40 F-16C Advanced με προοπτική αντικατάστασης απο μαχητικό 5ης γενιάς το 2040 και μετα!

Η Ελλάδα δέν έχει κάν σοβαρή αεροπορική βιομηχανία αλλά και να αποκτήσει δέν θα μπορει να κατασκευάσει "εθνικό μαχητικό".
Δέν μπορει η Ελλάδα να πάρει μέρος στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών στέλθ μαχητικών όπως το Tempest και Future Combat Air System.
Μπορεί όμως με εξωτερική βοήθεια να ξεκινήσει την ανάπτυξη ενός UCAV με turbofan κινητήρα! Ήδη η Τουρκια δοκιμάζει το δικό της K?z?lelma που θα επιχειρεί απο το αεροπλανοφόρο Anadolu.
Βασικά η Ελλάδα πρέπει να επενδύσει στην ανάπτυξη βιομηχανίας drones. Για παράδειγμα υπάρχουν 30 παλιά F-16 της φουρνιάς Block-30 που προορίζονται για προκεχωρημένη εκπαίδευση. Θα μπορουσαν να μετατραπουν σε τηλεκατευθυνόμενα μαχητικά για απαιτητικές αποστολές άν υπήρχε η σχετική τεχνογνωσία!
Θα αναφερθώ αναλυτικά για τα drones σε ξεχωριστό post.

Το F-35 είναι το πιο προηγμένο στέλθ μαχητικό 5ης γενιάς αυτη τη στιγμή στην αγορά. Πόσα μπορουν να αγοραστουν απο την Ελλαδα; Το πολύ 24 μονάδες απο το 2029 και μετά.
Εχουμε την εισαγωγή νέου τύπου σε υπηρεσία οπότε θα πρέπει να πέσει τρελό χρήμα σε υποδομές. Το F-35 όταν μεταφέρει εξωτερικά οπλισμό χάνει την στέλθ ικανότητα! Για να παραμείνει λοιπον αόρατο και να μπορει να διαπεράσει την τουρκική αεράμυνα θα χρειαστεί ειδικός οπλισμός για την εσωτερική του αποθήκη σε 4 μόνο πυλώνες.
Άρα το F-35 ήταν ότι και το στελθ βομβαρδιστικό F-117 στο Πόλεμο του Κόλπου: Ένα "αόρατο" μαχητικό χειρουργικής ακριβείας που θα ανοίξει δρομο για τα πακέτα κρούσης.

Το 1999 το ΝΑΤΟ βομβάρδιδε τη Σερβία και κατέστρεψε μεγάλο μέρος των βιομηχανικών υποδομών της. Το κόστος υπολογίζονταν πάνω απο $40 δις Καταστράφηκαν εργοστάσια, κέντρα τηλεπικοινωνιων, νοσοκομεία, σχολεία, σιδηρόδρομοι, γέφυρες, αυτοκινητόδρομοι, πανεπιστήμια, αποθήκες.
Μιά χώρα που προέκυψε απο τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και βρισκόταν ήδη σε κατάσταση εμφυλίου πολέμου.
Σημερα η Σερβία έχει καταφέρει να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική αμυντική βιομηχανία απο περίπου 200 εταιρίες που παράγουν φτηνά αλλά σύγχρονα συστήματα. Το προσωπικό της προέρχεται μόνο απο τα σερβικά πανεπιστήμια.
Έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση απο τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για την ανάπτυξη hi tech προγραμμάτων όπως ο αντιαρματικός πύραυλος ALAS-C (αντίστοιχος του ισραηλινού Spike NLOS) και η έκδοση περιφερόμενου πυρομαχικού ALAS-B.
Κατασκευάζει ρουκετοβόλα και ρουκέτες διαφόρων κατηγοριών, τροχοφόρα αυτοκινούμενα πυροβόλα 155 χιλιοστών,drones, κτλ
Ενδεικτικά το 2005 οι εξαγωγές των σερβικών συστημάτων ήταν της τάξης των $20 εκ. Και το 2018 ξεπέρασαν τα $600 εκ!

Το 2010 η Ελλάδα χρεωκόπησε οικονομικά. Ήταν κάτι αναμενόμενο και απλώς αναβάλλονταν με επιπλέον αύξηση του δημόσιου χρέους. Σίγουρα η Ελλάδα δέν βομβαρδίστηκε! Τα ελληνικά πανεπιστήμια λειτουργούσαν και αυτά. Ομως οι απόφοιτοι έφευγαν στο εξωτερικό για μετεκπαίδευση και εργασία. Βέβαια ο κύριος Μητσοτάκης δίνει αγώνα να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Ωστόσο η κρατικοδίαιτη ελληνική αμυντική βιομηχανία παραμένει ολα αυτά τα χρόνια χρεωκοπημένη. Δέν παράγει τίποτε. Δέν εξάγει τίποτε. Ασχολειται με εργασίες συντήρησης ρουτίνας και με κάτι προγράμματα εκσυγχρονισμού που δέν τελειώνουν ποτέ μονο και μονο "για να λέμε ότι έχει δουλειά το μαγαζί".
Συνεπώς ή ο γυαλός είναι στραβός ή στραβά αρμενίζουμε!

[Togo2]

Τα Μή Επανδρωμένα Συστήματα είναι ενάερια UGV, χερσαια UGV, θαλάσσια USV και υποβρύχια UUV συστήματα.
Μπορεί να είναι φορητά συστήματα μικρών διαστάσεων μέχρι Τηλεκατευθυνόμενες Κύριες Μονάδες Μάχης (αεροσκάφη, αρματα, ταχύπλοα κτλ).
Πλέον οι τεχνολογίες τους είναι διαθέσιμες και προσβάσιμες απο όλους. Το κόστος τους είναι σχετικά μικρό.
Προσφέρουν πολλά πλεονεκτήματα αλλά έχουν και περιορισμούς. Δέν ειναι το game changer που θα καθορίσει την έκβαση ενός πολέμου αλλά σίγουρα έχουν αλλάξει τις τακτικές του. Ας δούμε τα Εναέρια Μη Επανδρωμένα Συστήματα (UAV).

Πρώτοι οι Αμερικάνοι χρησιμοποίησαν drones σε πραγματικές επιχειρησιακές συνθήκες στο Πολεμο του Βιετνάμ.
Τροποποίησαν εκπαιδευτικούς ιπτάμενους στόχους Firebee Model 147 για μεταφορά TV κάμερας.
Εκτοξεύονται ανα τετράδες απο αεροσκάφος DC-130 όπου και έστελναν την εικόνα του πεδίου μάχης.
Το 1/3 των drones χάθηκαν απο μηχανικές βλάβες και τα υπόλοιπα καταρρίφθησαν απο αντιαεροπορικά πυρά βιετναμέζικων πυροβόλων.

Το πρώτο μοντέρνο UAV που σχεδιαστηκε εξαρχής και αποκλειστικά για τακτική αναγνώριση είναι το ισραηλινό Mastiff. Σχεδιάστηκε το 1973 και αποδείχτηκε πολύτιμο στο Πολεμο του Γιομ Κιπούρ γιατί έδινε εικόνα over-the-hill για τις κινήσεις του αντιπάλου σε βάθος 30 χιλιομέτρων. Μπορούσε να πετάει για 7,5 ώρες.
Παράλληλα το Ισραήλ απέκτησε το Scout με παρόμοια διαμόρφωση και επιδόσεις με το Mastiff. Απλά το Scout μπορούσε να μεταφέρει κάμερα 38 κιλών.
Το Scout έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο Πολεμο του Λιβάνου το 1982 γιατι εντόπισε τις 28 θέσεις των αντιαεροπορικών συστοιχιων στη κοιλάδα Μπεκαά. Μετά η Ισραηλινή Αεροπορία εκτόξευσε decoys TALD για να εξαπατήσει τα ρανταρ τους και τις εξουδετέρωσε εύκολα.
Οι Αμερικάνοι το 1986 αντέγραψαν το Scout ώς RQ-2 Pioneer με τεχνική βοήθεια απο το Ισραήλ.

Το 1992 το Ισραήλ αποφάσισε να αντικαταστήσει τα Mastiff και Scout με ένα αναγνωριστικό UAV μεγαλύτερων επιδόσεων το Searcher. Ήταν ολόιδιο με το Scout απλά είχε διπλάσιες διαστάσεις. Μπορούσε να μεταφέρει φορτίο 120 κιλών και να πετά για 20 ώρες χάρη σε ισχυρότερη μηχανή.
Το Ισραηλ εξελίχτηκε σε κορυφαίο κατασκευαστή UAV και απο τότε έχει πωλήσει τη σχετική τεχνολογία σε πολλές χώρες.
Για παράδειγμα η Αγγλία απέκτησε το Watchkeeper WK450 που ειναι αντίγραφο του ισραηλινού Hermes 450.
To ταϊβανέζικο Chien Hsiang είναι αντίγραφο του ισραηλινού Harpy.

Μιά άλλη χώρα που εξελίχτηκε σε μεγάλο κατασκευαστή drones είναι το Ιράν. Το πρώτο ιρανικό UAV ήταν το Ababil και σχεδιάστηκε το 1980 εκτάκτως λόγω του πολέμου με το Ιράκ.
Μετέφερε ρουκέτες RPG-7 για ειδικές αποστολές ή μια φτηνη κάμερα για αναγνώριση.
Εχει συνεργαστεί με τη Κίνα για την ανάπτυξη πιο προηγμένων UAV "προσφέροντας" ώς δείγματα χακαρισμένα αμερικάνικά drones στελθ τεχνολογίας!
Όπως είναι γνωστό έχει πωλήσει drones στη Ρωσία για τον πόλεμο με την Ουκρανία και έχουν αποδειχτεί αρκετά αποτελεσματικά.
Ας δούμε όμως τί μέρος του λόγου είναι τα UAV για την ελληνική πραγματικότητα.

[Togo2]

Τη δεκαετία του 1980 η τεχνολογία των σύνθετων υλικών και εμβολοφόρων κινητήρων μικρής ισχύος επέτρεπε τη κατασκευή ενός αεροχήματος μικρών διαστάσεων για επιτήρηση/αναγνώριση του πεδίου μάχης.
Το πρόβλημα ήταν τα ηλεκτρο-οπτικά συστήματα (κάμερες TV ημέρας, θερμικές κάμερες υπερύθρων/FLIR νυκτός) και τα ηλεκτρονικά που μετέφεραν. Είχαν μεγάλο βάρος και περιορισμένη ευκρίνια. Επίσης το κοστος ήταν σημαντικό και δέν επέτρεπε μαζική παραγωγή.
Την περίοδο εκείνη οι αεροπορικές δυνάμεις διέθεταν ειδικευμένα φωτο-αναγνωριστικά μαχητικά οπότε τα UAV δέν ήταν προτεραιότητα.
Η επανάσταση που ακολούθησε στο τομέα των ηλεκτρονικών τη δεκαετία του 1990 και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου επέτρεψε τη δραματική ανάπτυξη των μη επανδρωμένων συστημάτων.

Το 1979 προτάθηκε στη ΕΑΒ απο τις ΗΠΑ η ανάπτυξη ενός αεριωθούμενου UAV TELAMON (TΕLevision Area MONitor) το οποίο βασιζόταν στον ιπτάμενο στόχο Chukar-3 και το UAV NV-144. Το TELAMON θα εκτοξευόταν από αέρος, ξηρά και θάλασσα με μέγιστη ταχύτητα 500 κόμβους και εμβέλεια 400 ναυτικά μίλια. Για τα τεχνολογικά δεδομένα του 1980 το ΤELAMON ήταν πρωτοποριακό και πολύ προχωρημένο.
Δυστυχώς το πρότζεκτ δέν προχώρησε λόγω υπερβολικού κόστους.

Η Πολεμική Αεροπορία δέν ενδιαφερόταν για UAV αλλά ήθελε να παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελιξεις.
Το 1980 μιά ομάδα Αξιωματικών του Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας Αεροπορίας που ασχολούνταν με τον αερομοντελισμό θέλησε να κάνει μια ερασιτεχνική προσπάθεια και έστειλε αίτημα στο ΓΕΑ.
Το αίτημα έγινε δεκτό και έτσι ξεκίνησε το πρόγραμμα "Πήγασος". Οπως ήταν φυσικό το πρόγραμμα αντιμετώπισε τεχνικά προβλήματα διότι δέν υπήρχε οργάνωση, τεχνογνωσία, ούτε βιομηχανικός εξοπλισμός.
Το Πήγασος είχε σχεδιαστικά προβλήματα και τα πρωτότυπα αεροχήματα καταστράφηκαν στις δοκιμές. Το 1992 το πρόγραμμα πάγωσε επ αόριστο.

Μετά απο 15 χρόνια απραξίας και την απόσυρση των φωτο-αναγνωριστικών μαχητικών RF-4E απο τη Λάρισα αποφασίστηκε η παραγωγή ενός αναβαθμισμένου UAV με την ονομασία Πήγασος-2
Το 2003 αγοράστηκαν όργανα ελέγχου και βιομηχανικός εξοπλισμός για τις πτητικές δοκιμές καθώς και οι απαραίτητοι αισθητήρες απο το Ισραήλ.
Το 2004 συγκροτείται η Επιτροπή Διαχείρισης του Προγράμματος Πήγασος (ΕΔΙΠΠ) που σε συνεργασία με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανέλαβε την επαναχεδίαση του αεροχήματος.
Η κυκλική διατομή της ατράκτου αντικαταστάθηκε απο τετραγωνική κατασκευασμένη απο συνθετικά υλικά για καλύτερη αεροδυναμική συμπεριφορά και μείωση του βάρους.
Με την νέα άτρακτο ήταν πιό ευκολη η ψύξη των αισθητήρων και η μεταφορά περισσότερου καυσίμου. Ωστόσο έπρεπε να αυξηθεί η επιφάνεια των πτερύγων διεύθυνσης για καλύτερη ευστάθεια. Τέλος εγκαταστάθηκαν επιπλεον μικρά κάθετα σταθερά πτερύγια για καλύτερη ανταποκρικότητα.
Ο παλιός κινητήρας αντικαταστάθηκε απο ισχυρότερο 32 ίππων αλλά ίδιου βάρους. Το καρμπιρατέρ αντικαταστάθηκε από σύστημα ηλεκτρονικού ψεκασμού για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της παγοποίησης σε μεγάλο υψόμετρο.
το 2006 ολοκληρώθηκαν οι εργασίες τροποποίησης και οι σταθμοί ελέγχου.
Το 2007 το Πήγασος-2 συμμετείχε με επιτύχια σε διακλαδικές ασκήσεις και το 2008 ήταν επιχειρησιακό.
Μπορεί να μένει στον άερα 15 ώρες μεταφέροντας αισθητήρες βάρους 48 κιλών για αναγνώριση. Δηλαδή δέν μπορεί να εξοπλιστεί με μικρο-πυρομαχικά και συστήματα ηλεκτρονικου πολέμου.

[Togo2]

Οι πιεστικές ανάγκες για εισαγωγή σύγχρονων drones στις Ενοπλες Δυνάμεις κυρίως της κατηγορίας μεσαίου υψομέτρου (MALE UAV) οδήγησαν στην αγορά γαλλικών Sperwer, ισραηλινών Heron TP για ναυτική περιπολία,A-900 για τις φρεγάτες του Πολεμικού Ναυτικού.

Τα Sperwer ήταν προβληματικά λόγω κακής σχεδίασης και παρουσίαζαν αρκετά τεχνικά προβλήματα. Οι χώρες που τα αγόρασαν τα απέσυραν μέσα σε ένα χρόνο! Μόνο η Ελλάδα ήταν ικανοποιημένη με τις επιδόσεις τους. Μπορούσαν να μένουν στον αέρα 6 ώρες σε απόσταση 100 χιλιομέτρων μεταφέροντας μιά FLIR κάμερα βάρους 45 κιλώ. Θα αντικατασταθούν απο το Patroller με πολύ ανώτερες επιδόσεις και πλήρως συμβατό με τον εξοπλισμο του Sperwer.
Εδώ πρέπει να πουμε ότι ένα σύστημα UAV αποτελείται απο Το Σταθμό Ελέγχου GCS (Ground Control Station) και τους χειριστές των αεροχημάτων, ένα Σταθμό Τερματικών GDT (Ground Data Terminal) και 4 αεροχήματα.
Συνεπώς το κόστος του συστήματος βρίσκεται στους χερσαίους σταθμους και όχι στα αεροχήματα που είναι "αναλώσιμα" και μπορούν να αντικασταθούν άμεσα στο πεδίο της μαχης.

Τα ισραηλινά Heron TP αποκτήθηκαν με leasing, δηλαδή μακροχρόνια ενοικίαση και στο τέλος ίσως να αγοραστουν. Βασικά αυτό δέν έγινε για οικονομικούς λόγους αλλά για να παραμείνει η ιδιοκτησία τους στο Ισραήλ και να μην πάνε οι Τουρκοι να τα καταρρίψουν.
Παραμένουν στον αέρα πάνω απο 30 ώρες και μπορουν να περιπολούν σε ακτίνα 3700 χιλιομέτρων στην ανατολική Μεσόγειο! Μπορούν να μεταφέρουν φορτίο 2700 κιλών όπως φυσικά και οπλισμό.
Μελλοντικά θα αντικατασταθούν απο το Sea Guardian ένα UAV στρατηγικού χαρακτήρα με δυνατότητα ανθυποβρυχιακού πολέμου.
Εδω να πούμε ότι ο Σταθμός Ελέγχου του Sea Guardian είναι απολύτως συμβατός με τα παλαιότερα Predator-A, τα οποία είχε δείξει ενδιαφέρον η Ελλάδα να αποκτήσει, έστω μεταχειρισμένα.

Το ισπανικό ελικοπτερο drone Alpha-900 αγοράστηκε για τις φρεγάτες ΜΕΚΟ-200 ώς οικονομική λύση για την αποκτηση επιχειρησιακής εμπειρίας. Οι επιδόσεις είναι ανεπαρκής: Μόλις 4 ώρες παραμονή στον άερα σε απόσταση 13 χιλιόμετρα απο το πλοίο μεταφέροντας μια φτηνή κάμερα 6 κιλών.
Το ίδιο ισχύει για μικρότερα ελικόπτερα drones όπως το ATLAS 204 για επιτήρηση συνόρων και Matrice 300 για τις Ειδικές Δυνάμεις.
Υπάρχουν σε εξέλιξη και κάποια ακόμα μικρά προγράμματα ελληνικών drones με ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση (LOTUS,Archytas) αλλά δέν έχουν ικανοποιητικές επιδόσεις.

[Togo2]

Το LOTUS (Low Observable Tactical UaS) είναι ένα πρόγραμμα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση που εξασφάλισε η Ιντρακόμ σε συνεργασία με τα Υπουργεια Ελλάδας και Κύπρου, κάποιες μικρότερες εταιρίες, το ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Πατρών.
Στην καλύτερη περίπτωση να προκύψει ένα UAV πολιτικής χρήσης για επιτήρηση των συνόρων. Καμιά σχέση με στρατιωτικό UAV όπως νομίζουν διάφοροι ή γράφουν κάποιοι προπαγανδιστές του Μητσοτάκη.
Παλαιότερα οι ίδιοι είχαν βγεί επί ΝΔ και έλεγαν οτι το ευρωπαϊκό nEUROn προορίζεται να παραχθεί στην Ελλάδα ώς στρατηγικο UCAV!
Στην πραγματικότητα το nEURON είναι ένα πειραματικό drone επίδειξης τεχνολογίας για τη μελέτη προηγμένων τεχνολογιών που δέν θα βγεί ποτε σε παραγωγή πόσο μάλλον στην Ελλάδα.

Το LOTUS μοιάζει λίγο εξωτικό γιατι έχει αεροδυναμική διαμόρφωση Blended Wing Body αλλά δέν είναι στρατιωτικό UAV όπως το αντιστοιχο αμερικανικό Bat.
Το Bat της αμερικανικής Northrop Grumman είναι κατασκευασμένο απο εποξική ρητίνη με υαλοβάμβακα για μικρότερο RCS ίχνος. Προωθείται απο μηχανή 16 ίππων Hirth μικρού ακουστικού ιχνους για 8 ώρες με φορτίο 34 κιλών. Μπορεί να μεταφέρει εξοπλισμό μέχρι 45 κιλά.
Συνεπώς άλλο πράγμα Ιντρακόμ και άλλο Northrop Grumman.

Και τώρα πάμε στο δια ταύτα.
Προσφατα στη διεθνή έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας EUROSATORY 2022 που έγινε στο Paris- Nord Villepinte είχαν μαζευτεί με την πραμάτεια τους όλες οι ελληνικές εταιρίες αμυντικού υλικου. Ειχαν την ευκαιρία να επιδείξουν τα προιόντα τους και να αποσπάσουν και παραγγελίες.
Βεβαια δέν πήγαν οι χρεκοπημένες κρατικές αμυντικές βιομηχανίες ΕΑΒ, ΕΑς, ΕΛΒΟ αλλά και πάλι τί έχουν να επιδείξουν; Δέν παράγουν τίποτε σχεδόν.
Ωστόσο τα ελληνικά προιόντα στην έκθεση ήταν κατώτερα απο άλλων χωρών όπως Ελβετία, Σκόπια, Βέλγιο, Βουλγαρία.
Δηλαδή χώρες που δέν έχουν κάποια εθνική απειλή και παράγουν μονο για εξαγωγές.
Η ελληνική παρουσία περισσότερο δυσφήμιση έκανε παρά διαφήμιση τις ικανότητες της στον αμυντικό τομέα.
Οταν απο το 1980 οι ελληνικές εταιρίες το μονο που κάνουν είναι να εξασφαλίσουν ενα συμβόλαιο με το Δημόσιο για να πουλήσουν μούφες και χρησιμοποιούν κάθε αθέμιτο μέσο για να το καταφέρουν, τότε τί τεχνολογία να έχουν και τί εξαγωγές να κάνουν;
Οταν απο το 1980 οι αμυντικές βιομηχανίες έιναι κομματικά μαγαζάκια τί απόδοση να έχουν;

[Togo2]

Προσωπική μου γνώμη είναι ότι η Ελλάδα θα παραμείνει ένα φτωχό κράτος και θα ζεί αποκλειστικά απο τον τουρισμό για πολλά χρόνια.
Δέν θα αναπτυχτεί ποτέ βαριά βιομηχανία στη χώρα ούτε φυσικά και αμυντική τεχνολογία. Πελάτης θα είναι πάντα.
Σταδιακά όλες οι ελληνικές βιομηχανίες θα μετατραπούν σε επιχειρήσεις εμποριου και παροχής υπηρεσιών. Να μην έχουμε αυταπάτες.
Ο κρατισμός θα αποτελειώσει ότι ελληνική βιομηχανία έχει απομείνει απο το 1980. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων ότι η Ελλάδα θα βρεί ξαφνικά άφθονα χρήματα όπως η Τουρκια (επενδύσεις ΕΕ, μαύρο χρήμα Κατάρ και Αζερμπαϊτζάν, εκβιομηχανοποίηση) και θα γίνει και ο κατασκευαστης drones του μέλλοντος.

Τυπικά οι Ενοπλες Δυνάμεις χρειαζονται μιά σειρά απο UAV διαφόρων κατηγοριών που θα μπορούσαν να κατασκευαστούν και στην Ελλάδα.
Μιά λύση θα ήταν η μεταφορά της βιομηχανικής γραμμής και τεχνολογίας απο τον κατασκευαστή. Παράδειγμα το Αζερμπαϊτζάν έκανε συμφωνία με το Ισραήλ να κατασκευαστεί εργοστάσιο της Aeronautics Defense Systems για τη παραγωγή της οικογένειας Orbiter.
Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία στα πρώτα της βήματα έχει κάνει το ίδιο με το Ισραήλ και σήμερα παρουσιάζει αντίγραφα ισραηλινων συστημάτων ώς τουρκικά! Παράδειγμα το ηλεκτρο-οπτικό σύστημα FLIR AselFLIR-300T είναι αντίγραφο του ισραηλινού Liteninng.
Ο κατάλογος με τα προιοντα της τουρκικής βιομηχανιας βρίσκεται ΕΔΩ.

Η άλλη λύση είναι να αγοραστεί μικρός αριθμός απο διάφορα συστήματα της αγοράς για να αναλυθούν και κόψε-ράψε να προκύψει ένα νέο σύστημα με ότι υποσύστημα μπορεί να κατασκευαστεί σε ελληνικό εργοστάσιο.
Παράδειγμα η Αγγλία, Γαλλία, Γερμανία που έχουν τεράστιες αμυντικές βιομηχανίες αγόρασαν το ισραηλινο Heron TP για να το αναλύσουν και να κατασκευάσουν ένα αντιστοιχο σύστημα όπως το Eurodrone.
Η Τουρκία έχει κάνει το ίδιο! Αγόρασε απο τις ΗΠΑ 6 Gnat-750 και 16 I-Gnat ER που αποσύρθηκαν απο ενεργή υπηρεσία και άρχισε να τα αναλύει. Το Gnat αντικαταστάθηκε απο το περίφημο Predator το οποιο η Τουρκία ζήτησε να αποκτήσει. Οι ΗΠΑ κατάλαβαν ότι ήθελαν να το αντιγράψουν και αρνήθηκαν τη πώληση. Το αποτέλεσμα ήταν να βγεί σε παραγωγή το Anka. Το Anka έχει πολλές ομοιότητες με το Gnat.
Θα αναφερθώ σε ξεχωριστό ποστ για το πρόγραμμα drones της Τουρκίας.

[Togo2]

Η Τουρκία οραματίζεται να γίνει ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ βιομηχανική δύναμη ανάλογη της Νότιας Κορέας με την οποία έχει και πολύ στενή συνεργασια για "απο-αμερικανοποίηση" των ενόπλων δυνάμεων της. Οτι βγάζει η Νοτια Κορέα είναι μέσα η Τουρκια.
Παράλληλα είναι μέλος του ΝΑΤΟ και έτσι μπορει να παίρνει προηγμένα δυτικα όπλα σε "συμμαχική" τιμη. Αρα θέλει να έχει σχέση με τις ΗΠΑ ομως οχι σχέση εξάρτησης.
Δέν θέλει να ξεκόψει απο την Ευρώπη αντιθέτως έχει πολύ στενή συνεργασία με Γερμανια, Ολλανδία, Ισπανία στον αμυντικό τομέα. Οι χώρες αυτές έχουν κάνει τεράστιες επενδύσεις σε τουρκικά εργοστάσια.
Η Ρωσία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας με την αξία του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών να φθάνει στα 30 δις! Σίγουρα δέν μπορεί να αγοράσει ρωσικά όπλα πλην εξαιρέσεων αλλά η οικονομια της επηρεάζεται σημαντικά απο τη Ρωσία ειδικά στον τομέα της ενέργειας. Τα πυρηνικά εργοστάσια είναι ρωσικής προέλευσης. Ρωσικά όπλα δέν μπορει να πάρει, ρωσική τεχνολογία μπορεί.
Με την Κίνα η Τουρκία έχει οικονομική συνεργασία αλλά είναι πιο μακρυά σε σχέση με τη Ρωσία.

Η Τουρκία απο το 1980 έχει επενδύσει πολύ χρήμα στο F-16. Εφτιαξε εργοστάσια έξω απο την Αγκυρα για να το κάνει συμπαραγωγή. Ειναι απο τους μεγαλύτερους χρήστες του τύπου.
Δέν την συμφέρει να πετάξει στα σκουπίδια τέτοια εκπαίδευση λογω αντι-αμερικανικών αισθημάτων.
Εχει σκοπό να αντικαταστήσει το F-16 απο ένα τουρκοποιημένο στέλθ KF-21. Σταδιακά θα αποκτήσει 240 μονάδες.
Η πρώτη έκδοση του KF-21 θα έχει πολύ καλές ικανότητες αέρος-αέρος με τους πυραύλους AIM-9X/AIM-120D/Meteor αλλά πολύ περιορισμένες ικανότητες αέρος-εδάφους! Θα τις αποκτήσει απο το 2040 και μετά.
Αρα σου λέει η Τουρκια ας παρω τα Viper που έχουν τρελές ικανότητες αέρος-εδάφους. Να αναβαθμίσω τα παλια F-16 μέχρι να πάρω ολα τα KF-21 μου. Και το 2040 που θα έχω KF-21 πολλαπλών ρόλων διώχνω ολα τα F-16.
H Τουρκια θα τα πάρει τα F-16 στο τέλος δέν πα να κάνουμε τούμπες εμεις.

Οσον αφορά τα ελληνικά Rafale η Τουρκία μπορεί να απαντήσει μόνο με αγορά ενός "βαρέος" μαχητικού. Η Τουρκία δέν μπορει να αγοράσει πχ Rafale απο το Κατάρ χωρις την έγκριση της Γαλλίας ούτε να τα υποστηρίξει μετά λογιστικά. Η Σαουδική Αραβία-Αιγυπτος-Αραβικά Εμιράτα είναι απέναντι στη Τουρκία. Μόνο το Κατάρ είναι κοντά στη Τουρκια απο τη Μέση Ανατολη.
Η Τουρκία έχει δυτικό νατοϊκό σύστημα αεράμυνας που σημαίνει ότι κανένα ρωσικό ή κινεζικό σύστημα δέν μπορεί να δικτυωθεί.
Παράδειγμα η Αιγυπτος έχει μια μίξη δυτικών και ανατολικών συστημάτων αλλά δέν είναι πληρως δια-λειτουργικά μεταξύ τους.
Ειναι δυνατό να βάλεις ένα interface για μετάφραση των πρωτοκόλλων και να "μιλάνε" μεταξύ τους αλλά προφανώς δεν αξιοποιείς 100% τις δυνατότητές τους.

Συνεπώς απορρίπτουμε όπως είπες και σύ το αμερικανικό F-15EX και το γαλλικό Rafale, τα ρωσικά Su-35.
Το σουηδικό JAS-39 πέφτει στη κατηγορία του Viper και άν. Ετσι λέω εγώ. Γιατί κάνανε άσκηση του ΝΑΤΟ πρόσφατα και στην εξομοιωση τα σουηδικα Grippen έχασαν δραματικά απο τα Sukhoi-35.
Τα κινεζικά, πακιστανικά και ινδικά μαχητικά έχουν τα χάλια τους. Δεν μπορουν κάν να συγκριθούν με τα δυτικά.
Το Ιράν δέν παράγει μαχητικά. Εχει πάρει κάτι μουσειακά εκθέματα και τα έχει τροποποιήσει για να λέει ότι έχει αεροπορία.
Μονο το Eurofighter μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της Τουρκίας άν και έχει μεγάλο κόστος, περιορισμένες ικανότητες αέρος-εδάφους, μεγάλο κόστος άνα ώρα πτήσης.
Ωστόσο έχει πάρα πολύ καλό κινητήρα EJ-200. Αυτο το θέλει η Τουρκία και άμεσα!
Τα τουρκικά KF-21 πετάνε με τον κινητήρα του F-16, τον F-110 της General Electric και η Τουρκία θέλει να τον κάνει συμπαραγωγή μέχρι να γίνει δικό της σε 20 χρόνια και να μην δίνει λογαριασμο σε κανεναν.
Οι ΗΠΑ δέν τους δινουν άδεια ουτε για τον F-110 ούτε για τον F-404.H Αγγλια δίνει άδεια παραγωγής για τον EJ-200. Εχουν γίνει ήδη προχωρημένες συζητήσεις.

[Togo2]

Το UAV Πήγασος-2 όταν βγήκε σε παραγωγή το 2005 ήταν ήδη ανεπαρκές απο πλευράς επιδόσεων για αναγνώριση και το κυριότερο δέν μπορούσε να μεταφέρει οπλισμό. Ολα τα σύγχρονα Medium-Altitude Long-Endurance UAV μπορουν να μεταφέρουν οπλισμο.
Το ίδιο ισχύει για την κυπριακή Εθνοφρουρά που αγόρασε τα ισραηλινά συστήματα Searcher Mk2 και Aerostar Tactical.
Το Aerostar Tactical μπορεί να παραμείνει στον αέρα 12 ώρες σε απόσταση 200 χιλιομέτρων και να μεταφέρει φορτίο 50 κιλών.
Αντίστοιχα το Searcher Mk2 παραμένει στον αέρα 18 ώρες σε απόσταση 200 χιλιομέτρων και μεταφέρει φορτίο 120 κιλών.
Δηλαδή έχουν καλύτερες επιδοσεις απο το Πήγασος-2 αλλά κατώτερες των τουρκικων UAV (Anka,TB-2) και φυσικά δέν μεταφέρουν οπλισμο.
Επομένως η πρώτη απαίτηση για την Ελλάδα είναι ένα σύστημα ανάλογο του τουρκικού Anka.

Το τουρκικό MALE UAV Anka μπορεί να παραμείνει στον αέρα 30 ώρες με μέγιστο φορτίο 350 κιλών για αναγνώριση.
Διαθέτει δορυφορικό δέκτη για να φτάνει σε αποστάσεις 2500+ χιλιομέτρων απο το σταθμό ελέγχου.
Μεταφέρει SAR/GMTI/ISAR ρανταρ, κάμερα FLIR με αποστασιομετρο laser, συσκευές ηλεκτρονικού πολέμου, δηλαδή ότι βρίσκουμε σε ένα αναγνωριστικό αεροσκάφος. Παράλληλα έχει και "hunter-killer" δυνατότητες με αντιαρματικούς πυραύλους και "έξυπνες βόμβες".
Με άλλα λόγια η Τουρκία κατάφερε να κατασκευάσει το δικό της "Predator" UAV με πολύ μικρότερο κόστος απο οσο το προσφέρουν οι Αμερικάνοι και με υλικά απο τη διεθνή αγορα! Συγχαρητηρια στους Τουρκους μηχανικούς και τεχνικούς.
Η Ελλάδα ακόμα παρακαλάει τις ΗΠΑ να πάρει μεταχειρισμένα Predator-A.

Αναγνωριστικά ΜΑLΕ UAV με διαστάσεις και επιδόσεις ανάλογες του τουρκικού Anka είναι το Heron-1 και το Hermes 900 απο το Ισραήλ.
Τα συστήματα θα πρέπει να πετάνε πάνω απο τουρκικό έδαφος και να ελέγχονται απο χερσαίους σταθμούς.
Αν δέν πάρουν δορυφορικό δέκτη τότε η εμβέλεια τους περιοριζεται στα 200 χιλιόμετρα απο το σταθμό ελέγχου.
Αρα απαιτουνται 4 σταθμοί ελέγχου (16 αεροχήματα) για Θράκη-Αιγαιο και άλλοι 2 σταθμοί ελέγχου (8 αεροχήματα) για τη Κύπρο.
Ιδού η Ρόδος, ιδού και το πήδημα. Στο δρόμο που χάραξε η Τουρκία, ζητάς τεχνική βοήθεια και αισθητήρες απο το Ισραήλ, κατασκευάζεις όσα υποσυστήματα μπορείς στα εργοστάσια σου και τα τροποποιείς στις ανάγκες σου.
Απο οπλισμό θα μπορούσαν να πάρουν αντιαρματικούς πυραύλους Spike, κατευθυνομενες ρουκέτες APKWS,micromunitions.

[Togo2]

Στην κατηγορία των υποστρατηγικών UAV η Τουρκία αγόρασε απο το Ισραήλ συστήματα Heron TP και ξεκίνησε να τα αντιγράφει ώς Aksungur. Χρησιμοποιείται για αναγνώριση και ναυτική περιπολία στην Μεσόγειο. Για λόγους ομοιοτυπίας οι κινητήρες και τα συστήματα ελέγχου είναι τα ίδια με το Anka.
Δηλαδή η Τουρκία κατάφερε να παράγει τα δικά της συστήματα ελέγχου, αεροπορικούς κινητήρες, λογισμικο πτήσης και υποσυστήματα των σταθμών ελέγχων και πάνω σε έτοιμες σχεδιάσεις κατασκεύασε τουρκικά UAV.
Το Aksungur έχει ήδη διασυνδεθεί με τουρκικά F-16 και F-4 για να συνεργάζονται σε αποστολές κρούσης.
Μπορεί να παραμείνει στον αέρα 12 ώρες με φορτιο 7500 κιλών (αισθητήρες, οπλισμός) σε 6 πυλώνες κάτω απο τις πτέρυγες.
Η Ελλάδα διαθέτει ήδη Heron TP και έχει υπο παραγγελία Patroller και Sea Guardian.
Αγοράστηκαν δηλαδή 3 πανάκριβα συστήματα της ίδια κατηγορίας και δεν παράγεται τίποτε στην Ελλάδα.

Στην κατηγορία των στρατηγικών High Altitude Long Endurance UAV η Τουρκία κατασκεύασε το Ak?nc; .
Είναι το πιο ακριβό και προηγμένο UAV που διαθέτει αυτή τη στιγμή ικανό να πετά σε υψόμετρο 13,7 χιλιομέτρων μεταφέροντας μέγιστο φορτίο 1350 κιλών. Μπορει να παραμείνει στον άερα 25 ώρες χωρίς οπλισμο και να διανύσει απόσταση 7500 χιλιομετρα απο το σταθμό ελέγχου.
Ο εξοπλισμός του περιλαμβάνει AESA ρανταρ, πολυφασματικό σκοπευτικό σύστημα, συστημα ηλεκτρονικού πολέμου.
Μεταφέρει αερόφυλλα/φωτοβολίδες, πυραύλους αέρος-αέρος Gokdogan/Bozdogan /Gokhan, πυραύλους αντιραναταρ Akbaba, πυραύλους κρούζ SOM, αντιπλοϊκούς πυραύλους Cakir, υπερηχητικές ρουκέτες TRG-230 και όλα τα όπλα αέρος-εδάφους τουρκικής κατασκευής!
Μπορώ σε ξεχωριστό ποστ να περιγράψω τι είναι ολα αυτα τα όπλα και που τα βρήκε η Τουρκία.
Είναι φανερό ότι η γείτονα έχει πάρει πολύ σοβαρά την ανάπτυξη μή επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η Ελλάδα δέν διαθέτει αντίστοιχο σύστημα αλλά θα μπορούσε να πάρει μέρος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα HALE UAV Eurοdrone με παρόμοιες επιδόσεις.

Η καταστολή της εχθρικής αεράμυνας δέν γίνεται αποκλειστικά με "αόρατα" στελθ μαχητικά όπως για παράδειγμα τα F-117 στο Πόλεμο του Κόλπου οπού πετούσαν πάνω απο τη Βαγδάτη ανενόχλητα.
Πράγματι το F-35 μπορεί να μεταφέρει εσωτερικά σύγχρονους πυραύλους αντιρανταρ AARGM αλλά τη στιγμή που θα ανοίξει η θυρίδα της εσωτερικής αποθήκης οπλισμου για να εκτοξευτει ο πύραυλος η θέση του μαχητικού θα εντοπιστεί.

Το εξαγωγικό F-35 δέν είναι αόρατο κάν στα ραντάρ. Εκεί που ένα ρανταρ έπιανε το F-16 στα 180 χιλιόμετρα θα εντοπίσει το F-35 στα 100 χιλιόμετρα. Θα είναι αργά όμως γιατι θα έχει ήδη εκτοξεύσει το πύραυλο αντιρανταρ απο τα 150 χιλιόμετρα. Αυτη είναι η φιλοσοφία.
Τα τουρκικά AWACS Ε-7 θα εντοπίσουν το F-35 πολύ πιο εύκολα απο ένα χερσαίο ρανταρ.

Τα παθητικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου που δέν εκπέμπουν Η/Μ σήματα αλλα μόνο λαμβανουν μπορουν με τη μέθοδο της τριγωνομέτρησης να εντοπίσουν τις Η/Μ εκπομπές ενός μαχητικού χωρίς να το καταλάβει κανεις.
Ενα μαχητικο έχει ανοικτο το ρανταρ, τις τηλεπικοινωνιες, το IFF, κτλ Ολα αυτα είναι Η/Μ κύματα που μπορουν να εντοπιστουν.

Συνεπώς άμα στείλουμε 18 F-35 στην Αγκυρα για αποστολή SEAD δέν θα γυρίσει κανένα πίσω. Η καταστολή της αεράμυνας μπορει να γίνει κάλιστα απο Viper αλλά με ισχυρά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου ECM (αντίμετρα) ώστε να τυφλώσουν τα τουρκικά ρανταρ.
Υπάρχουν αρκετοί μέθοδοι στον ηλεκτρονικό πόλεμο για να εξαπατήσεις τον αντίπαλο...
Το Rafale δέν είναι στέλθ μαχητικό αλλά έχει πολύ μικρότερο ιχνος RCS απο ένα F-16 όταν ανοίξει το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA.
Αντι να βαλουν οι Γαλλοι πανάκριβα υλικά RAM όπως στο F-35 έφτιαξαν ένα πολύ δυνατό σύστημα ηλεκτρονικού πολεμου.
Αυτο το γνωρίζει η Πολεμική Αεροπορία και απο το ICMS Mk3 των Mirage-2000.

[Togo2]

Η μεγαλύτερη επιτυχία της Τουρκίας όπου σημειώνει και τις περισσότερες πωλήσεις είναι ο τομέας των εξοπλισμένων MALE UCAV, δηλαδή τα UAV με αποστολή την σημειακή κρούση μέσα στο εχθρικό έδαφος.
Εδώ ανήκει το Bayraktar TB2 με δυνατότητα παραμονής στον αέρα 27 ώρες σε απόσταση ώς 4000 χιλιομέτρων και μέγιστο φορτίο 150 κιλών.
Το αμερικανικο αντιστοιχο Predator με ένα σταθμό ελέγχου και 4 αεροχήματα κοστίζει πάνω απο $30 εκ. Η Τουρκία κατάφερε να συναρμολογήσει υλικά απο το διεθνές εμποριο και να κατασκευάσει το TB-2 με κόστος $5 εκ.
Συγχαρητήρια στους Τουρκους μηχανικούς και τεχνικούς.
Προφανώς μετά το εμπάργκο που επιβλήθηκε η Τουρκία είναι σε διαδικασία αντικατάστασης του κινητήρα Rotax 912, του ηλεκτρο-οπτικου MX-15D και της κάμερας ARGOS-II HDT απο τουρκικά συστήματα.
Το TB-2 μεταφέρει αντιαρματικούς πυραύλους UMTAS, ρουκέτες Cirit/Bozok και micro-munition MAM/MAL.

Η Ελλάδα δέν διαθέτει αντίστοιχο όπλο. Θα πρέπει λοιπον να αντικαταστήσει το Πήγασος-2 με ένα αερόχημα αντίστοιχων επιδόσεων με το ΤΒ-2 και να το εξοπλίσει με όπλα σημειακής κρούσης.
Προσωπική μου επιλογή θα ήταν κάτι σαν το ισραηλινό Ηeron-1 γιατί είναι απολύτως συμβατό με το σύστημα Heron-TP σε ελληνική υπηρεσία.
Δηλαδή το Heron-1 μπορεί να καλύψει τους ρολους ISTAR αναγνώρισης και UCAV για σημειακή κρουση.

Η Τουρκία διαθέτει UAV όλων των κατηγοριών:
επιπέδου διμοιρίας - Bayraktar Mini
Λόχου - Bayraktar VTOL
Τάγματος - Karayel
Ταξιαρχίας - Anka
Μεραρχίας - Aksungur
Σώματος Στρατού - Ak?nc;

Η Τουρκία μετά την αποβολή απο το πρόγραμμα των F-35 θα μετατρέψει το αεροπλανοφόρο Anadolu σε πλοίο για UAV.
Το Anadolu θα μεταφέρει στελθ UCAV με turbofan κινητήρα K?z?lelma που θα του επιτρέπει να παραμείνει στον αέρα 5 ώρες με ταχύτητα 0.9 Mach.
Η εμβέλεια μάχης με οπλικό φορτίο 1500 κιλών είναι 930 χιλιόμετρα. Ο εξοπλισμός και τα όπλα που φέρει είναι κοινά με το Akinci
Μπορούμε να πούμε λοιπον ότι το K?z?lelma είναι η "turbofan έκδοση" του Akinci.
Σε κάθε περίπτωση η Τουρκία έχει φτάσει σε ένα πολύ καλό τεχνολογικό επίπεδο αλλά δέν είναι καθόλου βεβαιο ότι τα πανάκριβα K?z?lelma και Akinci θα έχουν εμπορική επιτυχία.

Προσωπική μου γνώμη είναι ότι η Ελλάδα δέν χρειάζεται "εξωτικά" UCAV τύπου K?z?lelma και Akinci.
Θα μπορούσε να αγοραστεί ένας ιπτάμενος στόχος με turbojet κινητήρα όπως το παλιό MQM-107 Streaker ή το καινούργιο BQM-167 Skeeter και να μετατραπεί σε UCAV.
Ωστόσο τα UAV με turbojet κινητήρα δέν έχουν μεγάλη επιβιωσιμότητα ούτε μεταφέρουν πολύ καύσιμο για να κάνουν ελιγμούς.
Είναι δηλαδή προτιμότερο να τροποποιήσεις ελαφρά αεροσκάφη σε μή επανδρωμένα.

Το γεγονός πάντως ότι η Τουρκια επενδύσει συνεχώς χρήματα σε μή επανδρωμένα αεροσκάφη κάνει επιτακτικη ανάγκη τον εκσυγχρονισμό των παλαιών F-16C Block 30 σε επίπεδο CCIP Lite και ίσως μετατροπή κάποιων εκπαιδευτικών T-6A Texan σε "UAV terminator".

[Togo2]

Πέρα από τα αναγνωριστικά UAV και εξοπλισμένα UCAV υπάρχει η πολύ σημαντική κατηγορία των Περιφερόμενων Πυρομαχικών (Loitering Munitions).
Θεωρητικά κάθε UAV μπορεί να μετατραπεί σε drone-kamikaze με προσθήκη εκρηκτικής ύλης και τηλεκατεύθυνση πάνω στο στόχο.
Τα Περιφερόμενα Πυρομαχικά είναι αυτόνομα και μπορούν να παραμένουν πάνω απο την περιοχή που εντοπίστηκε ο στοχος για ώρες.
Μπορεί να διαθέτει παθητικό "αντι-ρανταρ" δέκτη και να κατευθύνεται πανω σε ένα ρανταρ απο τα Η/Μ κύματα που λαμβάνει.
Ενα παράδειγμα είναι το ισραηλινό Harpy που έχει αγοράσει η Τουρκία απο το 2002. Μπορεί να παραμένει στον αέρα 6 ώρες και να πετά σε απόσταση 600 χιλιομέτρων με βάρος εκρηκτικής κεφαλής 37 κιλά.
Τα πιο σύγχρονα Περιφερόμενα Πυρομαχικά διαθέτουν φτηνη κάμερα CCD/IR για να εντοπίζουν το στόχο τους και να κατευθύνονται πάνω του με τη τεχνική man-in-the-loop απο απεμακρυσμένο χρήστη.
Ενα παράδειγμα είναι το ισραηλινό Harpy-2 (Harop) που επίσης έχει αγοράσει η Τουρκία το 2005. Μπορεί να παραμένει στον αέρα 9 ώρες και να πετα σε απόσταση 1000 χιλιομέτρων με βάρος εκρηκτικής κεφαλής 23 κιλών.
Τα Harpy έχουν χρησιμοποιηθεί με μεγάλη επιτυχία στο πόλεμο του Ναμπορνο-Καραμπάχ καταστρέφοντας κύριες μονάδες μάχης όπως εκτοξευτές S-300, ρουκετοβόλα ΒΜ-21 και ΒΜ-30, ρυμουλκούμενα πυροβόλα κτλ
Στο Πόλεμο της Ουκρανίας έχει γινει απο τους Ρώσους εκτεταμένη χρήση του ιρανικου Shahed-131 με σημαντική επιτυχια.
Η Τουρκία κατασκευάζει πλέον Περιφερόμενα Πυρομαχικά διαφόρων τύπων από ελικοπτερόφόρα Kargu και UAV kamikaze Alpagu εμβέλειας 10 χιλιομέτρων μέχρι αερο-εκτοξευόμενα turbojet kamikaze drones Simsek εμβέλειας 100 χλιομέτρων.

Η ελληνική πλευρά δέν έχει να επιδείξει τίποτε πάνω στο θέμα, ούτε καν θεωρητικά πάνω στην τεχνολογία ΜΕΜS των drones.
Τα Περιφερόμενα Πυρομαχικά έχουν μικρές διαστάσεις και χαμηλό ίχνος ρανταρ RCS. Ο κινητήρας τους δέν κάνει θόρυβο και γίνεται αντιληπτός ακουστικά λίγα δευτερόλεπτα πριν την πρόσκρουση.
Θα μπορούσε λοιπόν να γίνει μεταφορά της τεχνολογίας τους απο το Ισραήλ όπως έγινε με την Ταϊβάν για την κατασκευή μιας τοπικής σχεδίασης όπως το Chien Hsiang.
Τα Περιφερόμενα πυρομαχικά δίνουν τη δυνατότητα στο ελληνικό Πεζικό να πλήξουν απο τα νησίά του Αιγαίου στόχους βαθιά στη τουρκική ενδοχώρα.
Σε αντίθεση με τα βαρέα όπλα (όλμοι 120mm, ρυμουλκούμενα πυροβόλα 105/155mm, ρουκετοβόλα 122mm) που είναι όπλα περιοχής και με βεληνεκές 10 ώς 40 χιλιόμετρα τα Περιφερόμενα Πυρομαχικά έχουν σημειακή ακρίβεια και εμβέλεια 1000+ χιλιομέτρων.

Στην κατηγορία των UAV ανήκουν και τα ελικόπτερα drones τα οποία έχουν μεγάλο ενδιαφέρον για το γεωγραφικό ανάγλυφο του Αιγαίου.
Η Τουρκία έχει κάνει τεράστια άλματα και εδώ και μάλιστα χωρίς να ανακαλύψει πάλι τον τροχο.
Απλούστατα πήρε έτοιμα ελαφρά ερασιτεχνικά ελικόπτερα απο το διεθνές εμποριο και τα τροποποιήσε σε τηλεκατευθυνόμενα.
Συγκεκριμένα αγόρασε Heli-Sport CH-7 απο την Ιταλία και τα μετέτρεψε σε UAV Alpin με εμβέλεια 840 χιλιόμετρα και δυνατότητα μεταφοράς φορτίου 200 κιλών.
Κατασκευάζει 10 UAV Alpin το χρόνο κυρίως για μεταφορά εφοδίων σε μακρυνές απεμακρυσμένες περιοχές της Τουρκίας.
Το ίδιο ισχύει για το ελαφρύτερο τουρκικό UAV Malazgirt με εμβέλεια 15-20 χιλιόμετρα και δυνατότητα μεταφοράς φορτίου 12 κιλών.
Στο τομέα των στρατιωτικων εφαρμογών ξεχωρίζει η μή επανδρωμένη έκδοση του επιθετικού ελικοπτέρου Τ-129 για υποστήριξη των τουρκικών Ειδικών Δυνάμεων.
Ενας άλλος τύπος τουρκικού εξοπλισμένου τετρακόπτερου UAV είναι το Songar με πυροβόλο 5,56mm, βομβίδες 40mm και βλήματα όλμου 81mm!
Είναι ένα ιδανικό drone για ένοπλη αναγνώριση σε δύσβατες ορεινές περιοχές και νησιά.
Δηλαδή αντί η Ελλάδα να είναι ένα βήμα μπροστά σε μέσα που είναι απαραίτητα για το ιδιαίτερο περιβάλλον του Αιγαίου πρωταγωνιστεί και εδώ η Τουρκία.

[Togo2]

Και θέλω να κλείσω την εισαγωγή των UAV συστημάτων με τα πυρομαχικά τους.
Πέρα απο τα Περιφερόμενα Πυρομαχικά που είναι απο μόνα τους πυρομαχικά και μπορούν να διαπεράσουν την εχθρική αεράμυνα για να εξουδετερώσουν κύρια οπλικά συστήματα (ρανταρ, αντιαεροπορικές συστοιχίες, ρουκετοβόλα, εκτοξευτές βαλλιστικών πυραύλων κτλ) είτε απο μόνα τους είτε σε σμήνη (swarm drones) τα MALE UAV μπορουν να μεταφέρουν:

αντιαρματικούς πυραύλους (Hellfire,Spike κτλ)
αντιαρματικές ρουκέτες (LAW,RPG-7 κτλ)
κατευθυνόμενες ρουκέτες 70mm
μή κατευθυνόμενες βόμβες Mark 82
"έξυπνες βόμβες" Paveway II (GBU-12)
αντιαεροπορικούς πυραύλους (Air-To-Air-Stinger)
Mini περιφερόμενα πυρομαχικά
micro-munitions

Δηλαδή τα UAV/UCAV έχουν αντικαταστήσει τα ελαφρά μαχητικά εγγύς υποστήριξης μιάς και μπορούν να φέρουν τον οπλισμό τους αλλά δέν εντοπίζονται εύκολα. Και το κυριότερο είναι αναλώσιμα χωρίς ανθρώπινες απώλειες.
Ακόμα όμως και τα ελαφρά μαχητικά που είναι συνήθως αεροσκάφη προκεχωρημένης εκπαιδευσης με δυνατότητα μεταφοράς όπλων θα είναι μή επανδρωμένα στο μέλλον.

Τα micro-munitions είναι ειδικά όπλα για UAV με τεχνολογία MEMS.
Παράδειγμα τα βλήματα όλμου 81mm ή 120mm μπορούν να πάρουν κίτ INS/GPS και να μετατραπούν σε μικρές αεροπορικές βόμβες.
Υπάρχουν ειδικοί πύραυλοι μικρού κόστους όπως ο AGM-176 Griffin σχεδιασμένοι αποκλειστικά για εξουδετέρωση "ανορθοδοξων" στόχων.
Αντίστοιχα υπάρχουν βόμβες μικρού βάρους όπως η αγγλική Fury (παράγωγο της ρουκέτας Lightweight Multirole Missile) με μικρό κόστος που μπορούν να μεταφερθουν ανα 6αδες απο UAV!
Η τουρκική ΜΑΜ/ΜΑL είναι ένα απο αυτά τα πυρομαχικά ακριβείας με μονάδα GPS/INS.
Βλέπουμε λοιπον ότι τα UAV και τα πυρομαχικά τους είναι μια ολόκληρη βιομηχανία πολύ φτηνοτερη απο την αεροπορική βιομηχανία και σε διαρκή τεχνολογική εξέλιξη.

Η Τουρκία κατάφερε να εξοπλίσει τα UAV της μεχρι και με πυραύλους κρουζ SOM!
Ο πύραυλος SOM είναι αντίγραφο του σουηδο-γερμανικού KEPD-350 με επιδόσεις πολύ κοντά στον γαλλικό Scalp EG αλλά πολύ μικρότερου κόστους.
Δηλαδή τα τουρκικά Akinci και K?z?lelma θα εκτοξεύσουν αιφνιδιαστικά απο τη Μεσόγειο μεγάλο αριθμό πυραύλων SOM και ταυτόχρονα θα κάνουν το ίδιο τα τουρκικά μαχητικά απο το Αιγαίο.
Συνεπως είναι αδύνατον να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά μια τέτοια επίθεση κορεσμου απο πυραύλους κρουζ η οποία είναι βέβαιο ότι θα συνδυαστέι με τακτικους βαλλιστικούς πυραύλους και άλλα όπλα "πρώτου πλήγματος".