Ελληνικά F-16 Block 50M

Τα μαχητικά F-16 ήταν αλλά και συνεχίζουν να είναι ο κορμός της πολεμικής αεροπορίας, με 155 μονάδες σε υπηρεσία σήμερα. Τα πλέον σύγχρονα είναι αυτά τα οποία αγοράστηκαν το 2005 (F-16C Block 52+ Adv), όμως και τα αεροσκάφη Block 50 έχουν ακόμη πολλές ώρες πτήσης. Υπηρετούν στις τάξεις της Πολεμικής Αεροπορίας εδώ και δυο δεκαετίες και έχουν σηκώσει στις πλάτες τους αναρίθμητες αναχαιτίσεις, ενώ έχουν εκτελέσει και αρκετές αποστολές με ατρακτίδια LANTIRN, με ό,τι σημαίνει αυτό για την δομική τους καταπόνηση.

Στα τέλη Ιουνίου 2022, ανακοινώθηκε η αναβάθμιση των «50αριών» με την ένταξη του προγράμματος στην υπάρχουσα σύμβαση των 83 F-16 Viper, δηλαδή στην FMS Case, καθώς το σχετικό πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με τη χρήση απαρτίων από τα αεροσκάφη Block 52+Adv που θα εκσυγχρονιστούν σε F-16V Block 72 (υπολογίζεται ότι έχουν αξία που ξεπερνά τα 150.000.000 ευρώ). Αυτό σημαίνει ότι η βασική διαφορά των 83 αεροσκαφών Viper με τα 38 νέα Advanced είναι πως τα πρώτα φέρουν ραντάρ AESA, ενώ τα δεύτερα θα «φορέσουν» το υφιστάμενο ραντάρ των αεροσκαφών 52+.

Εξετάστηκε και το ενδεχόμενο τοποθέτησης radar AESA ή έστω η εγκατάσταση καλωδιώσεων οι οποίες να δίνουν στο μέλλον τέτοια δυνατότητα, όμως το επιπλέον κόστος υπολογίστηκε σε πάνω από 120.000.000 ευρώ, ενώ αναξιοποίητα θα έμενανα και τα radar APG-68V9 των 83 μαχητικών F-16 που αναβαθμίζονται σε Viper. Έτσι, με δεδομένο ότι το AN/APG-68v9 θα υπάρχει σε μεγάλους αριθμούς στην Πολεμική Αερπορία, αλλά και το γεγονός ότι τα εκσυγχρονισμένα Block 50 θα μπορούν να παίρνουν τακτική εικόνα τόσο από τα F-16V, όσο και από τα Rafale F3R, κρίθηκε συμφερότερο να εξοικονομηθούν κονδύλια που θα μπορούσαν να διατεθούν σε ατρακτίδια, όπλα ή άλλα εξοπλιστικά προγράμματα.

Φωτογραγίες F-16
Φωτογραφίες: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6 - 7 - 8 - 9 - 10 - 11 - 12 - 13 - 14 - 15 - 16

Από πλευράς ηλεκτρονικών, τα 38 «50-άρια» θα εκσυγχρονιστούν σε επίπεδο ελαφρά ανώτερο από τα Block 50+ Advanced, ενώ -σε περίπτωση που χρειαστεί- τα αεροσκάφη μπορούν να λάβουν το SABR AESA. Ουσιαστικά, τα αναβαθμισμένα F-16 θα είναι μάλλον τα καλύτερα F-16C/D σε υπηρεσία με legacy radar παγκοσμίως. Η υλοποίηση του προγράμματος θα γίνει σε νέο υπόστεγο που θα κατασκευαστεί στην 111 Πτέρυγα Μάχης στη Ν. Αγχίαλο και το κόστος ανέρχεται στα 700.000.000 ευρώ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κόστος του προγράμματος περιλαμβάνονται 30 ατρακτίδια νυχτερινής σκόπευσης Sniper Advanced Targeting Pods (ATP), τα οποία δίνουν στον ιπτάμενο δυνατότητα αναγνώρισης και στοχοποίησης με μεγάλη ακρίβεια μέσα στη νύχτα ώστε να κατευθύνει βόμβες laser. Παράλληλα, θα γίνει πιστοποίηση στα 38 μαχητικά όπλων, όπως οι πύραυλοι αέρος-αέρος Amraam 120 C7, οι βόμβες ΜΚ 84 και οι αέρος-εδάφους JDAM και JSOW. Τέλος, το πρόγραμμα περιλαμβάνει τη δομική αναβάθμιση των αεροσκαφών που θα αυξήσει σε 10.000 έως 12.000 τις διαθέσιμες ώρες πτήσης τους (όταν κατά τη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών έχουν εγγράψει 4.000 με 5.000 ώρες πτήσης) και την εργοστασιακή συντήρηση των κινητήρων F-110-GE-129 (General Electric).

Τρία από τα 38 αεροσκάφη θα αποτελέσουν τα πρωτότυπα, εκ των οποίων ένα μονοθέσιο και ένα διθέσιο ως βιομηχανικά πρωτότυπα, αλλά και ένα ακόμη μονοθέσιο που θα χρησιμοποιηθεί στις πτητικές δοκιμές. Στόχος είναι η ένταξη του προγράμματος σε αυτό του εκσυγχρονισμού των Block 52+ και Block 52+ Advanced σε Viper, προκειμένου να εξοικονομηθεί πολύτιμος χρόνος. Το πρόγραμμα δεν θα περιλαμβάνει SSI (Security of Supplies & Information) που αντικαθιστούν τα αντισταθμιστικά – offsets, αλλά θα έχουν τη μορφή εκτέλεσης εργασιών για την κατασκευή νέων υποδομών στην 111 Πτέρυγα Μάχης και την αναβάθμιση παλιότερων, προκειμένου να υλοποιηθεί ο εκσυγχρονισμός των Block 50 εκεί, με μέσα και προσωπικό της ΠΑ.

Πρόγραμμα αναβάθμισης F-16 Block 30

Τα αεροσκάφη Block 30 παραλήφθησαν την περίοδο 1989-1990 και έχουν σηκώσει στις πλάτες τους τις αναχαιτίσεις τριών δεκαετιών. Τα αεροσκάφη έχουν πολλές ώρες πτήσης, καθώς έχουν περάσει πρόγραμμα δομικής αναβάθμισης Falcon Up στην ΕΑΒ που αύξησε τις διαθέσιμες ώρες πτήσης από τις 4.000 στις 8.000. Αν και παραμένουν ικανά αεροσκάφη, για να παραμείνουν σε υπηρεσία απαιτείται εκτεταμένος εκσυγχρονισμός, τόσο στα ηλεκτρονικά τους συστήματα όσο και επιπλέον δομική ενίσχυση. Η Πολεμική Αεροπορία εξέτασε τη δυνατότητα πώλησης 12 αεροσκαφών, με τα υπόλοιπα 20 να συνεχίσουν να υπηρετούν ως αεροσκάφη "προπαίδευσης" για τους νέους χειριστές. Αν και τα αεροσκάφη προσφέρθηκαν στο κροατικό πρόγραμμα προμήθειας, προς το παρόν η πώλησή τους δεν έχει προχωρήσει.

Τον Φεβρουάριο 2023, κυκλοφόρησε η είδηση ότι η αναβάθμιση των F-16 Block 30 θα συμπεριληφθεί στα προγράμματα SSI (Security of Suppy and Information) της προμήθειας του αεροσκάφους πέμπτης γενιάς F-35A Lightning II. Ουσιαστικά πρόκειται για την πρόθεση της αμερικανικής πλευράς παράδοσης ενός ή δυο πρωτοτύπων βάσει των οποίων θα αναβαθμιστούν όσα αεροσκάφη αποφασίσει η Πολεμική Αεροπορία. Το πρόγραμμα, αν προχωρήσει, αναμένεται ότι θα περιλαμβάνει εκ νέου τη δομική αναβάθμιση των αεροσκαφών, αυξάνοντας την επιχειρησιακή τους ζωή στις 10800 ώρες πτήσης.

Η αναβάθμιση των F-16 Block 30 θα σήμαινε τη δημιουργία ενός στόλου 153 διαλειτουργικών αεροσκαφών με νέους φακέλους όπλων, νέο ραντάρ και οικονομία κλίμακας μέσω της ομογενοποίησης της εναέριας ραχοκοκαλιάς της Πολεμικής Αεροπορίας.

Γ.Ανδρουλάκης - 28 Ιουνίου 2022

Ηλεκτρολόγος Δημήτρης Ανθής